LỜI MỞ ĐẦU

Vấn đề lao động, việc làm, thất nghiệp luôn là vấn đê quan tâm hàng đầu của mọi quốc gia nói chung và mọi địa phương nói riêng trong tất cả các giai đoạn phát triển của thời đại, bởi vậy để thúc đẩy nền kinh tế phát triển đồng thời để phù hợp với thời kì hội nhập kinh tế quôc tế hiện nay, Bắc Ninh cũng như các địa phương khác trong cả nước đã và đang dành sự quan tâm đặc biệt cho vấn đề lao động ,việc làm ở địa phương. Để giải quyết việc làm cho lao động ở địa phương, Bắc Ninh đã đề ra không ít các giải pháp như: phát triển các làng nghề thủ công, xây dựng và mở rộng khu công nghiệp,... và một trong những biện pháp hữu hiệu đã và đang được Bắc Ninh đẩy mạnh đó là xuất khẩu lao động.

Đất nước bước vào thời kỳ mới thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế mà dấu mốc cho thời kỳ mới này là sự kiện Việt Nam tổ chức thành công hội nghị cấp cao APEC ( 11/2006) và chính thức trở thành thành viên thứ 150 của tổ chức thương mại thế giới (WTO), trong hoàn cảnh đó đặt ra không ít những khó khăn và thách thức cho nền kinh tế Việt Nam đặc biệt cho lực lượng lao động Việt Nam. Lao động dồi dào là một trong những điểm mạnh mà cũng là điểm yếu của chúng ta. Mở cửa hội nhập là cơ hội tốt để tìm việc làm tốt hơn cho những lao động trẻ có trình độ nhưng cũng là thách thức lớn khi số lượng lao động không lành nghề, lao động thủ công vẫn còn chiếm tỷ lệ cao trong số người thuộc độ tuổi lao động. Vậy vấn đề đặt ra là làm thế nào để giải quyết việc làm cho số lao động này và câu trả lời là: xuất khẩu lao động.

Tuy nhiên, xuất khẩu lao động không chỉ đơn giản là đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài rồi bỏ phóng họ mà phải là cả một quá trình quản lý đòi hỏi phải được quan tâm và có những biện pháp hữu hiệu để công tác xuất khẩu lao động đạt hiệu quả. Chính từ thực tế đó kết hợp với những kết quả thu được trong thời gian thực tập nghiên cứu tại Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Bắc Ninh, người viết quyết định chọn đề tài “ Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý xuất khẩu lao động ở Bắc Ninh” để làm luận văn tốt nghiệp của mình.

Mục đích nghiên cứu đề tài:

 Tìm hiểu, nghiên cứu từ đó hệ thống được những vấn đề lý luận về công tác xuất khẩu lao động và quản lý công tác xuất khẩu lao động.

 Đánh giá được thực trạng chung của công tác xuất khẩu lao động và quản lý công tác này trong những năm gần đây của nước ta.

 Từ thực trạng của tỉnh Bắc Ninh rút ra được những thế mạnh cần phải phát huy và những thực tế bất cập trong công tác xuất khẩu và quản lý xuất khẩu lao động của tỉnh cũng từ đó tìm hiểu, phân tích được nguyên nhân của những bất cập để đề ra được những biện pháp giải quyết hữu hiệu nhằm hoàn thiện công tác quản lý xuất khẩu lao động của địa phương nhằm đẩy mạnh quá trình phát triển kinh tế của tỉnh Bắc Ninh.

 Hoàn thiện công tác quản lý của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp xuất khẩu lao động và từ bản thân người lao động để công tác xuất khẩu lao động của tỉnh Bắc Ninh ngày càng hiệu quả và thực sự trở thành động lực thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế địa phương nói riêng và của nước ta nói chung.

 Sử dụng phương pháp đánh giá kết hợp với phương pháp phân tích tổng hợp cộng với việc vận dụng những cơ sở lý luận đã được trang bị trong nhà trường để tìm nguyên nhân, bản chất của vấn đề nghiên cứu từ đó đề ra những giải pháp phù hợp với thực tế của tỉnh Bắc Ninh.

Ngoài ra trong quá trình thực tập và nghiên cứu tìm tòi, người viết cũng có nhiệm vụ nữa là rút ra được những kinh nghiệm thực tế cho bản thân không chỉ trong quá trình nghiên cứu khoa học mà còn cả trong quá trình làm việc cọ sát với thực tế để hoàn thiện cũng như nâng cao kiến thức cho bản thân.

Đề tài tập trung nghiên cứu chủ yếu về vấn đề xuất khẩu lao động trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong thời gian từ năm 2001 đến nay và những phương hướng nhiệm vụ của năm 2007 cũng như trong thời gian tới.Và để đáp ứng được những yêu cầu nhiệm vụ chủ yếu của đề tài thì luận văn tốt nghiệp này cần có những nội dung chính sau:

CHƯƠNG I : LÝ LUẬN CHUNG VỀ XUẤT KHẨU LAO ĐỘNG VÀ QUẢN LÝ XUẤT KHẨU LAO ĐỘNG.

CHƯƠNG II: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG QUẢN LÝ XUẤT KHẨU LAO ĐỘNG CỦA TỈNH BẮC NINH.

CHƯƠNG III: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ XUẤT KHẨU LAO ĐỘNG CỦA TỈNH BẮC NINH.

Do kiến thức và trình độ của bản thân còn nhiều hạn chế nên bài viết không thể tránh khỏi có những sai xót, mong quý thầy cô và bạn đọc thông cảm! Để hoàn thành được bài viết này, tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của lãmh đạo và cán bộ Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Bắc Ninh trong thời gian thực tập và đặc biệt là sự hướng dẫn nhiệt tình của cô giáo Đoàn Thị Thu Hà. Tôi xin chân thành cảm ơn!

MỤC LỤC

Trang

LỜI MỞ ĐẦU 1

TÓM TẮT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Chương I: Lý luận chung về XKLĐ và Quản lý XKLĐ 3

I - Xuất khẩu lao động 3

1.1. Khái niệm. 3

1.2. Vai trò của xuất khẩu lao động. 4

1.3. Đặc điểm. 5

1.4. Phân loại các hoạt động xuất khẩu lao động. 9

1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu lao động. 10

1.6. Hoạt động xuất khẩu lao động ở Việt Nam. 12

1.6.1. Sự cần thiết của hoạt động xuất khẩu lao động ở Việt Nam. 12

1.6.2. Quá trình hình thành và phát triển của hoạt động XKLĐ ở Việt Nam. 13

1.6.3. Một số quy định của Nhà nước về hoạt động XKLĐ. 14

II- Quản lý xuất khẩu lao động 14

2.1. Khái niệm. 14

2.2. Sự cần thiết của quản lý xuất khẩu lao động. 15

2.3. Những nội dung của quản lý xuất khẩu lao động. 17

2.3.1. Lập kế hoạch xuất khẩu lao động. 17

2.3.2. Tuyển mộ, tuyển chọn lao động. 19

2.3.3. Đào tạo, giáo dục định hướng cho người lao động. 21

2.3.4. Quản lý lao động đã xuất khẩu. 21

Chương II: Phân tích thực trạng quản lý xuất khẩu lao động của tỉnh Bắc Ninh 24

I- Một số đặc điểm của tỉnh Bắc Ninh ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu lao động và công tác quản lý xuất khẩu lao động của tỉnh 24

1.1. Đặc điểm kinh tế - xã hội. 24

1.2. Đặc điểm tự nhiên. 27

1.3. Đặc điểm của lao động trong tỉnh. 28

1.4. Tình trạng thất nghiệp và công tác giải quyết việc làm trong những năm gần đây. 38

II- Phân tích thực trạng 44

2.1. Thực trạng xuất khẩu lao động của tỉnh Bắc Ninh. 44

2.1.1. Về số lượng. 44

2.1.2. Về chất lượng. 51

2.2. Các yếu tố tác động chủ yếu đến hoạt động xuất khẩu lao động ở tỉnh Bắc Ninh. 52

2.2.1. Về phía Nhà nước. 52

2.2.2. Về phía các doanh nghiệp xuất khẩu lao động trên địa bàn tỉnh. 53

2.2.3. Về phía người lao động. 57

2.3. Phân tích đánh giá thực trạng quản lý XKLĐ 58

2.3.1. Những thành tựu trhu được và những bất cập. 58

2.3.2. Nguyên nhân. 60

2.3.3. Nhận định chung về thực trạng hiện nay. 63

Chương III: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện công tác quản lý xuất khẩu lao động của tỉnh Bắc Ninh 64

I- Phương hướng, mục tiêu đặt ra cho công tác xuất khẩu lao động và quản lý XKLĐ của tỉnh Bắc Ninh trong thời gian tới 64

1.1. Mục tiêu của công tác xuất khẩu lao động trong các năm tới. 64

1.2. Một số triển vọng cho công tác xuất khẩu lao động. 64

II- Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý xuất khẩu lao động của tỉnh Bắc Ninh 65

2.1. Giải pháp cho các cơ quan quản lý Nhà nước về công tác xuất khẩu lao động 65

2.2. Giải pháp từ phía các doanh nghiệp, công ty xuất khẩu lao động. 67

2.3. Giải pháp đối với người lao động. 70

PHẦN KẾT LUẬN 73

PHẦN PHỤ LỤC 74

TÀI LIỆU THAM KHẢO 89