Chương I.

MỘT SỐ KHÁI NIỆM, CƠ BẢN VỀ ĐỘC HỌC, MÔI

TRƯỜNG VÀ SỨC KHỎE CON NGƯỜI

1.1. ĐỊNH NGHĨA ĐỘC HỌC, ĐỘC HỌC, MÔI TRƯỜNG

VÀ SỨC KHỎE CON NGƯỜI

Độc học-môn khoa học nghiên cứu đình tính và định lượng

tác hại của các tác nhân hóa học, lý học, sinh học đối với một cơ

thể sống.

Độc học cũng có thể được định nghĩa như là "môn khoa học

xác định giới hạn an toàn của những tác nhân hóa học".

Độc học là môn khoa học của các độc chất mang tính khoa

học cơ bản và ứng dụng.

Tóm lại có thể hiểu: Độc học là môn khoa học nghiên cứu đề

những mối nguy hiểm đang xảy ra hay sẽ xảy ra của các độc

chất lên cơ thể sống

Độc học, môi trường và sức khoẻ con người (hay còn gọi là

Độc học môi trường) - Môn khoa học nghiên cứu về ảnh hưởng

của môi trường bị ô nhiễm bởi các độc chất lên sức khoẻ cộng

đồng.

Mặc dù các môn khoa học trên có liên quan chặt chẽ với

nhau, song mục đích,đối tượng, phương pháp nghiên cứu cụ thế

của chúng thì lại có sù khác nhau, ví dụ:

• Mục đích của môn độc học là bảo vệ sức khoẻ con người

trong cộng đồng ở độ cá thể.

• Mục đích chính của môn độc học, môi trường và sức khoẻ

con người không phải chỉ bảo vệ những cá thể mà còn đã

bảo tồn cấu trúc và chức năng của các hệ sinh thái.

Bên cạnh đó, độc học, môi trường và súc khỏe con người còn

có mục đích nghiên cứu thiết lập tiêu chuẩn môi trường. đánh

giá và suy đoán nồng độ của các cá nhân trong môi trường. đánh

giá rủi ro cho nhũng quần thể sinh vật trong thiên nhiên (kể cả

quần thể loài người) trong những điều kiện bị tiếp xúc với các

chất gây ô nhiêm môi trường.

1.2. MỘT SỐ KHÁI NIỆM VÀ NGUYÊN TẮC CƠ BẢN

Chất nguy hại (độc chất)

Chất nguy hại là chất khi xâm nhập vào cơ thể gây nên các

biến đổi sinh lý, sinh hóa, phá vỡ cân bằng sinh học, gây rối

loạn chức năng sống bình thường, dẫn tới trạng thái bệnh lý cua

các cơ quan nội tạng, các hệ thống (tiêu hóa, tuần hoàn. thần

kinh...) hoặc toàn bộ cơ thể.

Theo Quy chế quản lý chất thải nguy hại của Chính phủ Việt

Nam (ban hành 7/1999) quy định: Chất thải nguy hại là những

chất thải có chứa các chất hoặc hợp chất có một trong các đặc

tính gây nguy hại trực tiếp (dễ cháy, dễ nổ, làm ngộ độc, dễ án

mòn, dễ lây nhiễm và các đặc tính gây nguy hại khác) hoặc

tương tác với các chất khác gì nguy hại tới môi trường và sức

khoẻ con người.

Chất nguy hại có trong môi trường lao dự có thể liên quan tới

một loại nghề nghiệp nào đó gọi là độc chất nghề nghiệp, còn

bệnh do độc chất đó gây ra gọi là bệnh nghề nghiệp. Chất nguy

hại phụ thuộc vào nhiều yếu tố trong đó có liều lượng hay nồng

độ của chất. Liều lượng là đơn vị có khả năng phản ứng của chất

hóa học, lý học hay sinh học. Llềưlưởng có thể là khối lượng

trên thể trọng (mg, g, ml/ trọng lượng cơ thể) hoặc là khối lượng

trên đơn vị bề mặt tiếp xúc của cơ thể (mg, g, ml/ diện tích da).

Nồng độ trong không khí có thể được biểu diễn như đơn vị trọng

lượng hay khối lượng trên một thể tích không khí như ppm

(mg/ha không khí). Nồng độ trong nước có thể biểu diễn bằng

đơn Vị khối lượng/ lít nước (mg/l = ppm hay µg/l = ppb).