11

TRIẾT HỌC

Đề bài:

Nhà nước pháp quyền và vấn đề xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam Xã hội chủ nghĩa.

Bài làm:

Vấn đề nhà nước đã xuất hiện từ rất lâu trong tiến trình phát triển của triết học thế giới. Để giải quyết vấn đề của đề tài về nhà nước pháp quyền nói chung và nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa ta tách thành hai vấn đề nghiên cứu nhỏ đó là:

1.     Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Các tư tưởng triết học về nhà nước và pháp quyền đã có từ rất sớm trong lịch sử nhưng lý thuyết triết học về nhà nước và pháp quyền đạt tới trình độ là lý thuyết về nhà nước pháp quyền hoàn chỉnh thì chỉ bắt đầu từ thời cận đại ở Tây Âu. Đây là thời kỳ xác lập và phát triển nền kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa trong phạm vi các quốc gia dân tộc tư sản.

Trong những năm gần đây, khái niệm về “nhà nước pháp quyền” và “nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa” là những vấn đề khá mới mẻ trong hệ thống lý luận triết học – chính trị ở các nước xã hội chủ nghĩa. Trên cơ sở nghiên cứu lịch sử tư tưởng về nhà nước pháp quyền và thực tiễn tổ chức nhà nước phát quyền tư sản ở các nhà nước tư bản phương Tây, có thể nhận định như sau: Nhà nước pháp quyền là một hình thức tổ chức nhà nước đặc biệt mà ở đó có sự ngự trị cao nhất của pháp luật, với nội dung thực hiện quyền lực của nhân dân.

Nhận định tổng quát này vừa bao hàm hình thức pháp lý, vừa bao hòm nội dung, thực chất của khái niệm nhà nước pháp quyền. Nú là một hình thức tổ chức nhà nước có tính đặc thù. Hình thức này có thể thuộc về kiểu nhà nước tư bản mà cũng có thể thuộc kiểu nhà nước chuyên chính vụ sản – nhà nước xã hội chủ nghĩa. Hơn nữa, nếu xét theo nội dung và thực chất thì đó là hình thức tổ