Lời nói đầu

Hội nhập kinh tế với một “Thế giới phẳng” nhiều cơ hội và thách thức mở ra trước mắt. Các chủ doanh nghiệp Việt Nam cần phải nắm bắt đối phó để trèo lái doanh nghiệp của mình tồn tại và phát triển.

Hoạch định, điều hành, đánh giá là 3 phẩm chất rất cơ bản của một chủ doanh nghiệp chuyên nghiệp. Nó là yếu tố quyết định đến sự thành bại trong hoạt động của các doanh nghiệp.

Cái thứ yếu nhất của các chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam là hoạch định. Do tầm nhìn chiến lược hạn chế thiếu những hoạch định chi tiết mang manh mún. Trong khi đó hoạch định lại là một yêu cầu tối quan trọng đối với chủ doanh nghiệp để xây dựng và hoàn thiện các ý tưởng kinh doanh. Thiết lập bộ máy nhân sự để thực hiện chiến lược kinh doanh của mình. Trong hoạch định kinh doanh các người chủ doanh nghiệp thường rất tâm đắc với ý tưởng kinh doanh của mình và có khuynh hướng hữu khuynh dẫn tới những ý kiến trái chiều thường sẽ bị loại bỏ, dẫn tới là khó có thể có những phương án tốt nhất trong kinh doanh. Vì vậy mà trong kinh doanh các chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam cần phải coi việc điều hành là một hoạt động mang tính kỹ thuật và đòi hỏi cao về trình độ chuyên môn.

Sự công bằng có được cũng xuất phát từ khâu đánh giá mà ra. Đánh giá là việc mà lãnh đạo DN, các chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam thường xuyên thực hiện chứ không phải chỉ làm vào các đợt tổng kết hay báo cáo định kỳ. Đánh giá phải đi đôi với động viên hay phê bình kịp thời để cấp dưới hiểu được mức độ hoàn thiện công việc mà họ đang làm.

Nếu DN không có được một quy trình đánh giá công bằng và xuyên suốt cũng như hệ thống tiêu chuẩn hợp lý để đánh giá thì rủi ro về tổ chức (con người) sẽ rất lớn dù rằng nó không tới ngay.

Tóm lại, ngoài việc tìm hiểu và trang bị thêm kiến thức mới cũng như rèn luyện những đức tính cần thiết, các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam VN cần phải rèn luyện cho mình thêm nhiều kỹ năng về quản lý hơn nữa để nhạy bén nắm bắt cơ hội trong việc đưa con thuyền DN vượt qua những chông gai, thách thức khi hội nhập, bước vào “sân chơi lớn” của “thế giới phẳng”.

Trước hết với hơn 200.000 doanh nghiệp, vốn điều lệ dưới 1 tỉ đồng, chiếm 42%; từ 1 đến 5 tỉ đồng chiếm 37%; từ 5 đến 10 tỉ đồng chiếm 8%; còn lại hơn 10 tỉ đồng. Số vốn tự có nhỏ bé như thế nên 90% số doanh nghiệp phải tự huy động, vay vốn các nguồn để sản xuất kinh doanh. Riêng vay ngân hàng chiếm khoảng 70%.

Thứ hai, nghề và chất lượng lao động tác nghiệp và nhân lực lãnh đạo, quản lí các công ty, xí nghiệp được đào tạo chỉ chiếm hơn 20%. Cơ cấu nghề nghiệp không cân đối, phần lớn đào tạo ngắn hạn, rất ít nhân sự kĩ thuật và kĩ thuật đầu đàn, năng suất lao động thấp, năng lực quản trị quản lí yếu.

Thứ ba, máy móc thiết bị ít và cũ, công nghệ lạc hậu, khả năng và điều kiện áp dụng tiến bộ kĩ thuật rất hạn chế, lao động thủ công nhiều, làm gia công cho các doanh nghiệp lớn và nước ngoài, số đông tiếp cận thông tin ít.

Thư tư, trình độ hiểu biết luật lệ trong nước, luật quốc tế nắm bắt và phát triển thị trường, thương trường, xây dựng thương hiệu mới ở giai đoạn đầu...

Để được tìm hiểu kỹ hơn ta đi sâu vào phân tích một công ty cụ thể như G7 (Cà phê Trung Nguyên).

Một các chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ giỏi là người biết điều hành theo những tiêu chí này, biết vận dụng sức lực, nhân tài vào công việc điều hành. Đây là yêu cầu bắt buộc mà các DN nhỏ và vừa trong nước phải quan tâm, bởi khi phát triển tới một mức nào đó, chủ DN khó có thể đóng cùng một lúc hai vai.

Việc đánh giá là một công đoạn rất quan trọng, nhưng đây cũng chính là điểm yếu cố hữu của nhiều loại hình tổ chức, DN tại nước ta. Hoạt động này đòi hỏi phải có tính công bằng, minh bạch nhưng trong thực tế lại thường được thuc hiện một cách phiến diện và rất chủ quan. Đánh giá thiếu công bằng, dân chủ, sẽ dẫn đến hệ quả nhân viên thường hoang mang, chán nản, thậm chí chống đối lãnh đạo. Các các chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ cần đặc biệt quan tâm đến vấn đề này. Phải xem việc đánh giá ít nhiều là một nghệ thuật. Nói rộng ra, làm CEO là cả một nghệ thuật.

Kiên định, linh hoạt, công bằng

Để phối hợp tốt cả 3 chức năng hoạch định - điều hành - đánh giá, một các chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ chuyên nghiệp cần có 3 phẩm chất tương ứng là kiên định, linh hoạt, công bằng.

Kiên định được hiểu, khi hoạch định chiến lược, đưa ý tưởng kinh doanh ra bàn thảo, thực thi, đòi hỏi các chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ phải tự tin, kiên quyết. Nếu trong quá trình bàn thảo mà cảm thấy không đạt được mức độ đồng thuận cao thì thà gác lại hoặc loại bỏ chứ đừng để ý tưởng của mình bị uốn lệch đi so với ý định ban đầu.

Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với sự cứng nhắc trong điều hành. “Dĩ bất biến ứng vạn biến” luôn đúng cho việc điều hành của các chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ. Kiên định, nắm vững chủ trương, kế hoạch nhưng phải linh hoạt, uyển chuyển khi triển khai. Thực tiễn không bao giờ giống hệt những gì đã hoạch định, đòi hỏi người điều hành phải biết ứng biến. Điều này được chứng minh bằng chính con người và sự thành công của Đặng Lê Nguyên Vũ, ông chủ của Cafe Trung Nguyên.

MỤC LỤC

Phần một: Lời nói đầu

Phần hai: Phẩm chất của chủ doanh nghiệp được

khẳng định

Phần ba : Kết bài