LỜI NÓI ĐẦU

1. Sự cần thiết của đề tài

Cùng với nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) là một kênh vốn đầu tư phát triển quan trọng đối với tất cả các quốc gia đang phát triển. Nói đến Hỗ trợ Phát Triển Chính Thức (ODA), không thể không nhấn mạnh vai trò chủ chốt của Nhật Bản. Nhật Bản được coi là nhà tài trợ số một thế giới về viện trợ phát triển chính thức (ODA) với phần lớn số tài trợ tập trung cho các nước Châu Á. Vai trò quan trọng của ODA Nhật trong việc phát triển kinh tế của các nước đang phát triển ở Châu Á có thể thấy rõ qua việc ODA Nhật thúc đẩy được cơ sở hạ tầng kinh tế, xã hội và khu vực sản xuất của các nước nhận viện trợ.

Trong quá trình hội nhập nền kinh tế với khu vực và thế giới, để tạo được một nền móng vững chắc, thực hiện được chiến lược lâu dài của Việt Nam đến năm 2020 cơ bản trở thành nước công nghiệp phát triển thì việc huy động vốn đầu tư nước ngoài luôn là một trong những vấn đề cốt yếu có tính chất quan trọng.

Trong hơn 10 năm qua Nhật Bản là nhà tài trợ lớn nhất cho Việt Nam trong số hơn 20 nước và tổ chức cung cấp ODA cho nước ta. Nguồn vốn ODA từ Nhật Bản nói riêng đã đóng vai trò quan trọng, góp phần giúp Việt Nam đạt được tăng trưởng kinh tế, xoá đói giảm nghèo và cải thiện đời sống nhân dân.

Trước thực tế trên, em đã chọn đề tài: Vai trò của Hỗ trợ Phát triển Chính thức (ODA) Nhật Bản đối với một số nước Châu Á Thái Bình Dương và Việt Nam. Đề tài tập trung vào việc xem xét và đánh giá tác động của ODA Nhật Bản tại một số nước Châu Á Thái Bình Dương và Việt Nam nhằm đưa đến một cái nhìn rõ ràng đầy đủ hơn về ODA Nhật Bản nhằm đóng góp vào việc nghiên cứu về ODA nói chung và ODA Nhật Bản nói riêng.

2. Mục đích nghiên cứu

Đề tài này đưa ra một sự xem xét toàn cảnh hiện trạng ODA Nhật Bản tại một số nước Châu Á Thái Bình Dương và đặc biệt là ở Việt Nam trong những năm vừa đồng thời qua đó cố gắng đưa ra các kiến nghị để sử dụng tốt hơn ODA Nhật tại Việt Nam.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là ODA Nhật Bản và đề tài tập trung nghiên cứu tình hình ODA Nhật tại các nước Trung Quốc, Indonesia và Việt Nam trong vòng khoảng 10 năm trở lại đây.

4. Phương pháp nghiên cứu

Đề tài đã sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh, phương pháp duy vật biện chứng…

5. Kết cấu khoá luận

Ngoài các phần Lời nói đầu, Mục lục, Kết luận… Khoá luận gồm có 4 phần chính sau:

Chương I. Khái quát chung về ODA và ODA Nhật Bản

Chương II. Hiện trạng ODA Nhật Bản tại một số nước Châu Á Thái Bình Dương

Chương III. Tổng quan ODA Nhật Bản đối với Việt Nam

Chương IV. Kiến nghị để thu hút và sử dụng ODA Nhật Bản tốt hơn

Lời nói đầu

Khái quát chung về Hỗ Trợ Phát Triển Chính Thức (ODA) và ODA Nhật Bản

Khái quát về nguồn vốn ODA

Khái niệm về nguồn vốn ODA

Đặc điểm của nguồn vốn ODA

Các hình thức đầu tư của nguồn vốn ODA

Tổng quan về ODA Nhật Bản

Quan điểm của Nhật Bản về ODA

Lịch sử cung cấp ODA của Nhật Bản

Thực hiện ODA của Nhật Bản

Các loại hình ODA Nhật Bản

Các khu vực ưu tiên của ODA Nhật Bản

Các lĩnh vực ưu tiên của ODA Nhật Bản

Hiện Trạng ODA Nhật tại một số nước Châu Á Thái Bình Dương

ODA Nhật Bản tại Trung Quốc

Các chính sách cơ bản của ODA Nhật với Trung Quốc

Vị trí của Trung Quốc trong viện trợ ODA Nhật Bản

Các đặc điểm của viện trợ ODA Nhật Bản cho Trung Quốc

Các khu vực ưu tiên của ODA Nhật đối với Trung Quốc

Thực hiện ODA Nhật Bản tại Trung Quốc

Khoản vay đồng yên (ODA/Yen loans)

Viện trợ không hoàn lại và hợp tác kỹ thuật

Xu hướng của ODA Nhật tại Trung Quốc trong thời gian tới

ODA Nhật Bản tại Indonesia

Các chính sách cơ bản của ODA Nhật với Indonesia

Vị trí của Indonesia trong viện trợ ODA Nhật Bản

Các vấn đề ưu tiên của ODA Nhật đối với Indonesia

Thực hiện ODA Nhật tại Indonesia

Khoản vay đồng yên

Viện trợ không hoàn lại và hợp tác kỹ thuật

Xu hướng mới về các vấn đề ưu tiên của ODA Nhật Bản với Indonesia trong những năm gần đây

Tổng quan ODA Nhật Bản tại Việt Nam

Vài nét về ODA Nhật Bản tại Việt Nam

Xu hướng chung của ODA Nhật Bản đối với Việt Nam

Đặc điểm chính của ODA Nhật Bản cho Việt Nam

Phát triển nguồn nhân lực và xây dựng thể chế

Phát triển cơ sở hạ tầng trong lĩnh vực giao thông và điện lực

Hỗ trợ các lĩnh vực ưu tiên khác

Thực hiện ODA của Nhật Bản tại Việt Nam

Viện trợ không hoàn lại - Grant Aid và Hợp tác kỹ thuật - Technical Cooperation

Khoản vay song phương - ODA loans (yen loans)

Tác động của ODA Nhật Bản với Việt Nam

Kinh tế vĩ mô Việt Nam

Phát triển nhân lực và xây dựng thể chế

Phát triển cơ sở hạ tầng

Nông nghiệp và Phát Triển Nông Thôn

Giáo Dục

Y Tế

Môi Trường

CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN DÀI HẠN CỦA VIỆT NAM VÀ ODA NHẬT BẢN

Các khía cạnh chính của Chiến lược Phát triển của Việt Nam

Đóng góp của Nhật Bản vào chiến lược phát triển dài hạn của Việt Nam

KIẾN NGHỊ ĐỂ THU HÚT VÀ SỬ DỤNG ODA NHẬT BẢN TỐT HƠN

CÁC BIỆN PHÁP ĐỂ NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG NGUỒN VỐN ODA NHẬT BẢN

Các kiến nghị chung

Các kiến nghị với nguồn vốn vay đồng yên

Thủ tục của Chính phủ

Giải phóng mặt bằng và tái định cư

Chất lượng xây dựng

Đấu thầu và quản lý hợp đồng

Hoàn thuế VAT

Các kiến nghị và đề xuất với phía Nhật Bản

KẾT LUẬN

Danh mục tài liệu tham khảo