MỞ ĐẦU

1. Sự cần thiết nghiên cứu

Kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam – EU tăng nhanh trong

những năm qua, từ 3,6 tỷ USD năm 1999 lên hơn 10 tỷ USD năm 2006 và

trên 14,2 tỷ USD năm 2007, cho thấy EU luôn là một trong những đối tác

thương mại lớn nhất của Việt Nam. Trong giai đoạn từ nay đến 2010 thương

mại hai chiều Việt Nam – EU sẽ tiếp tục có những bước phát triển mới, nhất

là khi hai bên đã ký thỏa thuận hợp tác, nâng kim ngạch thương mại hai

chiều lên 23 tỷ USD vào năm 2010.

Thị trường EU chiếm tỷ trọng đáng kể về thị phần các sản phẩm xuất

khẩu của Việt Nam, với kim ngạch xuất khẩu năm 2005 đạt 5,4 tỷ USD, năm

2006 đạt trên 7 tỷ USD và năm 2007 đạt xấp xỉ 9,1 tỷ USD, tăng 28,2% so

với năm 2006. Xuất khẩu hàng hóa Việt Nam tới thị trường này có xu hướng

tăng qua các năm và lớn hơn so với các thị trường Trung Quốc, Mỹ,

ASEAN, Nhật Bản. Những mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang

EU là giày dép, cà phê, hàng dệt may, gỗ và các sản phẩm gỗ, thủy sản.

Là thị trường rộng lớn khoảng 500 triệu dân với 27 nước thành viên,

chiếm 30% GDP, 41% thương mại và 43% đầu tư toàn cầu, EU được xác

định là một đối tác quan trọng trong quan hệ đối ngoại của Việt Nam. Song,

với thế mạnh cả về điều kiện tự nhiên, xã hội, chính trị, đặc biệt là mối quan

hệ tốt đẹp giữa Việt Nam và EU thời gian qua, Việt Nam chưa thực sự phát

huy được hết các thế mạnh để tạo nên những bước đột phá về tăng trưởng

kim ngạch xuất khẩu. Trong khi, đẩy mạnh xuất khẩu là mục tiêu quan trọng

trong hoạt động kinh tế đối ngoại của Việt Nam, là điều kiện để thúc đẩy

tăng trưởng GDP với tốc độ cao, là tiền đề để công nghiệp hoá, hiện đại hoá

nền kinh tế quốc dân.

Việc gia nhập WTO tạo cho Việt Nam những cơ hội để mở rộng thị

trường xuất khẩu hàng hoá và dịch vụ, tạo tiền đề nâng cao vị thế của Việt

Nam trên trường quốc tế. Hơn thế, trước xu thế biến động phức tạp của thị

3

trường thế giới, việc gia nhập WTO cũng đặt ra nhiều thách thức lớn mang

tính quyết liệt cả ở quy mô nền kinh tế, ngành, sản phẩm và doanh nghiệp.

Tận dụng thời cơ và hạn chế những thua thiệt từ quá trình đó, đặc biệt trong

bối cảnh thị trường thế giới diễn biến phức tạp như hiện nay, để đạt được

mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu mà thị trường EU được xác định là thị

trường xuất khẩu chính của Việt Nam trong thời gian tới cần thiết phải có

những phân tích sâu sát mang tính dự báo về nhu cầu của thị trường EU, qua

đó đề xuất giải pháp về cơ cấu sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam tới thị

trường này từ nay đến năm 2010.

Xuất phát từ những lý do trên, đề tài "Nghiên cứu xây dựng định

hướng chiến lược về cơ cấu sản phẩm hàng xuất khẩu của Việt Nam

tới thị trường EU đến năm 2010" đã được chúng tôi chọn làm hướng

nghiên cứu