MS: LVQLGD093

SỐ TRANG: 105

TRƯỜNG: ĐHSP TPHCM

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC

NĂM: 2010

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Từ những năm cuối của thế kỷ XX đầu thế kỷ XXI, cục diện thế giới có nhiều thay

đổi, cách mạng khoa học và công nghệ thế giới tiếp tục phát triển với trình độ ngày càng cao,

thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế thế giới, quốc tế hoá nền sản xuất và đời sống

xã hội. Sự bùng nổ của công nghệ thông tin (CNTT) nói riêng và khoa học công nghệ nói

chung đang tác động mạnh mẽ vào sự phát triển của tất cả các ngành trong đời sống xã hội.

Việc ứng dụng CNTT trong dạy học và công tác quản lý đang là một xu thế tất yếu của

nhiều quốc gia trong thế kỷ 21- kỷ nguyên của thông tin và tri thức.

Đất nước ta đang chuyển sang thời kỳ thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội

nhập quốc tế. Văn kiện Đại hội Đảng Cộng Sản Việt Nam lần thứ VIII đã nhấn mạnh: “Nâng

cao dân trí, bồi dưỡng và phát huy nguồn lực to lớn của con người Việt Nam là nhân tố quyết

định thắng lợi của công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá” .

Trong bối cảnh đó, nếu muốn nền giáo dục phổ thông đáp ứng được đòi hỏi cấp thiết

của công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nếu muốn việc dạy học theo kịp cuộc

sống, chúng ta nhất thiết phải cải cách phương pháp dạy học theo nhiều xu hướng khác nhau,

trong đó có xu hướng ứng dụng CNTT và sử dụng các thiết bị dạy học hiện đại, phát huy

mạnh mẽ tư duy sáng tạo, kỹ năng thực hành và hứng thú học tập của học sinh để nâng cao

chất lượng giáo dục.

Theo tài liệu “Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở trường phổ thông Việt

Nam” của Viện khoa học giáo dục Việt Nam (NIESAC) năm 2007 thì “ứng CNTT là việc

làm hết sức cần thiết ở Việt Nam nhưng chưa có nhiều công trình nghiên cứu tổng thể về ứng

dụng CNTT và truyền thông trong dạy học. Hiện nay có nhiều trường phổ thông ở Việt Nam

đã được trang bị phòng máy nhưng mới sử dụng để dạy tin học như một môn học, còn việc

sử dụng phòng máy cùng các phần mềm dạy học như một công cụ dạy học còn là vấn đề cần

giải quyết. Các trường chưa có cơ sở khoa học lựa chọn phần mềm dạy học để dùng cho

mình, ngay cả số lượng phần mềm dạy học cũng rất ít, không đáp ứng nhu cầu sử dụng.

Thực tiễn này đòi hỏi cần nghiên cứu một cách hệ thống về cơ sở lý luận và thực tiễn quản lý

việc ứng dụng CNTT và truyền thông trong dạy học” .

Như vậy, việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy ở trường trung học phổ thông (THPT)

có tác dụng nâng cao chất lượng giảng dạy, góp phần cải tiến phương pháp giảng dạy theo

kịp xu thế của thời đại. Hiểu được vấn đề này, một số trường THPT tại thành phố Cần Thơ đã mạnh dạn ứng dụng CNTT vào giảng dạy trong những năm qua. Tuy nhiên, đến nay công

tác quản lý việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy vẫn chưa đạt được hiệu quả cao ở hầu hết

các trường THPT tại thành phố Cần Thơ. Chính vì thế, tôi chọn nghiên cứu đề tài “Thực

trạng quản lý việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy của Hiệu trưởng trường

THPT tại Cần Thơ” với mong muốn góp một phần nhỏ trong việc nâng cao hiệu quả công

tác quản lý.

2. Mục đích nghiên cứu

Xác định được thực trạng quản lý việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy ở một số trường

THPT tại thành phố Cần Thơ, trên cơ sở đó đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu

quả hoạt động quản lý.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

3.1. Khách thể

Công tác quản lý trường THPT của hiệu trưởng tại thành phố Cần Thơ.

3.2. Đối tượng nghiên cứu

- Thực trạng quản lý việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy của hiệu trưởng trường

THPT tại Cần Thơ.

- Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý việc ứng dụng CNTT vào

giảng dạy của Hiệu trưởng trường THPT tại thành phố Cần Thơ.

4. Giả thuyết khoa học

Công tác quản lý việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy ở một số trường THPT tại thành

phố Cần Thơ của các chủ thể quản lý có thể có nhiều ưu điểm như: các chủ thể quản lý đã

nhận thức được tầm quan trọng của việc ứng dụng CNTT, đã xây dựng kế hoạch ứng dụng

công nghệ thông tin vào giảng dạy, đã tổ chức chỉ đạo việc soạn bài giảng có ứng dụng

CNTT, đã tổ chức kiểm tra việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy... Nhờ vậy, việc tiếp thu kiến

thức và hình thành kỹ năng của học sinh được thuận lợi hơn, hiệu quả hơn việc giảng dạy

không có ứng dụng CNTT. Tuy nhiên, công tác quản lý việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy

ở một số trường vẫn còn một số hạn chế ở những công việc như: việc tổ chức thực hiện bồi

dưỡng kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin cho giáo viên; việc tổ chức các hoạt động

chuyên đề, thảo luận trao đổi kinh nghiệm về ứng dụng công nghệ thông tin; công tác quản

lý phương tiện, thiết bị. Có được những thành tựu trên là nhờ đội ngũ cán bộ quản lý (CBQL) quan tâm đến

việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy, có biện pháp quản lý phù hợp, có đội ngũ GV tích cực.

Những tồn tại hạn chế trên có thể do:

- Nhận thức về những nội dung quản lý việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy và sự tác

động qua lại của những nội dung đó ở CBQL của một số trường còn hạn chế.

- Biện pháp quản lý việc ứng dụng CNTT ở một số trường còn thiếu tính khoa học.

- Những khó khăn về đội ngũ GV (số lượng, chất lượng) và phương tiện hỗ trợ.

5. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Làm rõ cơ sở lý luận hoạt động quản lý, quản lý giáo dục, quản lý trường học, quản

lý việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy.

- Khảo sát thực trạng hoạt động quản lý việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy ở một số

trường THPT tại thành phố Cần Thơ và lý giải nguyên nhân của thực trạng.

- Đề xuất một số biện pháp quản lý việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy, nhằm nâng

cao hiệu quả công tác quản lý trường học ở các trường THPT tại thành phố Cần Thơ.

6. Phương pháp nghiên cứu

6.1. Cơ sở phương pháp luận

Các quan điểm phương pháp luận được vận dụng ở đề tài này gồm:

6.1.1. Quan điểm hệ thống - cấu trúc

Quan điểm này được vận dụng trong nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết và nhóm

phương pháp nghiên cứu thực tiễn của đề tài. Tiếp cận quan điểm hệ thống - cấu trúc, giúp

người nghiên cứu tìm hiểu được mối liên hệ chặt chẽ giữa quản lý việc ứng dụng CNTT với

quản lý các hoạt động khác ở một số trường THPT tại thành phố Cần Thơ, cũng như xem xét

công tác quản lý nhà trường là một hệ thống, trong đó công tác quản lý việc ứng dụng CNTT

vào giảng dạy là một hệ thống con với các yếu tố hợp thành. Từ đó giúp tìm hiểu chính xác

thực trạng quản lý việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy ở trường THPT.

6.1.2. Quan điểm lịch sử - logic

Quan điểm này giúp người nghiên cứu xác định phạm vi không gian, thời gian và điều

kiện hoàn cảnh cụ thể, để điều tra thu thập số liệu chính xác, đúng với mục đích nghiên cứu

đề tài, trình bày công trình nghiên cứu theo trình tự hợp logic.

6.1.3. Quan điểm thực tiễn Quan điểm này đòi hỏi người nghiên cứu xác định rõ thực trạng công tác quản lý việc

ứng dụng CNTT vào vào giảng dạy ở một số trường THPT tại thành phố Cần Thơ, nhằm tìm

kiếm những biện pháp góp phần nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà trường THPT.

6.2. Phương pháp nghiên cứu

6.2.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý thuyết

- Phân tích và tổng hợp các vấn đề lý luận có liên quan đến đề tài như quản lý, quản lý

việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy.

- Phân loại và hệ thống hóa các lý thuyết có liên quan.

6.2.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn

6.2.2.1. Phương pháp điều tra viết

+ Mục đích điều tra: Thu thập số liệu, tư liệu về thực trạng quản lý việc ứng dụng

CNTT vào giảng dạy và các biện pháp quản lý ở trường THPT nhằm chứng minh cho giả

thuyết khoa học của đề tài.

+ Nội dung điều tra

- Thực trạng quản lý việc ứng dụng CNTT ở một số trường THPT tại thành phố Cần

Thơ, những ưu điểm và hạn chế.

- Nguyên nhân của thực trạng.

+ Mẫu nghiên cứu

Trong tổng số 24 trường THPT tại thành phố Cần Thơ, chúng tôi chọn ngẫu nhiên 12

trường THPT (trong đó có 08 trường công lập; 03 trường bán công, 01 trường dân lập). Ở

mỗi trường, chúng tôi chọn ngẫu nhiên 05 CBQL, 25 GV, 30 HS.

+ Sử dụng hệ thống các câu hỏi và phiếu điều tra phục vụ cho đề tài.

6.2.2.2. Phương pháp quan sát

Phương pháp này được sử dụng để quan sát những hoạt động quản lý việc ứng dụng

CNTT vào giảng dạy.

6.2.2.3. Phương pháp phỏng vấn

+ Đối tượng phỏng vấn là hiệu trưởng (HT), phó hiệu trưởng (PHT), tổ trưởng (TT) và

các GV có kinh nghiệm.

+ Nội dung phỏng vấn là thực trạng và các biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy tại

trường THPT ở Cần Thơ.

6.2.3. Phương pháp toán thống kê Phương pháp này được sử dụng để xử lý các số liệu điều tra. Các phép toán thống kê

được sử dụng trong đề tài là trung bình, tỉ lệ phần trăm và một số phép kiểm nghiệm thống

kê thông dụng của phần mềm SPSS.