Từ thực tiễn tiến hành công cuộc phát triển nền kinh tế đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa và những kinh nghiệm thu được qua quá trình chỉ đạo điều hành sản xuất kinh doanh, chúng ta ta đã xác định được rằng cải cách doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) một cách triệt để là yêu cầu có tính quyết định để tăng cường động lực phát triển sản xuất và thúc đẩy doanh nghiệp Nhà nước hoạt động có hiệu quả hơn.

Trong nhiều năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã kiên trì tập trung tiến hành công tác sắp xếp, đổi mới các doanh nghiệp Nhà nước và đã đạt được một số kết quả nhất định như giảm mạnh số lượng doanh nghiệp Nhà nước, nâng quy mô vốn bình quân, giả bớt được sự tài trợ của ngân sách, tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp của các doanh nghiệp, bước đầu đã phát huy được quyền chủ động kinh doanh của đơn vị kinh tế cơ sở, giảm mạnh sự can thiệt hành chính vào hoạt động sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên do đặc điểm và thực trạng doanh nghiệp Nhà nước của nước ta, việc sắp xếp đổi mới doanh nghiệp Nhà nước vẫn phải tiến hành một cách thận trọng, lâu dài vì phải giải quyết đồng bộ nhiều vấn đề phức tạp trong cả lĩnh vực kinh tế và lĩnh vực đời sống xã hội mới đạt được kết quả mong muốn.

Hiện nay, bên cạnh các khó khăn chủ quan xuất phát từ nội bộ nền kinh tế, thì biến động của cuộc khủng hoảng tài chính tiền tệ khu vực đã ảnh hưởng theo chiều hướng xấu đến nền kinh tế nước ta. Điều này cho thấy tính cấp bách phải khẩn trương nâng cao hiệu quả là sức cạnh tranh của nền kinh tế để đảm bảo cho sự phát triển đất nước một cách ổn định, vững chắc không những cho những năm trước mắt mà cho cả tương lai lâu dài. Nghị quyết hội nghị Trung ương 4 (Khoá VIII) đã giành một phần quan trọng cho mục tiêu đổi mới mạnh mẽ các doanh nghiệp Nhà nước, phấn đấu đưa chúng thực sự trở thành lực lượng chủ đạo dẫn dắt các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác cùng phát triển, làm nòng cốt thực hiện thành công tiến trình CNH - HĐH đất nước và hội nhập kinh tế thế giới có hiệu quả. Tiếp theo, Chính phủ đã có chỉ thị số 20/TTg ngày 21/4/1998 trong đó đã đề ra chương trình, kế hoạch cụ thể triển khai thực hiện và quyết tâm thông qua đợt xắp xếp này để hình thành một cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước hợp lý, mạnh, được quản lý tốt. CPH là một trong những nội dung quan trọng của quá trình đổi mới sắp xếp doanh nghiệp Nhà nước. Chủ trương CPH doanh nghiệp Nhà nước lần đầu tiên được nêu tại nghị quyết hội nghị lần thứ hai BCH Trung ương khoá VII (tháng 11/1991) và tiếp tục được cụ thể hoá tại nghị quyết hội nghị giữa nhiệm kỳ khoá VII (tháng 1/1994), nghị quyết 10/NQ - Trung ươngcủa Bộ chính trị ngày 17/3/1995 thông báo số 63/TB - TƯ ngày 4/4/1997, và được khẳng định rõ hơn tại nghị quyết đại hội VIII, nghị quyết hội nghị Trung ương lần thứ IV (khoá VIII).

Mục tiêu nhất quán của cổ phân hoá một bộ phần doanh nghiệp Nhà nước là để huy động vốn, tạo điều kiện để người lao động được làm chủ thực sự trong doanh nghiệp, tạo động lực bên trong, thay đổi phương thức quản lý nhằm nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của doanh nghiệp, đồng thời làm tăng tài sản và thay đổi cơ cấu doanh nghiệp. Qua cổ phần hoá, hình thức sử hữu tại doanh nghiệp đã chuyển từ sở hữu Nhà nước duy nhất sang sở hữu hỗn hợp, và chính từ đây dẫn đến những thay đổi quan trọng về hình thức tổ chức, quản lý cũng như phương hướng hoạt động của Công ty. Doanh nghiệp Nhà nước sau khi CPH sẽ trở thành Công ty cổ phần, hoạt động theo luật Công ty. Việc đa dạng hoá các hình thức sở hữu cho phép thực hiện triệt để những nguyên tắc quản lý kinh tế nâng cao quyền tự chủ tài chính và khả năng tự quản trong sản xuất kinh doanh, nâng cao tinh thần trách nhiệm cũng như óc sáng tạo của người lao động và người lãnh đạo doanh nghiệp. CPH chính là biện pháp có hiệu quả để sử dụng đồng vốn được tốt nhất. Doanh nghiệp CPH sẽ thu hút được ngày càng nhiều vốn nếu sản xuất kinh doanh có hiệu quả. Nhất là khi đã hình thành thị trường chứng khoán.