LỜI MỞ ĐẦU

Tiểu thuyết là cái máy của văn học- Nhận xét ấy không cũ khi vận vào để soi rọi tình hình tiểu thuyết hôm nay, sẽ là không đầy đủ trong công việc nhận diện văn học nếu không nói đến tiểu thuyết. Ở thể loại này bao giờ cũng vậy, khúc xạ rõ nhất bộ mặt đời sống tinh thần và những thăng trầm xã hội đang diễn ra trong thực tế một sự biến động phức tạp, dữ dội và nhiều khi khó nắm bắt tâm hồn con người thời đại. Theo phép biện chứng, có thể nói đến một sự khủng hoảng - phát triển của đời sống xã hội, hay đời sống tinh thần. Sự khủng hoảng này là tất yếu không thể làm ngơ hoặc né tránh khi bàn về tiểu thuyết hôm nay. Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng trước hết và quan trọng hơn là tác động của thay đổi thiết chế xã hội về tinh thần tạo nên tiểu thuyết thế kỷ thứ XIX phát triển đến đỉnh cao, nhưng sự vận động của xã hội không mãnh liệt lắm. Đến thế kỷ thứ XX với bão táp của cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật đã ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển tiểu thuyết. Đây là thời đại của nguyên tử, điện tử, đặc biệt từ năm 80 trở đi với sự nối mạng toàn cầu truyền hình và điện ảnh phát triển khá mạnh. Chính điều này đã gây một sự khủng hoảng về phía người đọc, văn hóa đọc hiện nay bị giảm sút nghiêm trọng.

Ở nước ta những năm gần đây chúng ta đã dịch nhiều công trình của các tác phẩm nước ngoài về tiểu thuyết và nghề viết tiểu thuyết khá bổ ích như: Số phận của tiểu thuyết (nhiều tác giả), Vì một nền tiểu thuyết mới của A.Grillet, Lý luận và thi pháp tiểu thuyết (M.Bakhơtin) v.v…. Dường như các nhà tiểu thuyết của ta ít đọc sách lí luận kể cả về nghề văn và tiểu thuyết, dường như người viết cứ viết với ý văn mình là hơn hết. Nhìn chung các cây bút trẻ ít chịu khó trau dồi và tích lũy vốn tiếng Việt khi sáng tác, thậm chí xảy ra tình trạng vay mượn tiếng nước ngoài làm cho câu văn rối loạn không phù hợp với người đọc Việt Nam (Cơ hội của Chúa). Sự khủng hoảng tiểu thuyết là nhân tố khách quan có thật do cuộc sống chi phối.

KẾT LUẬN