Lời mở đầu

Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII đã chỉ ra rằng nước ta cần phải "xây dựng một nền kinh tế mở hội nhập với các nước trong khu vực và trên thế giới, khuyến khích xuất khẩu và đồng thời thay thế hàng hoá nhập khẩu bằng các sản phẩm hữu hiệu sản xuất trong nước". Với tinh thần đó, nước ta đã cam kết thực hiện AFTA, gia nhập APEC và trong tương lai sẽ tham gia WTO khi đủ điều kiện.

Để thực hiện đúng định hướng trên cần phải quan tâm tới đầu tư trong nước hay cần chú trọng vào sự phát triển của các chủ thể kinh tế của đất nước, cụ thể là các doanh nghiệp. Là một nước đang phát triển, các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nước ta chiếm tỷ trọng lớn trong tổng số doanh nghiệp và có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm, thu hút vốn, làm cho nền kinh tế năng động hiệu quả lớn, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước trong giai đoạn hiện nay. Song các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang gặp khó khăn như: năng lực quản lý kinh doanh kém, vốn đầu tư hạn chế, công nghệ lạc hậu, bị động trong quan hệ thị trường... Do đó, Đảng và Nhà nước cũng như toàn xã hội đang quan tâm đến những hoạt động hỗ trợ phát triển, đặc biệt là đang tạo ra khung khổ pháp lý, đổi mới hệ thống chính sách, xây dựng cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức hỗ trợ cộng đồng... đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Mặc dù vậy, hiện nay các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang ở trong môi trường pháp lý chưa hoàn thiện, làm hạn chế sự phát triển, đặc biệt là các chính sách cho những doanh nghiệp này còn thiếu và chưa đồng bộ.

Để góp phần hình thành luận cứ khoa học cho việc tạo môi trường chính sách vĩ mô thuận lợi nhằm thúc đẩy phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ, được sự giúp đỡ của cô giáo TS. Lê Thị Anh Vân và chuyên viên Bùi Văn Hiền - Vụ Công nghiệp - Bộ Kế hoạch và Đầu tư em đã nghiên cứu đề tài "Chính sách hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam". Đây là một đề tài mới mẻ ở nước ta, nó rất phong phú, phức tạp và hiện đang có nhiều người nghiên cứu, em muốn nghiên cứu vấn đề này trên góc độ đánh giá sự tác động của chính sách đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nước, trên cơ sở đó hình thành luận chứng khoa học, tìm ra những giải pháp khắc phục khó khăn cho các doanh nghiệp, đồng thời giúp Nhà nước hoàn thiện hơn về chính sách này. Nội dung chính của đề tài là luận chứng về tiêu chí, đặc điểm, vai trò của các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam; phân tích thực trạng các chính sách hỗ trợ và tìm những điểm "tắc nghẽn" của hệ thống chính sách; kiến nghị một số giải pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc đối với sự hoạt động của các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Do thời gian nghiên cứu có hạn, nên khó tránh khỏi những sai sót. Em rất mong nhận được ý kiến đóng góp của mọi người. Xin chân thành cảm ơn!

Mục lục

Trang

Lời mở đầu 1

Chương I:Tổng quan về chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam. 3

I. Khái niệm về doanh nghiệp vừa và nhỏ: 3

1. Tiêu chí phân loại. 3

2. Khái niệm doanh nghiệp vừa và nhỏ. 8

3. Vai trò của các doanh nghiệp vừa và nhỏ. 12

4. Đặc điểm của khu vực doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam. 14

II. Tổng quanvề chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam. 19

1. Lý luận chng về chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ. 19

2. Cơ chế và mô hình hỗ trợ ở Việt Nam. 21

3. Những lợi ích của chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ. 26

Chương II: Thực trạng chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam 28

I. Thực trạng hoạt động của doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam. 28

1. Quá trình phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam. 28

2. Tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp vừa và nhỏ. 32

3. Môi trường kinh doanh đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. 36

4. Những khó khăn của các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam. 39

II. Thực trạng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam. 41

1. Chính sách thuế. 42

2. Chính sách tín dụng. 47

3. Chính sách khuyến khích đầu tư. 53

4. Chính sách công nghệ, đào tạo. 55

5. Chính sách đất đai, phát triển cơ sở hạ tầng. 57

6. Các chính sách hỗ trợ khác đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ. 58

7. Chính sách khuyến khích thành lập các tổ chức hỗ trợ và các hiệp hội của các doanh nghiệp vừa và nhỏ. 59

Chương III: Một số giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam 63

I. Cần có các chính sách về hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam 63

1. Có cơ chế mô hình hỗ trợ hợp lý 63

2. Đổi mới quan điểm hỗ trợ 64

3. Đổi mới phương thức hỗ trợ 67

4. Hình thành khung khổ pháp lý hỗ trợ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. 68

II. Các giải pháp cụ thể mang tính cấp bách hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ. 71

1. Chương trình hỗ trợ đào tào. 71

2. Chương trình cung cấp thông tin. 72

3. Chương trình hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng. 72

4. Chương trình hỗ trợ chuyển giao công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm. 73

5. Chương trình hỗ trợ về tài chính, tín dụng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ để có vốn sản xuất kinh doanh. 73

6. Chương trình hỗ trợ xúc tiến thương mại, tiếp thị, hợp tác quốc tế và đầu tư . 74

III. Các giải pháp hoàn thiện chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ 74

1. Hoàn thiện chính sách thuế. 75

2. Hoàn thiện chính sách tín dụng: 76

3. Hoàn thiện chính sách đất đai. 79

4. Hoàn thiện chính sách công nghệ. 80

Kết luận. 83

Tài liệu tham khảo 84