TÓM TẮT: Công tác đấu thầu trong xây dựng tùy thuộc nhiều yếu tố. Những yếu tố này

tùy thuộc cả vào các đặc điểm của dự án lẫn các tình huống thay đổi biến động khác. Đôi khi

việc chọn thầu còn tùy thuộc vào các kinh nghiệm quá khứ và trực giác của các chuyên gia.

Mạng nơron nhân tạo tỏ ra là một công cụ hữu hiệu để có thể ứng xử với các vấn đề phức tạp

và không cấu trúc như thế này. Những nghiên cứu ban đầu về mạng nơron nhân tạo, các qui

chế đấu thầu ở VN: Nghị định Chính phủ 88/ND-CP, 14/ND-CP, 66/ND-CP dẫn đến hình

thành chương trình sofware mới về chọn thầu. Sofware mang tính chất nghiên cứu ứng dụng

học tập này bước đầu sẽ là những ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong ngành xây dựng VN.

1. ĐẶT VẤN ĐỀ

Ngành xây dựng thu hút một lượng vốn đầu tư rất lớn và tạo ra những sản phẩm-công trìnhcó

giá trị tương đối cao so với các ngành công nghiệp khác. Để có thể hoàn thành những sản

phẩm đảm bảo chất lượng, thời gian thực hiện ngắn với chi phí đầu tư thấp, thì một trong

những công việc đảm bảo chất lượng là công tác chọn thầu thi công công trình phải được thực

hiện một cách chu đáo.

Công tác chọn thầu muốn được thực hiện tốt thì đòi hỏi phải có những chuyên gia giàu

năng lực và nhiều kinh nghiệm chuyên môn tương ứng. Tuy nhiên, ngay cả những chuyên gia

này đôi khi cũng lúng túng trong việc ra quyết định; Hoặc đôi khi trong thực tế, chủ đầu tư

không có điều kiện mời được những chuyên gia phù hợp. Hiện trạng này cũng khá phổ biến.

Do vậy nhu cầu về trợ giúp cho công tác chọn thầu trở nên khá bức thiết và việc áp dụng trí tuệ

nhân tạo là lĩnh vực cần khuyến khích áp dụng trong ngành xây dựng ở Việt Nam.

2. MỤC ĐÍCH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Từ nhu cầu nảy sinh nêu trên, đã có nhiều ý tưởng và giải pháp đề xuất cho việc hỗ trợ công

tác chọn thầu. Một trong số các hướng nghiên cứu là tìm kiếm sự hỗ trợ từ công cụ trí thông

minh nhân tạo. Bài báo này sẽ giới thiệu một nghiên cứu ứng dụng công cụ trí tuệ nhân tạo-

Mạng nơron nhân tạo-Artificial Neural Networks(ANN) để thiết kế một phần mềm hệ chuyên

gia cho mục đích hỗ trợ công tác chọn thầu theo quy trình đấu thầu Việt Nam. Nghiên cứu này

sử dụng lý thuyết Mạng Nơron Nhân Tạo trên cơ sở kết hợp với việc thu thập dữ liệu đấu thầu

thực tế để xây dựng một hệ cấu trúc mạng thần kinh phỏng sinh học. Cấu trúc phỏng sinh học

này có khả năng “Học tập” kiến thức chọn thầu của các chuyên gia chọn thầu từ cơ sở dữ liệu

rồi “Suy Luận” chọn thầu theo phương pháp của các chuyên gia đó.

3. PHẠM VI VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

3.1. Công tác chọn thầu

Để có thể hỗ trợ công tác chọn thầu thì việc đầu tiên là phải tìm hiểu quy trình, quy chế và

các dữ liệu chọn thầu của Việt Nam. Các công trình được xem xét là các công trình dân dụng,

nhà ở, khách sạn, văn phòng .vì tính phổ biến của chúng.

Quy mô công trình được nghiên cứu là các công trình thực hiện ở Việt Nam có giá trị dưới

200 tỷ. Các công trình xây lắp có giá trị từ 200 tỷ trở lên là khá hiếm ở Việt Nam và phải tiến

hành đấu thầu theo một quy trình dài hơn là đấu thầu hai giai đoạn. Bên cạnh đó, với các công

Science & Technology Development, Vol 9, No.7- 2006

Trang 16

trình có giá trị lớn hơn 200 tỷ thì hiển nhiên là việc đấu thầu sẽ được tiến hành bởi các chuyên

gia hàng đầu, việc hỗ trợ bằng máy tính là công cụ bổ sung cần thiết.

3.2. Công cụ trí thông minh nhân tạo

Mạng Nơron Nhân tạo-ANN được áp dụng để mô phỏng cách thức ra quyết định của các

chuyên gia. Do vậy, lý thuyết ANN sẽ được xem xét ở mức độ tìm hiểu ứng dụng. Để thiết kế

công cụ hỗ trợ chọn thầu, ngôn ngữ lập trình JAVA cũng được áp dụng