Đầu những năm 90 của thế kỷ XX, loài người đã chứng kiến sự kiện Liên Xô - cường quốc có diện tích địa lý khổng lồ trải rộng trên lục địa Á - Âu, có lực lượng vũ trang hùng mạnh... đã khủng hoảng, sụp đổ và nhanh chóng tan rã mà không phải đối mặt với một cuộc xâm lăng hay gặp một biến cố tự nhiên đặc biệt nào.

Đảng Cộng sản Liên Xô do Lênin sáng lập. Một Đảng từng lãnh đạo giai cấp công nhân Nga lật đổ ách thống trị của nước Nga Sa hoàng, xây dựng thành công Nhà nước chuyên chính vô sản đầu tiên trên thế giới. Một Đảng từng lãnh đạo nhân dân chống lại sự can thiệp vũ trang của 14 nước, bảo vệ thắng lợi thành quả cách mạng. Một Đảng đã lãnh đạo chiến thắng phát-xít Đức trong cuộc chiến tranh Vệ quốc vĩ đại và cống hiến to lớn cho thắng lợi của thế giới trong Chiến tranh Thế giới thứ hai. Một Đảng giành được thành tựu rực rỡ trong xây dựng chủ nghĩa xã hội và đi đầu trong việc đưa vệ tinh nhân tạo vào vũ trụ. Vì sao lại mất địa vị cầm quyền sau 74 năm cầm quyền? Một Đảng khi có 20 nghìn đảng viên đã lãnh đạo Cách mạng tháng Hai lật đổ ách thống trị chuyên chế Sa hoàng; khi có 35 vạn đảng viên đã giành được thắng lợi của Cách mạng Xã hội chủ nghĩa tháng Mười và nắm chính quyền toàn quốc; khi có hơn 5.540.000 đảng viên lãnh đạo nhân dân chiến thắng phát-xít Đức hung bạo, lập chiến công bất hủ, chấm dứt Chiến tranh Thế giới thứ hai, vậy mà khi có gần 20 triệu đảng viên thì lại mất địa vị cầm quyền, mất Đảng, mất nước?

Dưới chế độ xã hội chủ nghĩa, hơn 100 dân tộc anh em của Liên Xô trước đây đã chung sức, chung lòng xây dựng một Nhà nước hùng mạnh bậc nhất thế giới. Và trong nhiều thập kỷ, do sự hợp tác phân công lao động, phân bố dân cư theo yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước Liên Xô; người Nga, người Ucraina, người Bê-la-rút đã có mặt ở hầu khắp các nước cộng hòa. Chẳng hạn, ở Ca-dắc-xtan, số người Nga là 9,5 triệu, gần bằng người Ca-dắc. Hiện nay có gần 50 triệu người Nga sống tại các nước Trung Á. Trước đây, việc định cư ở mọi nơi trên diện tích dải rộng 1/6 Trái đất là chuyện thường tình, thậm chí còn được khuyến khích. Khi gặp nhau, người công dân Liên Xô trước đây chỉ hỏi nhau làm nghề gì, từ đâu đến chứ không bao giờ hỏi nhau là dân tộc nào. Nhưng nay, khi cộng đồng Liên Xô bị chia cắt, các vấn đề dân tộc được dịp nổi lên. Biểu hiện rõ nhất là diễn ra việc xua đuổi người dân tộc khác, sắc tộc khác ra khỏi nơi cư trú trên đất đai của dân tộc chính gốc. Từ năm 1990 đến nay đã có hơn một triệu người Nga phải rời các vùng đất khác mà họ đã từng sinh sống, gắn bó hàng thập kỷ để về nước Nga.

Kết cấu đề tài:

CHƯƠNG 1 :KHÁI QUÁT VỀ VIỆC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ DÂN TỘC Ở LIÊN XÔ 1917 - 1985

CHƯƠNG 2 :SỰ KHỦNG HOẢNG, SỤP ĐỔ VÀ TAN RÃ CỦA NHÀ NƯỚC LIÊN BANG XÔ VIẾT

CHƯƠNG 3:XUNG ĐỘT DÂN TỘC - MỘT TRONG NHỮNG NGUYÊN NHÂN TAN RÃ CỦA LIÊN BANG XÔ VIẾT