Chương I: Các vấn đề chung về tiền lương và các khoản trích theo tiền lương.

1.1/ Tiền lương

1.1.1. Nguồn gốc, bản chất của tiền lương

Lao động là một hoạt động có ý thức, có mục đích của con người tác động vào giới tự nhiên nhằm biến những vật chất trong tự nhiên thành những vật phẩm có ích cho họ.

Nền sản xuất xã hội được cấu thành từ 3 yếu tố cơ bản là: tư liệu lao động, đối tượng lao động, và sức lao động. Trong đó sức lao động là yếu tố quan trọng nhất vì nú mang tính chủ động, quyết định. Các yếu tố này không phải là vô tận mà muốn sử dụng lại chúng ta phải tái tạo hay tái sản xuất lại. Với tư liệu lao động và đối tượng lao động thì việc tái tạo lại nghĩa là mua sắm cái mới, còn sức lao động gắn liền với hoạt động sống của con người, thể lực và trí lực nên muốn tái tạo lại phải thông qua hoạt động sống của con người khi tiêu dùng một vật chất, tinh thần nhất định. Phần vật chất, tinh thần này do người sử dụng lao động trả cho người lao động dưới hình thức hiện vật hay giá trị gọi là tiền lương.

1.1.2. Khái niệm, ý nghĩa của tiền lương

- Tiền lương là một phạm trù phức tạp và là đối tượng nghiên cứu của nhiều ngành khoa học khác nhau, chủ yếu và trước hết là khoa học kinh tế và khoa học pháp lý.

- Về mặt kinh tế: Tiền lương là biểu hiện bằng tiền của giá trị sức lao động, là giá cả của sức lao động được hình thành thông qua sự thoả thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động, do người sử dụng lao động trả cho người lao động.

- Về mặt pháp lý: Điều 55 bộ luật lao động nước ta quy định: “tiền lương của người lao động do hai bên thoả thuận trong hợp đồng lao động và được trả theo năng suất lao động, chất lượng và hiệu quả công việc. Mức lương của người người lao động không được hưởng thấp hơn mức tối thiểu do nhà nước quy định”.

1.1.3. Chức năng của tiền lương