Ngân hàng Trung ương

1. Khái niệm:

- Là cơ quan chính phủ có chức năng theo dõi bao quát hệ thống ngân hàng và có trách nhiệm thực hiện việc chỉ đạo chính sách tiền tệ.

- NHTƯ còn được gọi là NH phát hành.

2. Đặc điểm của NHTƯ

- Từ khi NHTƯ ra đời, mô hình tổ chức và hệ thống NH phân thành 2 cấp với chức năng và mục tiêu riêng biệt, trong đó các NHTM thực hiện chức năng KD và mục tiêu là lợi nhuận, còn NHTƯ có chức năng là quản lý NN trên lĩnh vực tiền tệ, tín dụng và NH. Mục tiêu của NHTƯ là ổn định giá trị của đồng bản tệ.

- NHTƯ không chỉ đơn thuần thực hiện chức năng quản lý NN mang t/chất hành chính mà NHTƯ còn có các hoạt động sinh lời, VD như thu các khoản lợi tức khi mua các chứng khoán

- NHTƯ thực hiện các nghiệp vụ sinh lời nhưng không phải vì mục đích lợi nhuận mà đó là để thực hiện chức năng quản lý của NHTƯ.

- Các khoản thu nhập của NHTƯ sau khi đã trang trải các chi phí nghiệp vụ, phần còn lại đều phải nộp vào NSNN. Trong TH nếu NHTƯ bị thua lỗ trong các hoạt động của mình thì NSNN sẽ cấp bù.

3. Một vài chức năng của NHTƯ

- Chỉ đạo C/s tiền tệ bằng cách tác động vào thái độ cư xử của các NH, nhờ đó tác động đến lượng tiền cung ứng.

- TT các séc tức là chuyển vốn giữa các NH để giải quyết các khiếu nại. Các khiếu nại này là do việc gửi các séc vào 1 NH, các séc đó được phát ra theo một TK tại một NH khác.

- Thực hiện chức năng điều hành qua việc đặt ra các quy tắc để các NH có thể hoạt động

- Phát hành giấy bạc đưa vào lưu thông trong phạm vi cả quốc gia.

- Chức năng quản lý quỹ NS tức là “thủ quỹ” cho nhà nước. Trong điều kiện cần thiết nó là nơi phát hành công trái cho nhà nước hoặc cho nhà nước vay.

- Là nơi ban hành các chính sách trong lĩnh vực tiền tệ, tín dụng cũng như kiểm soát việc thực hiện các chính sách đó theo đường lối của NN.

4. Vai trò của NHTƯ:

- Độc quyền phát hành giấy bạc NH.

- Là NH của các NH.

- Là NHNN:

- NHTƯ thuộc SH nhà nước hay SH của NN chiếm đa phần.

- NHTƯ có thể thay mặt cho NN trong việc quản lý các hoạt động trong TT, TD và NH.

- NHTƯ có thể thay mặt cho NN trong việc đàm phán, ký kết về v/đề TT, TD và NH với nước ngoài.

- NHTƯ là người đại diện cho NN tại các tổ chức tài chính và tiền tệ quốc tế