Mở đầu

Môn học y học hạt nhân và kĩ thuật xạ trị là một môn học đòi hỏi kiến thức rộng. Người học cần có kiến thức cơ bản cả về vật lí lẫn kiến thức y sinh. Đây là hai mảng kiến thức rất phức tạp nếu muốn nghiên cứu sâu.

Mặt khác, đây là một môn học mới, ngoài bài giảng trên lớp, các tài liệu tham khảo manh mún và không trọng tâm. Đó là những khó khăn khi học môn học này.

Trước khi bắt tay vào viết báo cáo thu hoạch môn học, em rất boăn khoăn. Báo cáo đòi hỏi sự tổng quát vấn đề, nhưng nếu viết quá tổng quan thì chỉ đơn giản là bản báo cáo, không tương xứng với mức độ học tập. Nếu viết sâu, thì gặp rất nhiều hạn chế về mặt thời gian và tài liệu, kiến thức.

Trong bài báo cáo thu hoạch môn học, phần kiến thức, em bám sát theo khung bài giảng của thầy. Ngoài ra, em cũng mạnh dạn trình bày một số vấn đề theo nhận thức của mình. Em đã cố gắng trong việc tiếp cận vấn đề, tuy nhiên chắc chắn còn những chỗ thiếu sót, rất mong thầy thông cảm.

Mở đầu 3

Phần1: Tổng quan về y học hạt nhân và kĩ thuật xạ trị 4

A. Lịch sử y học hạt nhân và kĩ thuật xạ trị: 4

B. Nhận diện vấn đề 5

Phần 2: Những kiến thức cơ bản về y học hạt nhân và kĩ thuật xạ trị 6

A. Tìm hiểu về hạt nhân nguyên tử: 6

B. Khái niệm cơ bản trong y học hạt nhân: 7

B.1.Các loại bức xạ ion hoá: 7

B.2.Tương tác của bức xạ với vật chất: 9

B.3. ảnh hưởng của bức xạ đối với cơ thể sống: 15

B.4. Các đại lượng và đơn vị cơ bản trong bức xạ: 17

Phần 3 :Thiết bị đo liều lượng bức xạ 21

A. Các phương pháp đo liều lượng bức xạ: 21

A.1. Xác định liều lượng bức xạ dựa trên hiện tương ion hoá chất khí 21

A.1.1. Cơ sở vật lí: 21

A.1.2.Các thiết bị đo dùng detector ion hoá khí cụ thể: 22

A.1.2.1. Bút đo liều bằng trường ion hoá kiểu điện kế tĩnh điện: 22

A.1.2.2.Bút đo liều bằng buồng ion hoá kiểu tụ điện: 23

A.1.2.3.Đo suất liều bằng buồng ion hoá ở chế độ dòng: 23

A.1.2.4.Đo suất liều chiếu xạ bằng ống đếm Geiger-Muller: 24

A.2. Xác định liều lượng bức xạ dựa trên cơ sở hiệu ứng phát quang: 26

A.2.1. Cơ sở vật lí: 26

A.2.2.Xác định liều hấp thụ bằng phương pháp huỳnh quang: 27

A.2.3.Xác định suất liều hấp thụ bằng phương pháp nhấp nháy: 28

A.2.3. Phương pháp đo liều bức xạ bằng phim ảnh (nhũ tương ảnh): 28

A.2.4. Xác định liều lượng bức xạ bằng các phương pháp khác: 30

B. Đo liều cá nhân: 30

C. Máy cảnh báo bức xạ hạt nhân: 31

D. Máy kiểm tra môi trường bức xạ: 32

E. Chuẩn dụng cụ đo liều lượng bức xạ: 32

Phần 4: Một số thiết bị chẩn đoán bằng phương pháp hạt nhân. 33

A. Đầu dò bức xạ trong thiết bị chẩn đoán: 33

A.1. Sơ lược về vai trò của đầu dò bức xạ: 33

A.2. Đầu dò nhấp nháy: 33

B. Thiết bị đo độ phóng xạ của mẫu chứa trong ống nghiệm (INVITRO): 34

C.Thiết bị đo phóng xạ của các bộ phận đang ở trong cơ thể sống (INVIVO): 34

C.1. Máy đo độ tập trung đồng vị phóng xạ trong các phần của cơ thể: 34

C.2. Máy quét Gamma: 38

C.3. Máy ảnh Gamma (Gamma Camera): 39

D. Một số thiết bị chẩn đoán bằng phương pháp hạt nhân khác : 39

D.1. Chụp ảnh cắt lớp sử dụng phát xạ từng lượng tử : 39

D.2. Chụp ảnh cắt lớp nhờ phát xạ Pozitron: 39

D.3. Chụp ảnh cắt lớp với sự trợ giúp của máy tính 40

Phần 5: Qui trình điều trị (xạ trị) bệnh u bướu bằng bức xạ Gamma. 40

A. Những cơ sở để lập qui trình điều trị: 40

B. Qui trình điều trị : 41

Phần 6: Các thiết bị chiếu xạ điều trị bệnh u bướu 41

Phần 7: An toàn trong bức xạ y tế. 42

A. Những nguyên tắc bảo vệ an toàn bức xạ cơ bản trong y tế: 42

B. Các phương pháp bảo vệ chiếu xạ trong y tế: 43

C. Nguyên tắc kiểm soát sự nhiễm bẩn phóng xạ: 44

D. Hệ thống liều giới hạn 44

Phần 8: Tổng kết 45

1.Những kiến thức thu được của bản thân khi kết thúc môn học 45

2.Liên hệ thực tiễn y học hạt nhân và kĩ thuật xạ trị ở Việt Nam 45

3.Nhận định về thành tựu và hướng phát triển của chẩn trị bệnh bằng chiếu xạ 45

Tài liệu tham khảo: 46