MỞ ĐẦU . 1

CHƯƠNG I. KHUNG LÝ THUYẾT VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA TỶ GIÁ VÀ CÁN

CÂN THƯƠNG MẠI 5

1.1 Tỷ giá hối đoái .5

1.1.1 Khái niệm tỷ giá hối đoái .5

1.1.2 Tỷ giá hối đoái danh nghĩa .5

1.1.3 Tỷ giá hối đoái thực 6

1.1.4 Cơ chế tỷ giá .10

1.2 Cán cân thương mại (TB) 14

1.2.1 Khái niệm .14

1.2.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến cán cân thương mại .15

1.3 Tác động của tỷ giá lên cán cân thương mại 17

1.3.1 Hiệu ứng của phá giá lên cán cân thương mại .17

1.3.2 Hệ số co giãn xuất nhập khẩu và điều kiện Marshall-Lerner .20

1.4 Một số mô hình hồi quy liên quan đến tỷ giá, xuất nhập khẩu và lạm phát 21

1.4.1 Mô hình hồi quy tỷ giá theo chênh lệch lạm phát 21

1.4.2 Mô hình mối liên hệ giữa % thay đổi trong trong xuất khẩu và % thay đổi trong

giá trị đồng tiền .21

1.4.3 Mô hình tỷ số xuất khẩu trên nhập khẩu chịu sự tác động của tỷ giá thực 22

CHƯƠNG 2. TÍNH TỶ GIÁ THỰC VÀ ĐO LƯỜNG TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ

THỰC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG XUẤT NHẬP KHẨU Ở VIỆT NAM . 24

2.1 Tính tỷ giá thực song phương của một số đồng tiền so với USD 24

2.1.1 Tính tỷ giá thực song phương 24

2.1.2 Phân tích mức độ định giá của từng đồng tiền .25

2.2 Tính tỷ giá thực đa phương (REER) 27

2.3 Phân tích và đánh giá kết quả tính REER .31

2.3.1 Phân tích kết quả tính REER 31

2.3.2 Đánh giá tỷ giá thực đa phương .33

2.4 Mô hình hồi quy xuất nhập khẩu theo tỷ giá .34

2.4.1 Tác động của tỷ giá VND/USD đối với hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu .34

2.4.2 Tác động của tỷ giá thực đối với tỷ số xuất khẩu trên nhập khẩu 37

2.4.3 Dự báo tỷ giá vào cuối năm 2009, năm 2010 .42

CHƯƠNG 3. BIẾN ĐỘNG TỶ GIÁ VÀ NHẬN ĐỊNH VỀ CƠ CHẾ TỶ GIÁ CỦA

VIỆT NAM 47

3.1 Mục tiêu của chính sách tỷ giá 47

3.2 REER là thước đo tổng hợp vị thế cạnh tranh thương mại quốc tế không hoàn hảo .48

3.2.1 Các hạn chế về mặt kỹ thuật của REER .49

3.2.2 Sự mơ hồ trong việc áp dụng REER 49

3.3 Biến động tỷ giá thời gian qua 50

3.4 Cơ chế tỷ giá từ sau khủng hoảng tài chính châu Á 54

3.4.1 Cơ chế tỷ giá .54

3.4.2 Tranh luận xung quanh vấn đề tỷ giá thực và chính sách điều hành tỷ giá của

NHNN .56

3.4.3 Nhận định về các biện pháp quản lý tỷ giá của NHNN .58

CHƯƠNG 4. GỢI Ý CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ NHẰM MỤC TIÊU DUY TRÌ KHẢ

NĂNG CẠNH TRANH CỦA HÀNG HÓA VIỆT NAM . 62

4.1 Chính sách tỷ giá đáp ứng ngang giá sức mua so với rổ tiền tệ .62

4.1.1 Neo tiền đồng vào một rổ ngoại tệ .62

4.1.2 Sử dụng REER như là dụng cụ để đo lường mức độ định giá của tỷ giá hiện tại 63

4.1.3 Bề rộng của dải băng tỷ giá 65

4.2 Điều hành tỷ giá nhằm mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa đồng

thời cung cấp môi trường ổn định cho phát triển kinh tế 66

4.2.1 Điều chỉnh tăng tỷ giá trong thời gian sắp tới 66

4.1.2 Không tiến hành phá giá mạnh đồng nội tệ 67

4.1.3 Vấn đề lựa chọn mức tỷ giá cho năm 2009 và năm 2010 69

4.2.4 Giảm bớt vai trò của tỷ giá trong việc duy trì khả năng cạnh tranh của hàng hóa.73

4.2.5 Các biện pháp khác 74

4.3 Tiếp tục lựa chọn cơ chế tỷ giá thả nổi có kiểm soát nhưng tăng dần “nồng độ” thả

nổi và thúc đẩy sự phát triển của thị trường ngoại hối .75

4.3.1 Những lý do cho việc kiểm soát tỷ giá .75

4.3.2 Sự cần thiết của việc kết hợp giữa thả nổi và quản lý tỷ giá ở Việt Nam giai đoạn

hiện nay .76

4.3.3 Thả nổi tỷ giá hơn nữa 77

4.3.4 Hoàn thiện cơ chế quản lý và thúc đẩy thị trường ngoại hối phát triển .82

KẾT LUẬN . 87

TÀI LIỆU THAM KHẢO 88

PHỤ LỤC 1: DỮ LIỆU THỐNG KÊ 90

PHỤ LỤC 2: BẢNG TÍNH TỶ GIÁ THỰC VÀ KẾT QUẢ HỒI QUY 9