VĂN HOÁ DÂN TỘC TÂY BẮC

Những giá trị văn hoá của con người là thước đo trình độ phát triển và thể hiện những đặc tính riêng của mỗi dân tộc. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng “Vì lẽ sinh tồn cũng như mục đích của cuộc sống loài người mới phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn học nghệ thuật, những công cụ cho sinh hoạt hàng ngày về ăn, mặc, ở và các phương thức sử dụng. Toàn bộ sáng tạo và phát minh đó chính là văn hoá. Chính vì vậy nghiên cứu văn hoá, nghiên cứu đời sống đối với mỗi dân tộc là nghiên cứu toàn bộ những sáng toạ và phát minh đó của các dân tộc trong lịch sư, xã hội. Qua đó tìm ra được những đặc sắc tinh tuý trong hệ thống giá trị truyền thống văn hoá của dân tộc để tôn vinh, phát huy lên tầm cao mới để không ngừng phục vụ tốt hơn cho cuộc sống các thế hệ hôm nay và mai sau”. Văn hoá là bộ phận quan trọng để xác nhận tôi, anh hay chị là dân tộc gì? hay nói cách khác mỗi dân tộc người có gia tài riêng của mình ấy là văn hoá. Việt Nam có 54 dân tộc - 54 bông hoa rực rỡ sắc màu trong rừng hoa văn hoá đạm đà bản sắc dân tộc Việt Nam. Sự đa dạng về điều kiện tự nhiên, đời sống cũng như nguồn gốc xuất xứ của từng dân tộc dẫn đến sự đa sắc về văn hoá của các dân tộc.

Người H’mông vùng Tây bắc có 473,514 người, chiếm 60,12% tổng số người H’mông cư trú toàn quốc. Tỉnh có số người H’mông cư trú đông nhất là Lai Châu (170.460 người), tiếp đến là Lào Cai (123.771), Sơn la (114.578 người). Yên Bái (6.073), Hoà Bình (2.027 người). Địa bàn cư trú của người H’mông là các dãy núi cao nhất nước ta.

Người H’mông có các tên gọi khác nhau: H’mông Đỏ (H’mông trắng) H’mông lềnh (H’mông hoa), H’mông Sí (H’mông đỏ), H’mông súa (H’mông mán).

Người H’mông ở vùng Tây Bắc là một dân tộc có truyền thống văn hoá, có tính sáng tạo với nhiều thành tựu đạt đến đỉnh cao:

+ 273 hộ dân người H’mông có nền kinh tế khá giầu.

+ 1019 hộ có nhà ở xây dựng kiên cố.

+ Một số con em dân tộc H’mông được đào tạo đảm nhận những trách nhiệm quan trọng trong các ngành chuyên môn cấp uỷ và chính quyền địa phương.

+ 2101 học sinh, sinh viên là người dân tộc H’mông đang học tại các trường đại học, cao đẳng.

+ 82 phòng học được xây dựng.

+ Các xã đều có trạm y tế.

+ 14/44 thôn bản có hệ thống điện lưới quốc gia.

+ Các xã có đồng bào H’mông sinh sống có các địa điểm bưu điện.

+ Có hệ thống các cầu bê tông.

+ Có 3 trạm phát hình ở các xã: Pù Nhi, Trung Lý, Tam Trung.

+ Các phong trào văn hoá, văn nghệ TDTT phát triển.

Trong kinh tế truyền thống thuy ở vùng cao, điều kiện tự nhiên khó khăn nhưng người H’mông đã sáng tạo và xác lập mô hình canh tác nương rẫy thích hợp với từng tiểu vung khác nhau.