Một người phụ nữ đa cảm m� nghi�m t�c, vất vả m� thanh lịch, thơ của Phan Thị Thanh Nh�n dịu d�ng, đời nhiều s�ng gi� nhưng vẫn c� g� đ� rất ri�ng, vừa giống vừa kh�c xa c�i t�n k� tr�n những b�i thơ... Với người phụ nữ n�y, thơ như l� lịch cuộc đời.

Mọi người biết đến c�i t�n Phan Thị Thanh Nh�n qua ấn tượng với b�i thơ Hương thầm. Người ta c�n biết rằng c� những người l�nh trẻ khi ng� xuống c�n nguy�n b�i thơ n�y trong bal� như một nỗi niềm y�u dấu để động vi�n, kh�ch lệ. B�i thơ về hương bưởi đ� gi�p người chiến sĩ t�m được những gi�y ph�t dịu l�ng trong đạn bom, kh�i lửa.

Khung cửa sổ hai nh� cuối phố l� cửa sổ ở phố Y�n Phụ (H� Nội), nơi gia đ�nh chị sống. Đ�i bạn ng�y xưa học chung một lớp trong b�i thơ l� em trai thứ 6 của nữ thi sĩ v� c� bạn. Anh đ� l�n đường khi lời y�u c�n chưa l�n m�i. Chỉ c� tấm l�ng của người chị đa cảm, l�ng mạn để cho hương bưởi trong khăn tay c� g�i h�ng x�m tiễn em m�nh.

Một thời gian sau, từ chiến trường khốc liệt, cậu em viết thư về cho chị g�i: "Em nghe đ�i ng�m b�i thơ Hương thầm của chị". Chị Nh�n chưa kịp viết thư cho em kể rằng "B�i thơ viết về em đ�", th� người em trai vui t�nh Phan Hữu Khải của chị đ� hy sinh.

Kh�ng ngờ b�i thơ đ� đ�ng như c�i t�n Hương thầm, cứ lặng lẽ đến mức ngay cả những người trong cuộc "tử biệt, sinh ly" cũng kh�ng được biết. V� rồi người ta h�nh dung ra nữ sĩ đ� l�m b�i thơ về cuộc tiễn đưa của ch�nh m�nh. Họ c�n cho rằng người đi ấy l� mối t�nh thầm của chị.
Chồng chị - nh� thơ Thi Nhị - qua đời khi chị mới 32 tuổi. Gần 30 năm một m�nh nu�i con g�i chống chọi với nỗi c� đơn, chống chọi với những y�u thương kh�ng bến nương neo m� chị vẫn vui vẻ, khi�m nhường. Niềm vui của chị l� người mẹ 87 tuổi một đời tảo tần nu�i t�m đứa con trưởng th�nh bởi chồng mất sớm. Đến giờ, b�n cạnh nỗi nhớ thương người con trai hy sinh v� Tổ quốc, người mẹ ấy vẫn thầm lo cho đứa con g�i y�u thương đ� tuổi l�n b� m� vẫn lẻ loi. Giờ đ�y, Phan Thị Thanh Nh�n đang sống c�ng c� con g�i l�m nghề dạy học. L�ng mong con c� nơi c� chốn, lại tho�ng lo l�c con theo chồng m�nh sẽ lại tiếp tục những th�ng ng�y lặng lẽ.
C� người thương mẹ con chị, nhưng ho�n cảnh kh�ng thuận, n�n chị vẫn ở vậy. "Từng trải rồi, c� thể sống kh�ng cần đ�n �ng", chị bộc bạch. N�i vậy th�i, nhưng chị vẫn thầm ao ước: "Gi� như đi l�m về c� người ngồi đợi, l�c nấu cơm, rửa b�t c� người ngồi gần đ� n�i chuyện, khi đi c�ng t�c c� người dậy sớm dắt hộ xe".

Thơ v� đời như vậy nhưng thời gian th� cứ tr�i lạnh l�ng. Người đ�n b� th�n thiện l� thế, đại diện cho một thế hệ l�ng mạn v� cam chịu l� thế, lại tiếp tục với hương thầm trong những đ�m thao thức: "Người y�u ng�y ấy đ�u rồi/ Chỉ c�u thơ sống c�ng t�i tuổi gi�".