TÓM TẮT: Điện trở suất là một trong các tham số vật lý của vật chất, đóng một vai trò

quan trọng trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu và ứng dụng khác nhau. Thực tế cho thấy rất nhiều

công trình, đặc biệt là các công trình ngầm được thi công ở các vùng bị nhiễm mặn, sau một

thời gian thì các vật liệu bằng kim loại bị ăn mòn rất nhanh do ở đây điện trở suất của môi

trường rất thấp. Vì vậy, trong lĩnh vực kỹ thuật, điện trở suất là một trong các yếu tố cần được

xem xét nhằm đánh giá các quá trình làm ảnh hưởng đến các công trình ngầm, bảo vệ các công

trình có liên quan đến quá trình điện hóa, thiết kế các công trình chống sét và nối đất

Nội dung chính của bài báo là giới thiệu bản đồ điện trở suất trung bình của các lớp đất

đá thuộc vùng Tp. Hồ Chí Minh, được thành lập trên cơ sở xử lý, phân tích tự động đường

cong đo sâu điện bằng phương pháp Zohdy, sử dụng các công thức truyền thống và thuật toán

Dudás để tính điện trở suất trung bình, với một khối lượng khá lớn các điểm đo sâu điện đã

được thực hiện trên diện tích Tp. Hồ Chí Minh.

1. PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH TỰ ĐỘNG ĐƯỜNG CONG ĐO SÂU ĐIỆN

1.1. Cơ sở lý thuyết của phương pháp

Từ bài toán cơ sở trong đo sâu điện được xây dựng trên mô hình môi trường phân lớp

ngang, ta có hàm thế U(r) trên mặt môi trường là

∫

∞

λ λ λ

π

ρ

=

0

0

1 R( ).J ( r).d

2

U(r) I (1)

trong đó J0(λr) là hàm Bessel

R(λ) là hàm truy hồi sơ cấp

Đối với thiết bị 4 cực đối xứng, sự chênh lệch thế giữa các điện cực đo là

2[U(s b) U(s b)]

s b

1

s b

1

2

U 2 I = − − + ⎥⎦

⎤

⎢⎣

⎡

+

−

−

⎟⎠

⎞

⎜⎝

⎛

π

ρ

Δ = (2)

trong đó

2

,s AB

2

b = MN =

Với U lấy từ phương trình (1), biểu thức điện trở suất biểu kiến được biểu diễn dưới dạng

( 2 2 )

app. 2 s s b

4Ibs

U π − ⎟⎠

⎞

⎜⎝

⎛ Δ

ρ =

∫ [ ]

+∞

λ λ − λ − λ + λ λ

−

= ρ

0

0 0

2 2

1 R( ) J ( s b) J ( s b) d

4bs

2 s s b (3)

hoặc λ { [λ − ]− [λ + ]} λ

−

ρ = ∫

∞

T( ) J s(1 c) J s(1 c) .d

4c

2s1 c

0

0 0

2

app. (4)

với T(λ) = ρ.R(λ) , c = b/