A. PHẦN MỞ ĐẦU

1.Lý do chọn đề tài

Nguyễn Trãi, người mở đầu cho nền thơ cổ điển Việt Nam và có

thể nói ông cũng là người đầu tiên vận dụng thành ngữ, tục ngữ, ca dao vào

trong sáng tác của mình một cách sáng tạo và có hệ thống.

Thiết nghĩ, tìm hiểu thơ văn của Nguyễn Trãi sẽ thiếu sót rất lớn

nếu chúng ta không đi sâu tìm hiểu thành ngữ, tục ngữ, ca dao trong Quốc

âm thi tập. Đây là một trong những vấn đề quan trọng góp phần khẳng định

giá trị của tập thơ nói riêng và tài năng của Nguyễn Trãi nói chung trong

việc kế thừa, phát huy và sáng tạo ngôn ngữ văn học dân tộc.

Hơn nữa, việc tiếp cận tác phẩm văn học dưới góc độ thi pháp học

chính là chìa khóa giúp người đọc đi vào khám phá tác phẩm một cách

nhanh chóng và cũng rất sâu sắc.

Với những lí do trên cộng với niềm đam mê và hứng thú riêng của

bản thân, chúng tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “Tìm hiểu sự vận dụng thành

ngữ, tục ngữ, ca dao trong Quốc âm thi tập của Nguyễn Trãi”.

2. Lịch sử vấn đề

Trong bài viết về Nguyễn Trãi “Thời đại – con người – văn

nghiệp” (Lê Bảo, 1997: 18 – 24), tác giả Lê Bảo đã chỉ ra một số cách thức

vận dụng thành ngữ, tục ngữ, ca dao trong Quốc âm thi tập của Nguyễn

Trãi.

Xuân Diệu trong bài viết “Đọc Quốc âm thi tập của Nguyễn Trãi”

(Xuân Diệu, 2000: 64-69) cũng có đề cập đến sự ảnh hưởng của thành ngữ,

tục ngữ, ca dao trong thơ Nguyễn Trãi.

Đặc biệt là tác giả Bùi Văn Nguyên trong bài viết “Âm vang tục

ngữ ca dao trong thơ Quốc âm thi tập” (Nguyễn Hữu Sơn, 2003: 960 –

965) đã phác họa một cách khá toàn diện sự ảnh hưởng của ca dao tục ngữ

trong toàn bộ tập thơ Quốc âm thi tập.

Nhìn chung, vấn đề “Tìm hiểu sự vận dụng thành ngữ, tục ngữ, ca

dao trong Quốc âm thi tập của Nguyễn Trãi” cũng được một số tác giả lưu

tâm nhưng vẫn chưa có một tác giả nào cũng như chưa có một công trình

nghiên cứu trực tiếp nào đi sâu khám phá và tìm hiểu một cách khoa học,

đầy đủ và có hệ thống.

Tóm tắt khóa luận tốt nghiệp Mai Thị Vân

Tìm hiểu sự vận dụng thành ngữ, tục ngữ, Trang 3

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Khóa luận tập trung nghiên cứu thành ngữ, tục ngữ, ca dao được sử

dụng trong 254 bài thơ Quốc âm thi tập. Trong đó, chúng tôi sẽ đi sâu tìm

hiểu những bài thơ, câu thơ có sử dụng thành ngữ, tục ngữ, ca dao.

4. Phương pháp nghiên cứu

Trong quá trình thực hiện đề tài, chúng tôi sử dụng những phương

pháp sau:

4.1.Phương pháp thống kê, phân loại

4.2.Phương pháp phân tích, tổng hợp

4.3. Phương pháp so sánh, đối chiếu

4.4.Phương pháp hệ thống

5. Đóng góp của khóa luận

Thứ nhất, đề tài nghiên cứu này sẽ là bước khởi đầu mở ra những

hướng khai thác, tiếp cận mới, đạt hiệu quả cao trong việc khám phá giá trị

nội dung cũng như giá trị nghệ thuật đặc sắc của Quốc âm thi tập.

Thứ hai, đề tài giúp ta hiểu thêm về tài năng của Nguyễn Trãi

trong việc vận dụng ngôn ngữ dân tộc vào trong tác phẩm văn chương.

Thứ ba, đề tài còn có ý nghĩa sư phạm thiết thực góp phần phục vụ

cho công tác giảng dạy sau này của người nghiên cứu