I-NHẬN THỨC VẤN ĐỀ :

Từ sau Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VII đến nay, công tác chăm sóc, giáo dục thiếu niên nhi đồng có nhiều chuyển biến tích cực: Hoạt động Đội và phong trào thiếu nhi được tổ chức sâu rộng, thu hút đông đảo thiếu nhi tham gia; Số thiếu niên được kết nạp vào Đội, số Đội viên lớn được kết nạp vào Đoàn tăng nhanh, năm sau cao hơn năm trước; tổ chức Đoàn, Đội chủ động hơn trong việc phối hợp các ngành, đoàn thể trong công tác chăm sóc, giáo dục thiếu niên nhi đồng Những kết quả này là điều kiện thuận lợi để Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tiếp tục cống hiến và trưởng thành, nâng cao hơn nữa vai trò và trách nhiệm của mình trong công chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng, xây dựng Đội vững mạnh và tham gia xây dựng Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.

Tuy nhiên, trong giai đoạn mới, công tác chăm sóc và giáo dục thiếu niên, nhi đồng còn chưa theo kịp yêu cầu phát triển ngày càng cao và đa dạng của phong trào thiếu nhi; nhận thức và sự chỉ đạo công tác Đội và phong trào thiếu nhi của tổ chức Đoàn ở nhiều nơi còn hạn chế;Ảnh hưởng mặt trái của cơ chế thị trường, nhiều Đội viên, đặc biệt là Đội viên lớn-Lực lượng dự bị bổ sung thường xuyên cho Đoàn chưa có tinh thần tự học, tự rèn, đua đòi, ham chơi, vi phạm nội quy nhà trường và các tệ nạn xã hội ; Một số cán bộ thiếu nhi còn yếu kém về kĩ năng nghiệp vụ dẫn đến sự nhàm chán trong việc tập hợp và thu hút thiếu nhi; Điều kiện cơ sở vật chất chưa đủ để tổ chức tốt các hoạt động cho thiếu nhi; Công tác “Bồi dưỡng, phát triển Đội viên lớn lên Đoàn” chưa được chú trọng, mỗi nơi làm một kiểu, hình thức làm còn sơ sài, mang tính qua loa, đại khái chưa gây ấn tượng thật sự để thu hút Đội viên, có những Đội viên khi vào Đoàn rồi còn vi phạm, chưa thực hiện tốt nhiệm vụ người Đoàn viên .

Ở trường Phổ thông dân tộc nội trú Bù Đăng là một trường chuyên biệt của huyện, đây là nơi nuôi dạy thanh thiếu niên là con em các gia đình dân tộc thiểu số đang sinh sống trên địa bàn huyện, nhắm tạo nguồn cán bộ cốt cán cho đồng bào dân tộc trong tương lai. Mặc dù còn rất nhiều khó khăn, song trong những năm qua, với sự nỗ lực của tập thể cán bộ, giáo viên, công nhân viên và các em học sinh của toàn trường trong công tác nuôi, dạy và học nên đã đạt được nhiều kết quả khả quan; Các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao luôn được duy trì thường xuyên, liên tục và đạt nhiều thành tích cao trong các hội thi các cấp; Hoạt động của liên đội luôn được Hội đồng đội Bù Đăng đánh giá cao và nhiều năm liền được xếp loại: Xuất sắc Tuy nhiên trong những năm gần đây, công tác Đội TNTP Hồ Chí Minh tại trường vẫn còn một số mặt hạn chế nhất định, chưa đáp ứng kịp với yêu cầu nhiệm vụ mới và đặc thù riêng của liên đội, đặc biệt là công tác “Bồi dưỡng phát triển đội viên lớn lên Đoàn” còn nhiều hạn chế. Có thể nói rằng ở liên đội PTDT Nội trú Bù Đăng có tỉ lệ Đội lớn cao nhất so với các liên đội THCS khác trong huyện ( chiếm 44 % Đội viên) -Đây là lực lượng nòng cốt, đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động liên Đội. Song thực tế tại trường cho thấy lực lượng này không những chưa phát huy trách nhiệm của mình là người Đội viên lớn, mà còn thường xuyên gây cản trở, ảnh hưởng không tốt tới các hoạt động của liên Đội. Nhiều Đoàn viên vẫn thường xuyên vi phạm vào nội quy nhà trường, có những Đội viên phải buộc thôi học vì vi đạo đức, hoặc có những Đội viên khi đã trưởng thành nhưng vẫn phải đứng ngoài tổ chức Đoàn vì chưa đạt yêu cầu về nhận thức người đoàn viên và chưa phát huy tính tiên phong của Đoàn. Những thực trạng không vui đó có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan, song chúng ta có thể khẳng định rằng công tác tổ chức tập hợp, tuyên truyền giáo dục các em còn nhiều hạn chế, chưa tạo tính hấp dẫn trong các em. Vì vậy, việc tổ chức tập “Bồi dưỡng, phát triển các em Đội viên lớn lên Đoàn” cũng chính là xây dựng tổ chức Đội vững mạnh và tiếp đến xây dựng Đoàn vững mạnh.

Trước những thực tế đặt ra, đòi hỏi mỗi chúng ta – những người cán bộ Đoàn cần phải nghĩ suy, tìm tòi đổi mới nội dung phương thức hoạt động, tăng cường vai trò và trách nhiệm của mình trong công tác phụ trách Đội và xây dựng Đội TNTP Hồ Chí Minh vững mạnh. Đây là những việc làm cần thiết và cấp bách, đặc biệt chú trọng tới việc tìm “đầu ra” cho Đội viên lớn. Làm được những việc này sẽ có ảnh hưởng tích cực đến công tác xây dựng và phát triển tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh vững mạnh, điều đó cũng có nghĩa “Xây dựng Đội vững mạnh là xây dựng tổ chức Đoàn trước một bước”.

Xuất phát từ những ý nghĩ và điều kiện thực tế tại trường Phổ thông dân tộc Nội trú huyện Bù Đăng – Nơi tôi đang trực tiếp điều hành các hoạt động của thanh thiếu niên, tôi quyết định chọn đề tài: “ Bồi dưỡng, phát triển Đội viên lớn lên Đoàn” để thực hiện trong năm học 2002-2003, đây là một trong những nội dung của giải pháp “Xây dựng tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh vững mạnh” mà nghị quyết 10 của Ban chấp hành trung ương Đoàn khóa 7 “về tăng cường công tác chăm sóc giáo dục thiếu niên nhi đồng giai đoạn 2000-2005” đã thông qua năm 2000