Đổi mới phương pháp dạy học Ngữ văn ở trường THPT là một nhiệm vụ hết sức quan trọng và cấp thiết trong công cuộc đổi mới dạy học nói chung ở nhà trường hiện nay. Trong những phương pháp dạy học Ngữ văn hiện nay, đọc - hiểu là một phương pháp dạy học phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS, phù hợp với yêu cầu đổi mới dạy học đang đặt ra.Vấn đề đọc - hiểu trong giờ dạy học Ngữ văn ở bậc THPT, đặc biệt là dạy học tác phẩm văn chương (TPVC) ở các trường có học sinh dân tộc thiểu số (DTTS) là một vấn đề rất cần được quan tâm của các nhà nghiên cứu giáo dục, các giảng viên, các giáo viên Ngữ văn hiện nay.

1.2. Qua khảo sát hoạt động đọc - hiểu của học sinh DTTS ở Lạng Sơn đối với các văn bản văn học Trung đại trong đó có "Chinh phụ ngâm", chúng tôi nhận thấy còn nhiều hạn chế cần được khắc phục. Vì vậy, việc rèn luyện năng lực đọc - hiểu và đưa ra các biện pháp hướng dẫn đọc - hiểu văn bản văn chương cho HS DTTS lớp 10 THPT ở Lạng Sơn là điều rất cần thiết đối với giáo viên dạy văn đang trực tiếp giảng dạy ở các trường dân tộc nội trú, trường có HS DTTS ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.

1.3. "Chinh phụ ngâm" của Đặng Trần Côn là tác phẩm mở đầu và cũng là một trong những tác phẩm tiêu biểu của giai đoạn văn học nửa cuối thế kỉ XVIII nửa đầu thế kỉ XIX - giai đoạn phát triển rực rỡ nhất của văn học viết thời phong kiến ở Việt Nam. Vị trí, giá trị của "Chinh phụ ngâm" trong đời sống văn học và trong công tác giảng dạy đ• được khẳng định. Tuy nhiên, trong quá trình giảng dạy đoạn trích cũng như toàn bộ tác phẩm, phần lớn giáo viên văn dạy HS DTTS ở Lạng Sơn vẫn theo lối dạy truyền thống. Chính vì vậy mà hiệu quả dạy học tác phẩm " Chinh phụ ngâm" chưa cao.

Kết cấu đề tài:

Chương 1: Đọc hiểu - Hướng dạy học hiện đại trong dạy học văn bản văn học ở trường phổ thông hiện nay

Chương 2: Hướng dẫn đọc - hiểu đoạn trích "Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ" ("Chinh phụ ngâm" - Đặng Trần Côn, Đoàn Thị Điểm) cho HS lớp

Chương 3: Thiết kế thể nghiệm dạy học đoạn trích: "Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ" ("Chinh phụ ngâm" - Đặng Trần Côn, Đoàn Thị Điểm) theo định hướng của biện pháp hướng dẫn đọc - hiểu