MỘT SỐ CƠ SỞ KHOA HỌC CHO VIỆC

TỔ CHỨC KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH QUAN

VÙNG DU LỊCH SINH THÁI

TẠI KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN BÁN ĐẢO SƠN TRÀ

SOME SCIENTIAL BASES OF CREATING LANDSCAPE

ARCHITECTURAL SPACE IN AN ECOTOURISM REGION

AT SƠN TRA PENINSULA RESERVE

PHAN TIẾN VINH

Trường Cao đẳng Công nghệ, Đại học Đà Nẵng

TÓM TẮT

Trong bài báo này chúng tôi đề xuất các cơ sở khoa học cho việc tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan, một vấn đề có ý nghĩa quan trọng và rất cần thiết đối với quá trình Quy hoạch phát triển không gian đô thị, tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan cho phát triển du lịch sinh thái tại Khu bảo tồn thiên nhiên Bán đảo Sơn Trà. Các cơ sở khoa học này được hình thành qua quá trình nghiên cứu tổng hợp các vấn đề liên quan, các yếu tố vật thể và phi vật thể,... nhằm tạo ra một không gian hợp lý về cấu trúc và hình thái, một đồ án quy hoạch có tính khả thi cao.

ABSTRACT

In this paper, we propose some scientific bases in order to create landscape architectural space, it is an important and necessary in spacial planning to develop ecotourism at Sơn Trà Peninsula Reserve. These scientific bases were created from synthetical research on such related problems as physical, unphysical elements, etc. in order to create a reasonable space in terms of architectural structure and form as well as to achieve a high feasibility planning project.

Hình 1: Vị trí bán đảo Sơn Trà trong Sơ đồ phát triển không gian đô thị Đà Nẵng đến năm 2020

1. GIỚI THIỆU

Khu Bảo tồn thiên nhiên (BTTN) Sơn Trà - nằm trên Bán đảo Sơn Trà - thuộc phường Thọ Quang, quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng - thuộc hệ thống rừng đặc dụng Quốc gia, với diện tích trên đất liền là 4.439 ha và phần biển: từ chân núi ra biển 500m (xem hình 1). Với hệ sinh thái điển hình rừng kín thường xanh mưa mùa nhiệt đới có tính đa dạng sinh học cao: 985 loài thực vật bậc cao (thuộc 483 chi, 143 họ, trong đó có 22 loài quý hiếm) và 287 loài động vật (thuộc 94 họ, 38 bộ, trong đó có 15 loài thuộc loại động vật quý hiếm)(1), khu BTTN Sơn Trà có nhiều tiềm năng để phát triển Du lịch sinh thái (DLST) với những sản phẩm DLST đặc trưng, có tính cạnh tranh cao.

Thời gian qua, vấn đề đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng đô thị cho sự phát triển kinh tế xã hội nói chung và du lịch nói riêng tại bán đảo Sơn Trà đã đạt được những kết quả khả quan. Do tính chất nhạy cảm về an ninh quốc phòng nên những kết quả đạt được chưa thật tương xứng với tiềm năng phát triển của vùng.

Từ khi có nghị quyết 33 của Bộ Chính trị (tháng 10/2003, về việc kết hợp phát triển kinh tế và an ninh quốc phòng trên bán đảo Sơn Trà) phát triển du lịch ở Sơn Trà đã có nhiều chuyển biến mạnh mẽ. Hàng chục dự án đầu tư du lịch tại Sơn Trà đã được đăng ký. Trong vòng 2 tháng cuối năm 2003 đã có 7 dự án hoàn thành thủ tục đầu tư và được giao đất để cho các chủ đầu tư thực hiện việc xây dựng trong năm 2004.

Tuy nhiên, các dự án này chủ yếu phát triển đơn lẻ manh mún, đất được chia thành từng lô riêng lẻ cho các chủ đầu tư tùy ý quy hoạch xây dựng mà hoàn toàn chưa có một quy hoạch tổng thể về phát triển không gian thống nhất cho toàn bộ bán đảo Sơn Trà. Sự phát triển ở Sơn Trà hiện nay đã và đang gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sinh thái của một khu BTTN quốc gia.

Vì thế, vấn đề bức xúc hiện nay về quy hoạch đô thị ở bán đảo Sơn Trà là: cần phải có những định hướng chung về phát triển không gian đô thị, tổ chức không gian Kiến trúc cảnh quan (KTCQ) vùng DLST cho toàn bộ bán đảo nhằm bảo đảm sự phát triển bền vững cho bán đảo Sơn Trà nói riêng và thành phố Đà Nẵng nói chung.

Trong khuôn khổ bài viết nay, tác giả chỉ nêu lên các cơ sở khoa học cho việc tổ chức không gian KTCQ vùng DLST tại khu BTTN bán đảo Sơn Trà - thành phố Đà Nẵng.