MỤC LỤC

LỜI NÓI ĐẦU

PHỤ LỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Chương I: Tổng quan về ngân hàng trực tuyến ( online-banking)

I. Khái quát chung về ngân hàng trực tuyến 3

1. Khái niệm ngân hàng trực tuyến 3

2. Các dịch vụ ngân hàng trực tuyến 3

2.1 Thanh toán điện tử tại điểm bán hàng (EFTPOS) 4

2.2 Máy rút tiền tự động( ATM) 4

2.3 Dịch vụ ngân hàng qua điên thoại ( telephone-banking) 4

2.4 Dịch vụ ngân hàng tại nhà ( Home-banking hay PC-banking) 4

2.5 Dịch vụ ngân hàng qua mạng máy tính toàn cầu ( Internet-banking) 5

2.6 Dịch vụ ngân hàng qua vô tuyến truyền hình tương tác( Interactive TV) 6

2.7 Dịch vụ ngân hàng qua mạng viễn thông không dây ( wireless

communications network) hay mobile-banking 7

3. Các phương tiện thanh toán điện tử 7

3.1 Thẻ ( Credit card) 7

3.2 Chuyển khoản điện tử 11

3.3 Chuyển tiền điện tử tại điểm bán hàng (EFTPOS) 12

3.4 Séc điện tử 13

3.5 Ví tiền điện tử 14

3.6 Tiền mặt điện tử 16

3.7 Hối phiếu điện tử 17

4. Ưu nhược điểm của ngân hàng điện tử 18

4.1 Về phía khách hàng 18

4.2 Về phía ngân hàng 22

II. Quá trình hình thành và phát triển 29

III. Vai trò của ngân hàng điện tử 34

1. Thanh toán trong hệ thống thương mai truyền thống 34

2. Thanh toán trong thương mại điện tử 35

Chương II: Thực trạng triển khai dịch vụ ngân hàng điện tử tại Việt Nam

I. Những vấn đề khi triển khai thanh toán điện tử 37

1. Chứng thực khách hàng trong giao dịch điện tử 37

1.1 Xác minh khách hàng mới 39

1.2 Xác minh khách hàng cũ 41

1.2.1 Mật khẩu và mã số nhận dạng cá nhân 41

1.2.2 Chứng nhận điện tử sử dụng cơ sở khoá công cộng 42

2. Khía cạnh pháp lý trong dịch vụ ngân hàng điện tử 44

2.1 Đăng ký và quy chế hoạt động của ngân hàng điện tử 45

2.2 Vấn đề thông tin cá nhân 46

2.3 Giám sát hoạt động ngoài vùng lãnh thổ 47

2.4 Rửa tiền 49

II. Thực trạng triển khai thanh toán điện tử tại Việt Nam 50

1. Thanh toán điện tử là một xu hướng tất yếu đối với các ngân hàng

Việt Nam … 51

2. Phát triển các sản phẩm dịch vụ ngân hàng điện tử 54

2.1 Hệ thống rút tiền tự động ATM và thẻ thanh toán 54

2.2 Chuyển tiền điện tử 56

2.3 Thanh toán điện tử liên ngân hàng và thanh toán bù trừ 56

2.4 Các hình thức dịch vụ khác 58

3. Chứng từ điện tử 59

4. Đánh giá về tình hình thực thi thanh toán điện tử tại Việt Nam 64

Chương III: Triển vọng và giải pháp đối với hoạt động ngân hàng điện tử của Việt Nam

I. Triển vọng 69

1. Hạ tầng cơ sở cho việc phát triển 69

1.1 Hạ tầng cơ sở công nghệ thông tin 69

1.2 Hạ tầng cơ sở nhân lực 70

2. Triển vọng đối với ngành ngân hàng cũng như khách hàng 72

2.1 Đối với ngân hàng 72

2.2 Đối với doanh nghiệp 73

2.3 Đối với khách hàng 74

II. Giải pháp và kiến nghị cho việc thúc đẩy thanh toán điên tử tại Việt Nam

1. Giải pháp 75

2. Về đào tạo con người 76

3. Hoạt động Marketing 76

III. Kiến nghị 79

1. Kiến nghị đối với các cơ quan quản lý 79

2. Kiến nghị đối với ngân hàng 81

KẾT LUẬN

Tài liệu tham khảo

Phụ Lục I: Thẻ thanh toán

Phụ Lục II: Giao diện e-banking của một số ngân hàng

LỜI NÓI ĐẦU

Ngày nay, toàn cầu hoá đang diễn ra với tốc độ nhanh chóng trên qui mô toàn thế giới, toàn cầu hoá là xu hướng khách quan tất yếu đối với tất cả các quốc gia. Trong đó, công nghệ thông tin luôn được đề cao và là chìa khoá để các quốc gia bước vào thế kỷ 21. Ngành ngân hàng luôn là ngành đi đầu trong lĩnh vực công nghệ thông tin để thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Sự phát triển mạnh mẽ của các lực lượng tham gia thị trường đã thúc đẩy ngân hàng và các tổ chức tài chính áp dụng công nghệ thông tin một cách hiệu qủa hơn nhằm tạo ra lợi thế cạnh tranh và là tiền đề phát triển của các loại hình dịch vụ mới nhằm thu hút tối đa khách hàng. Chính vì vậy, ngành ngân hàng luôn luôn phải phát triển, tìm ra phương thức thanh toán quốc tế nhanh chóng, thuận tiện, phù hợp với xu hướng hiện nay. Dịch vụ ngân hàng điện tử ra đời là một xu thế tất yếu đối với các ngân hàng. Hơn nữa, trong môi trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay, nếu các ngân hàng không tự mình hoàn thiện mình, không cải tiến các sản phẩm dịch vụ thì ngân hàng sẽ bị tụt hậu, dần mất chỗ đứng trong ngành ngân hàng.

Dịch vụ ngân hàng điện tử đã được phát triển ở Việt Nam trong vài năm trở lại đây. Nó đáp ứng được phần nào nhu cầu thanh toán của người dân Việt Nam đồng thời mở ra cho các ngân hàng Việt Nam các cơ hội lớn cũng như những thách thức trong việc hoàn thiện dịch vụ ngân hàng để có thể cạnh tranh trong quá trình hội nhập nền kinh tế quốc tế. Tuy nhiên, do thói quen tiêu dùng tiền mặt và của người Việt Nam nên ngân hàng điện tử chưa được phát triển rộng rãi. Các hình thức dịch vụ vẫn còn đơn giản.

Nghiên cứu và phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử là vấn đề quan trọng trong thời kỳ này. Nhận thức được tầm quan trọng của nó nên em đã chọn đề tài " Ngân hàng điện tử- quá trình hình thành và phát triển trên thế giới, thực trạng và triển vọng ứng dụng tại Việt Nam". Đề tài đưa ra một cái nhìn tổng quát về các loại hình dịch vụ ngân hàng điện tử và phương thức thanh toán của nó. Đồng thời nghiên cứu thực trạng áp dụng tại Việt Nam, những khó khăn cũng như triển vọng áp dụng tại Việt Nam.

Bài khoá luận tốt nghiệp được chia thành 3 chương bao gồm:

Chương I: Tổng quan về ngân hàng trực tuyến( online-banking)

Chương II: Thực trạng triển khai ngân hàng điên tử tại Việt Nam

Chương III: Triển vọng và giải pháp thúc đẩy dịch vụ ngân hàng điện tử.

Đây là một đề tài mới nên trong quá trình nghiên cứu có thể còn nhiều sai sót. Em mong nhận được đóng góp của thầy cô cũng như bạn đọc.

Em xin chân thành cảm ơn Th.s Nguyễn Văn Thoan và bạn bè đã giúp đỡ em thực hiện nghiên cứu đề tài này.