NẫT ĐỘC ĐÁO TRONG NGHI LỄ CẦU ĐẢO TẠI CÁC CỬA BIỂN CỦA NGƯỜI CHĂM Ở NINH THUẬN

Đổng Văn Dinh

Ban Dân vận Tỉnh ủy Ninh Thuận

Khi nói đến lễ cầu đảo của người Chăm ở Ninh Thuận, chúng ta cần phân biệt: Lễ cầu đảo tại các cửa biển và lễ cầu đảo ở các Đền, Tháp. Tuy ý nghĩa của hai nghi lễ này có giống nhau đó là cầu mưa nhưng thời gian, địa điểm tổ chức khác nhau. Nhiều bài viết khi đề cập đến hai nghi lễ này thường lẫn lộn. Đối với người Chăm ở Ninh Thuận thì tên gọi hai nghi lễ này khác nhau. Lễ cầu đảo tại các cửa biển thì đồng bào gọi là Plao Sah hay Palao Pasah, còn lễ cầu đảo ở các Đền, Tháp, đồng bào gọi là Yôr Yarng hay Yuơr Yang.

Trong phạm vi bài viết này, xin đề cập đến nghi lễ cầu đảo tại các cửa biển (Plao Sah hay Palao Pasah) của người Chăm ở Ninh Thuận.

Theo ông cả sư Hải Quý - cả sư thuộc tôn giáo Bàlamôn, phụ trách đền Pô Nưgar (Hữu Đức - Phước Hữu - Ninh Phước - Ninh Thuận) thì lễ cầu đảo tại các cửa biển diễn ra hai ngày: Chủ nhật và thứ hai thượng tuần trăng tháng 2 theo lịch Chăm (Sakawi Ahier), khoảng tháng 5 dương lịch. Đây là khoảng thời gian ở Ninh Thuận thời tiết nắng nóng, khô hạn thường gây ra hạn hán nên người dân mang các lễ vật đến tại các cửa biển để cúng tế cho các vị thần linh, cầu mong các vị thần ban mưa xuống cho dân làng cày cấy. Vì vậy, lễ cầu đảo tại các cửa biển còn gọi là lễ cầu mưa.

Địa điểm để thực hiện lễ cầu đảo tại các cửa biển ở Ninh Thuận gồm cửa biển Cà Ná (Phước Diêm - Ninh Phước - Ninh Thuận), cửa biển Mỹ Tân (Nhơn Hải - Ninh Hải - Ninh Thuận) và cửa biển lâm Ngư (Phương Hải - Ninh Hải - Ninh Thuận). Vì thời gian tiến hành nghi lễ tại các địa điểm trên