Việc giảng dạy văn học là một bộ phận không thể thiếu trong việc hình thành và phát triển nhân cách HS trong nhà trường . Vì tác phẩm văn chương chứa đựng trong nó những nguồn tri thức vô cùng phong phú và đa dạng, đã được cô đọng lại trong một số lương câu chữ nhất định. Con đường nhận thức của HS là đi từ việc “ hiểu thế giới bên ngoài để hiểu chính bản thân mình, nhận thức để tự nhận thức” (Phan Trọng Luận). Tuy nhiên để việc tác động vào tâm hồn HS , gây chấn động tâm hồn các em không phải là chuyện dễ dàng. Muốn HS chiếm lĩnh được tác phẩm, người GV cần có định hướng rõ ràng. Định hướng là một vấn đề then chốt của phương pháp luận dạy học văn. Định hướng dạy văn góp phần khắc phục những bất cập trong dạy học văn truyền thống (tức là HS thụ động ghi chép những kiến thức do GV truyền đạt mà không có sự tư duy để tự nhận thức). Đồng thời định hướng dạy văn cũng giúp cho quá trình học văn của HS thành quá trình tự nhận thức, tự giáo dục, tự phát triển.

Nguyễn Minh Châu là nhà văn mở đường “ tinh anh và tài năng nhất” của nền văn học sau 1975. Lộ trình sáng tạo nghệ thuật của ông là lộ trình làm việc say mê, bền bỉ, khát khao kiếm tìm, bộc lộ những trăn trở day dứt của một trái tim khắc khoải với nghệ thuật và con người. Chính nhà văn Nguyên Ngọc đã dự đoán: “Nhất định rồi sẽ cần có cả một khoa nghiên cứu về nhà văn hết sức đặc sắc của một giai đoạn đặc sắc như giai đoạn mấy mươi năm nay của văn học nước ta”. Thật vậy, Nguyễn Minh Châu đã trở thành tâm điểm cuả sự quan tâm chú ý trong giới nghiên cứu văn học hiện nay.

Những tác phẩm của Nguyễn Minh Châu đưa vào chương trình THPT đã chiếm được cảm tình và sự trân trọng của bạn đọc . Năm 1991 trong chương trình cải cách giáo dục, truyện ngắn “ Mảnh trăng cuối rừng” lần đầu tiên có mặt trong SGK lớp 12 và vẫn tiếp tục được giảng dạy cho đến năm 2007. Năm 2005, SGK thí điểm lớp 12 chương trình THPT đổi mới đã đưa truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” vào phần văn học Việt Nam sau 1975. Và đến 2008, tác phẩm chính thức có mặt trong chương trình lớp 12 đại trà. Mặc dù chưa chính thức dạy học tác phẩm này nhưng chúng tôi rất hứng thú và đam mê tác phẩm. Qua việc thực hiên báo cáo này, chúng tôi mong muốn góp phần nhỏ bé vào việc nâng cao hiệu quả dạy học tác phẩm “ Chiếc thuyền ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu trong chương trình Ngữ văn mới. Đồng thời qua đây, chúng tôi sẽ có cơ hội thu hoạch kiến thức để phục vụ cho công tác giảng dạy và nghiên cứu văn học của bản thân và đồng nghiệp.

Kết cấu luận văn là:

Chương I

Định hướng dạy học tác phẩm văn chương từ góc độ phong cách nghệ thuật

Chương II

Phong cách nghệ thuật Nguyễn Minh Châu sau năm

Chương III

Phương pháp và biện pháp thích hợp để dạy tác phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa” từ góc độ phong cách nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu

Chương I

Định hướng dạy học tác phẩm văn chương từ góc độ phong cách nghệ thuật

Phần cuối, chúng tôi mạnh dạn đưa ra Giáo án thể nghiệm để cụ thể hoá những lí luận đã đưa ra