1055

MỤC LỤC

Chương 0: Tổng quát về độc học môi trường

(Ecotoxicology – an Overview) ... 5

0.1. Định nghĩa 5

0.2. Chất độc 5

0.3. Liều lượng độc chất, độc tố .. 7

0.4. Nồng đô độc chất, độc tố . 7

0.5. Quá trình vận chuyển của độc chất, độc tố 7

0.6. Hấp thụ, nhiễm độc, phân phối và đào thải độc chất

của sinh vật ... 10

0.7. Phản ứng lại độc chất của sinh vật và hiệu ứng độc .. 20

0.8. Sự đào thải độc chất . 24

0.9. Giải quyết vấn đề ô nhiễm thực chất là giải quyết vấn đề

độc học môi trường .. 25

Chương 1: Độc học môi trường dioxin

(Ecotoxicology of Dioxin) .. 39

1.1. Tổng quan về dioxin ... 40

1.2. Diễn thế sinh thái của dioxin 49

1.3. Các giải pháp xử lý dioxin trong môi trường ... 74

1.4. Loại trừ dioxin trong cơ thể người 77

1.5. Một số giải pháp ngăn ngừa ô nhiễm dioxin ... 78

1.6. Kết luận ... 79

Tài liệu tham khảo 80

Chương 2: Độc học thuốc bảo vệ thực vật

(Toxicology of Protectants) .. 82

2.1. Khái niệm ... 82

2.2. Phân loại thuốc bảo vệ thực vật 83

2.3. Các dạng thuốc bảo vệ thực vật 89

2.4. Tổng quan tính độc của thuốc BVTV 90

2.5. Tác động độc tính thuốc BVTV lên sinh vật 92

2.6. Ảnh hưởng của hóa chất BVTV đến môi trường 105

2.7. Hiện trạng sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật ở Việt Nam... 115

2.8. Giới thiệu kết quả nghiên cứu . 118

2.9. Nhận xét ... 127

Tài liệu tham khảo .. 131

Chương 3: Khả năng hấp phụ, phóng thích

của keo sét–mùn đối với kim loại nặng

trong bùn đáy kênh rạch TP HCM .. 133

3.1. Mở đầu ... 133

3.2. Tổng quan về kim loại nặng trong bùn đáy và khả năng

hấp phụ của keo sét–mùn .. 135

3.3. Nghiên cứu khả năng hấp phụ, phóng thích của keo sét

bùn đáy đối với kim loại nặng trong kênh rạch TP HCM... 147

3.4. Tính chất hấp thu và đường cong hấp thu một số KLN ... 154

3.5 Khảo sát khả năng hấp phụ của Cd2+

lên bùn đáy ... 166

3.6 Khả năng hấp phụ keo mùn sét với Al

3+

... 168

3.7 Khả năng hấp phụ – phóng thích của đất phù sa

& bùn đáy đối với ion Fe+2

trong môi trường nước ... 170

3.8. Khả năng hấp phụ và phóng thích của hai loại đất phù sa

và bùn đáy theo các ngưỡng pH khác nhau của môi trường

nước và ở các mức thời gian khác nhau 173

Kết luận 179

Tài liệu tham khảo .. 184

Chương 4. Ảnh hưởng của kim loại nặng đến quá trình

sinh trưởng của thực vật 185

4.1. Giới thiệu .. 185

4.2. Quan hệ giữa KLN và cây trồng . 186

1057

4.3. Hiện trạng ô nhiễm KLN trong đất ở Việt Nam ... 193

4.4. Một số nghiên cứu về ảnh hưởng của Pb, Hg

và Cd đến thực vật ... 207

4.5. Ảnh hưởng của Cu2+

, Ni

2+

, Cd2+

và Pb2+

đến quá trình

nảy mầm của hạt lúa (oryza sativa – giống Om 1352) .. 210

4.6. Ảnh hưởng của Pb, Cd và Hg đến quá trình sinh trưởng

của một số cây trồng nông nghiệp trên đất xám phù sa

cổ – Đông Nam Bộ ... 213

4.7. Đánh giá tiêu chuẩn KLN trong đất và rau của Việt Nam... 224

4.8. Kết luận . 224

Tài liệu tham khảo .. 226

Chương 5: Độc học môi trường cadmium ... 231

5.1. Tổng quan về độc học môi trường của kim loại nặng

Cadmium (Cd) ... 231

5.2. Diễn biến địa hóa của Cd 243

5.3. Nguồn gốc cadmium trong môi trường đất . 244

5.4. Hoạt hóa của cadmium trong môi trường đất 252

5.5. Mối tương quan giữa cd trong cây và trong môi trường đất 258

5.6. Môi trương đất bị ô nhiễm cadmium .. 268

5.7. Kết quả nghiên cứu tác động cd trong môi trường

đất – nước lên cây lúa . 273

5.8 Nhận xét & kết luận . 289

Tài liệu tham khảo .. 290

Chương 6: Độc học thủy ngân

(Ecotoxicology of lead) 299

6.1. Mở đầu .. 299

6.2. Tổng quan về chì .. 300

6.3. Nguồn phát sinh chì ra môi trường 308

6.4. Chì trong môi trường ... 312

6.6. Giải pháp ngăn ngừa và khắc phục nhiễm độc chì ... 343

6.7. Kết luận và kiến nghị .. 344

Tài liệu tham khảo .. 345

Chương 7: Độc học môi trường Arsen (

'''

)

(Ecotoxicology of Arsen) .. 346

7.1. Mở đầu .. 346

7.2. Các đặc điểm lý hóa của Arsen ... 348

7.3. Đặc điểm phân bố As trong các thành phần môi trường

tự nhiên ... 349

7.4. Arsen trong môi trường nông nghiệp 356

7.5. Ô nhiễm Arsen trên thế giới và Việt Nam 359

7.6. Chu trình sinh–địa–hóa môi trường của arsen (33As74,9216

) ... 365

7.7. Nhiễm độc Arsen .. 374

7.8. Tiếp xúc với Arsen và hợp chất Arsen trong công nghiệp 378

7.9. Hấp thụ và chuyển hóa Arsen trong cơ thể ... 380

7.10. Triệu chứng nhiễm độc As . 381

7.11. Điều trị ... 383

7.12. Phòng tránh ngộ độc As 384

7.13. Kết luận .. 387

Tài liệu tham khảo .. 388

Chương 8: Độc học thủy ngân (ecotoxicology of mercury) . 389

8.1. Giới thiệu .. 389

8.2. Nguồn phát sinh thủy ngân ... 393

8.3. Ô nhiễm hg trong môi trường và tác động độc hại của nó ... 395

8.4. Thủy ngân trong môi trường không khí . 401

8.5. Ô nhiễm và gây độc của thủy ngân trong môi trường nước.. 402

8.6. Thủy ngân trong môi trường đất . 407

1059

8.9. Kết luận . 425

Tài liệu tham khảo .. 426

Chương 9: Độc học môi trường của lưu huỳnh

và hợp chất của nó

(Ecotoxicology of Sulfur and its compounds) . 428

9.1. Giới thiệu chung .. 428

9.2. Một số ngành sản xuất gây độc đối với môi trường

và con người liên quan đến lưu huỳnh ... 431

9.3. Độc tính của H2S .. 434

9.4. Khí độc SO2 .. 443

9.5. Nhễm độc các chất diệt nấm hợp chất của lưu huỳnh .. 458

9.6. Tác hại độc chất carbon sunfua (CS2) . 461

9.7. Độc tính của các polyme chứa lưu huỳnh ... 465

9.8. Nồng độ tối đa cho phép của một số chất độc hại

trong không khí xung quanh ở khu vực dân cư

(TCVN 5938 – 1995) 466

Tài liệu tham khảo .. 467

Chương 10: Độc học môi trường amiăng

(Ecotoxicology of Asbestos) .. .. 468

10.1. Tổng quan về amiăng . 468

10.2. Amiăng trong môi trường .. 474

10.3. Một số tiêu chuẩn đối với amiăng . 489

10.4. Độc tính amiăng . 491

10.5. Các biện pháp khắc phục ô nhiễm và gây độc . 497

10.6. Một số điều luật cấm sử dụng amiăng ở nước ta . 503

Tài liệu tham khảo .. 505