MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Sự cụng nghiệp húa, hiện đại húa đất nước, đũi hỏi ngành giỏo dục phải "đổi mới mạnh mẽ phương phỏp giỏo dục - đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rốn luyện thành nếp tư duy sỏng tạo của người học". Điều đú được thể hiện rất rừ qua Nghị quyết Trung ương II khoỏ VIII. Luật Giỏo dục 2005 đó quy định: "Phương phỏp giỏo dục phổ thụng phải phỏt huy tớnh tớch cực, chủ động, sỏng tạo của học sinh phự hợp với đặc điểm từng mụn...". Cựng với sự phỏt triển mạnh mẽ của khoa học kĩ thuật, việc đổi mới nội dung, phương phỏp, hỡnh thức và phương tiện dạy học để chuẩn bị cho thế hệ trẻ cú đủ khả năng làm chủ được nền khoa học kĩ thuật hiện đại là vấn đề cấp thiết. Nền giỏo dục nước ta đang từng bước đổi mới về mọi mặt để cú thể đào tạo được những con người lao động cú hiệu quả cao, đỏp ứng được mục tiờu cụng nghiệp húa, hiện đại húa đất nước. Cũng như trờn toàn thế giới, mục đớch giỏo dục ở nước ta hiện nay khụng chỉ dừng lại ở việc truyền thụ cho học sinh những kiến thức, kĩ năng loài người tớch luỹ được trước đõy, mà cũn đặc biệt quan tõm đến việc bồi dưỡng năng lực sỏng tạo, năng lực giải quyết vấn đề. Để cú thể đạt được mục tiờu đú, ngành giỏo dục phải thực hiện việc đổi mới đồng bộ về nhiều mặt. Riờng về phương phỏp và phương tiện dạy học, cần khắc phục lối truyền thụ một chiều, rốn luyện nếp tư duy sỏng tạo cho người học, từng bước ỏp dụng cỏc phương phỏp tiờn tiến và phương tiện hiện đại và quỏ trỡnh dạy học, đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiờn cứu cho học sinh... Túm lại, dạy học hiện nay là dạy học giải quyết vấn đề, bản chất của quỏ trỡnh dạy học là quỏ trỡnh tổ chức hoạt động tự chủ chiếm lĩnh tri thức của học sinh. Phương phỏp giỏo dục phải phỏt huy tớnh tớch cực, tự giỏc, chủ động, sỏng tạo của học sinh; phự hợp với đặc điểm của từng lớp học, mụn học; bồi dưỡng phương phỏp tự học, rốn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiến, tỏc động đến tỡnh cảm, đem lại niềm vui, hứng thỳ học tập cho học sinh. Động lực học vật rắn là phần kiến thức mới và rất quan trọng trong chương trỡnh vật lý trung học phổ thụng, cú nhiều ứng dụng trong cuộc sống cũng như trong sản xuất. Vỡ vậy việc tổ chức cho học sinh hoạt động nhận thức theo yờu cầu của đổi mới phương phỏp dạy học là hết sức cần thiết. Trờn thực tế việc dạy và học phần này, giỏo viờn phần lớn chỉ chỳ trọng việc truyền thụ kiến thức, học sinh tiếp nhận một cỏch thụ động. Trong quỏ trỡnh dạy học giỏo viờn lại rất ngại khai thỏc và sử dụng thớ nghiệm nờn chất lượng nắm vững kiến thức của học sinh chưa thực sự được cải thiện. Với mong muốn gúp phần đổi mới phương phỏp dạy học, sử dụng cỏc phương phỏp dạy học tớch cực rốn luyện cho học sinh tớnh tự chủ, sỏng tạo, cỏch suy nghĩ khoa học trong hoạt động chiếm lĩnh tri thức mới, chỳng tụi lựa chọn đề tài nghiờn cứu là: Tổ chức hoạt động nhận thức tự chủ, sỏng tạo của học sinh trong dạy học bài "Phương trỡnh động lực học của vật rắn quay quanh một trục cố định" ở lớp 12 THPT (chương trỡnh nõng cao) theo phương phỏp dạy học kiến tạo. 2. Mục đớch của đề tài Thiết kế tiến trỡnh dạy học bài "Phương trỡnh động lực học của vật rắn quay xung quanh một trục cố định" - chương trỡnh vật lớ lớp 12 THPT theo phương phỏp dạy học kiến tạo nhằm tăng cường hoạt động nhận thức tự chủ, sỏng tạo của học sinh. 3. Giả thuyết khoa học của đề tài Nếu thiết kế được tiến trỡnh dạy học bài "Phương trỡnh động lực học của vật rắn quay quanh một trục cố định" theo phương phỏp dạy học kiến tạo thỡ sẽ nõng cao được hiệu quả hoạt động nhận thức tự chủ, sỏng tạo của học sinh trong dạy học. 4. Đối tượng nghiờn cứu của đề tài Hoạt động dạy và học bài "Phương trỡnh động lực học của vật rắn quay quanh một trục cố định" - lớp 12 THPT. 5. Nhiệm vụ của đề tài Để đạt được những mục đớch của đề tài, trong quỏ trỡnh nghiờn cứu cần thực hiện những nhiệm vụ sau: - Nghiờn cứu lớ luận dạy học hiện đại về việc tổ chức hoạt động nhận thức của học sinh trong dạy học vật lý, lớ luận về phương phỏp dạy học kiến tạo và mụ hỡnh dạy học "Five E's''. - Vận dụng mụ hỡnh dạy học “Five Es” để thiết kế tiến trỡnh dạy học bài "Phương trỡnh động lực học của vật rắn quay quanh một trục cố định" - lớp 12 THPT -Thực nghiệm sư phạm nhằm đỏnh giỏ tớnh khả thi và hiệu quả của tiến trỡnh dạy học mới, từ đú sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện để cú thể vận dụng một cỏch linh hoạt mụ hỡnh này vào thực tiễn giỏo dục. 6. Phương phỏp nghiờn cứu - Nghiờn cứu lớ luận - Điều tra thực tế - Thực nghiệm sư phạm 7. Cấu trỳc luận văn Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, luận văn cú 3 chương: Chương 1: Dạy học kiến tạo và mụ hỡnh "Five E's''. Chương 2: Thiết kế tiến trỡnh dạy học bài "Phương trỡnh động lực học của vật rắn quay quanh một trục cố định" theo mụ hỡnh "Five E's''. Chương 3: Thực nghiệm sư phạm.