Chương 1: GIỚI THIỆU

1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.

1.1.1. Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu

Trong điều kiện hội nhập quốc tế và thương mại toàn cầu như hiện nay, vấn đề

giao thương quốc tế và hoạt động xuất nhập khẩu ngày càng trở nên phổ biến và mở rộng

không ngừng. Điều này đã tạo nên nhiều cơ hội và thách thức cho các nhà xuất nhập

khẩu của mỗi quốc gia. Trong đó, đối với các nhà xuất khẩu, thực tế so với việc trao đổi

hàng hoá nội địa thì thực hiện bán hàng ra thị trường thế giới mang lại rất nhiều lợi ích.

Đó là việc các nhà xuất khẩu có được lợi nhuận cao hơn, có điều kiện tiếp cận nhiều

khách hàng trên một thị trường rộng lớn hơn, có nguồn ngoại tệ dồi dào hơn. Còn đối với

chính phủ các nước, lĩnh vực xuất khẩu thường được xem là một trong những mũi nhọn

kinh tế then chốt trong chiến lược phát triển quốc gia. Nguồn thu nhập to lớn từ nước

ngoài thông qua hoạt động xuất khẩu, việc làm và thu nhập quốc dân tăng mạnh, công

nghệ hiện đại phục vụ phát triển kinh tế đất nước là những lợi ích kinh tế xã hội căn

bản cho quốc gia thực hiện đường lối phát triển xuất khẩu. Cùng với phát triển xuất

khẩu, nhu cầu nhập khẩu những hàng hóa cần thiêt cho việc sản xuất và tiêu dùng của

nền kinh tế cũng cần quan tâm để có thể tập trung vốn vào sản xuất những loại hàng hóa

là thế mạnh của mình.

Bên cạnh những lợi ích mang lại từ giao thương quốc tế còn có những khó khăn

như: các doanh nghiệp tham gia xuất nhập khẩu còn phải đối đầu với những nguy cơ

khác xuất phát từ nhiều yếu tố đặc thù trong giao thương quốc tế về thời gian thực hiện

giao dịch, khoảng cách địa lý, về loại tiền thanh toán và những biến động tỷ giá hối đoái,

về sự khác biệt luật lệ, tập quán kinh doanh và các quy định điều tiết giữa các chính phủ.

Ngoài ra còn khó khăn cho các doanh nghiệp nội địa vừa và nhỏ. Đặc biệt khi Việt Nam

trở thành thành viên thứ 150 của tổ chức thương mại thế giới (WTO) không những chỉ

đem lại cho những cơ hội mà theo đó là những thách thức không nhỏ cho các doanh

nghiệp Việt Nam. Trước sự cạnh tranh gay gắt trên một thị trường rộng lớn đòi hỏi các

nhà xuất nhập khẩu phải tìm kiếm một sự hỗ trợ rất lớn về mặt tài chính cũng như về mặt

kỹ thuật từ các ngân hàng thương mại để đảm bảo hạn chế rủi ro phát sinh và đủ khả

năng để tiến hành một thương vụ quốc tế được an toàn. Vì vậy để đáp ứng được nhu cầu

vốn cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu thì nghiệp vụ tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu

của các ngân hàng thương mại ra đời.

1.1.2. Căn cứ khoa học và thực tiễn

- Căn cứ khoa học.

Đề tài nghiên cứu dựa trên kiến thức từ các môn học trong bốn năm tại trường Đại

Học Cần Thơ. Đặc biệt là những lý thuyết của các môn như: Thanh Toán Quốc Tế, Tài

Chính-Tiền Tệ, Nghiệp Vụ Ngân Hàng, Nghiên Cứu Marketing .để phân tích hiệu quả

hoạt động của nghiệp vụ tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu.

- Căn cứ thực tiễn

Xuất phát từ thực tế hiện nay “Nước ta đã mở cửa hội nhập, đặc biệt là sự kiện

Việt Nam gia nhập tổ chức thương mại thế giới (WTO) thì nhu cầu sản xuất và mua

bán ngày càng nhiều, đặc biệt là hoạt động Xuất Nhập Khẩu. Hoạt động này sẽ làm

thay đổi bộ mặt của đất nước về kinh tế - chính trị - xã hội theo những chiều hướng

khác nhau”. Do đó, cần có một biện pháp hữu hiệu để nâng cao hoạt động này nhằm

đưa đất nước ngày càng phát triển.

Tuy nhiên, kèm theo những cơ hội đó là những thách thức không nhỏ cho các

doanh nghiệp Xuất Nhập Khẩu Việt nam. Bởi vào WTO, chúng ta phải cắt bỏ thuế

quan, bỏ các khoản trợ cấp ưu đãi không phù hợp, chấp nhận các nguyên tắc về đối xử

quốc gia Do đó thị trường Việt Nam sẽ không chỉ là thị trường của các doanh nghiệp

Việt Nam nữa mà các doanh nghiệp Việt Nam phải bước vào “sân chơi chung” của thế

giới. Các doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển phải không ngừng nâng cao chất

lượng sản phẩm, đổi mới máy móc thiết bị và điều quan trọng là phải luôn đáp ứng kịp

thời các nhu cầu của những vị khách khó tình nước ngoài, nếu làm được điều đó các

doanh nghiệp Việt Nam có thể nâng cao sức cạnh tranh của mình ngay cả trên “sân

nhà” và “ sân khách”. Thế nhưng, không phải doanh nghiệp nào cũng có đủ tiềm lực tài

chính để làm được như vậy, nhất là những doanh nghiệp vừa và nhỏ, đôi khi họ còn

không có đủ tiền để thanh toán tiền nhập khẩu hoặc có đủ vốn để thu mua và chế biến

hàng xuất khẩu. Cụ thể, hiện nay ở thành phố Cần Thơ có khoảng 54% doanh nghiệp

vừa và nhỏ gặp khó khăn về vốn trong hoạt động xuất nhập khẩu. Do đó, nhằm hỗ trợ

và phát triển hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp thì nghiệp vụ tài trợ xuất

nhập khẩu của các ngân hàng đóng vai trò hết sức quan trọng. Hiện nay ở Cần Thơ có

rất nhiều ngân hàng hoạt động nhưng trong nghiệp vụ tài trợ xuất nhập khẩu thì ngân

hàng EXIMBANK là mạnh nhất.

Xuất phát từ tầm quan trọng của nghiệp vụ này và nhằm đánh giá chính xác hiệu

quả hoạt động của nghiệp vụ tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại ngân hàng xuất nhập

khẩu (EXIMBANK) nên em quyết định chọn đề tài “Phân tích hiệu quả hoạt động của

nghiệp vụ tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại ngân hàng EXIMBANK chi nhánh Cần

Thơ”.

1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU :

1.2.1 Mục tiêu chung:

Phân tích thực trạng hoạt động của nghiệp vụ tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu của

ngân hàng EXIMBANK chi nhánh Cần Thơ từ năm 2006-2008, từ đó tìm ra những giải

pháp nâng cao hiệu quả của hoạt động này.

1.2.2 Mục tiêu cụ thể:

- Đánh giá thực trạng kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng EXIMBANK

chi nhánh Cần Thơ qua 3 năm 2006-2008.

- Phân tích các nhân tố ảnh huởng đến hiệu quả hoạt động của tín dụng tài trợ xuất

nhập khẩu tại ngân hàng EXIMBANK chi nhánh Cần Thơ qua 3 năm 2006-2008.

- Đề xuất các giải pháp khả thi nhằm nâng cao hiêu quả hoạt động nghiệp vụ này.

1.3 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU.

- Hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu của ngân hàng EXIMBANK chi nhánh Cần

Thơ trong thời gian qua có đạt hiệu quả so với kế hoạch đề ra hay không ?

- Những nhân tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu?

- Trong điều kiện hiện nay, giải pháp nào để nâng cao hiệu quả hoạt động tài trợ

xuất nhập khẩu tại ngân hàng EXIMBANK chi nhánh Cần Thơ?

1.4 PHẠM VI NGHIÊN CỨU:

1.4.1 Không gian:

Phòng tín dụng ngân hàng EXIMBANK chi nhánh Cần Thơ

1.4.2 Thời gian:

Các số liệu được sử dụng trong đề tài là số liệu 3 năm 2006-2008

1.4.3 Đối tượng nghiên cứu:

Nghiệp vụ tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu của ngân hàng EXIMBANK chi nhánh

Cần Thơ.

1.5 LUỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU.

Đề tài tham khảo 1: “Phân tích hoạt động thanh toán hàng hoá xuất khẩu bằng

phương thức tín dụng chứng từ tại Eximbank Cần Thơ.”

- Tác giả thực hiện: Nguyễn Thành Luân, Luận văn tốt nghiệp Đại Học Cần Thơ

năm 2008.

- Nội dung bài viết:

+ Giới thiệu cơ sở lý thuyết về thanh toán quốc tế và các hình thức thanh toán

hàng xuất khẩu.

+ Giới thiệu về ngân hàng và phướng huớng hoạt động của ngân hàng.

+ Phân tích hoạt động thanh toán hàng hóa xuất khẩu bằng phương thức tín dụng

chứng từ tại ngân hàng.

+ Phân tích các kết quả và khó khăn còn tồn tại của phuơng thức tín dụng chứng

từ tại Eximbank Cần Thơ.

+ Từ đó tác giả đề ra những giải pháp hoàn thiện hoạt động thanh toán hàng hóa

xuất khẩu bằng phương thức tín dụng chứng từ.

- Phương pháp phân tích của bài viết:

+ Phương pháp thu thập số liệu: Thu thập số liệu trực tiếp từ các báo cáo tổng kết

hoạt động của ngân hàng từ 2005 đến 2007, kết hợp thu thập thông tin từ bên ngoài

thông qua sách báo tạp trí ngân hàng và một số trang web.

+ Phương pháp phân tích số liệu: tác giả dùng các phương pháp chủ yếu sau

 Phương pháp thống kê, phương pháp tổng hợp dùng các chỉ tiêu để đánh

giá và phân tích số liệu.

 Dùng đồ thị và biểu bảng để thể hiện số liệu.

 Phương pháp so sánh bằng số tuyệt đối và số tương đối số liệu các năm.

 Phương pháp tỷ trọng để xác định tỷ lệ phần trăm của từng yếu tố cần phân

tích trong tổng thể.

- Đánh giá điểm mạnh của đề tài nghiên cứu:

+ Đề tài đã giới thiệu được các phương thức thanh toán và nghiên cứu sâu vào

nghiệp vụ tín dụng chứng từ. Đưa ra được các thuận lợi và bất lợi của nghiệp vụ này.

+ So sánh tỷ trọng của nghiệp vụ thanh toán hàng xuất khẩu bằng phương thức

tín dụng chứng từ so với các phương thức khác. Và trong tổng thể của hoạt động thanh

toán quốc tế. Rút ra những kết quả đạt được và cơ hội trong tương lai cho ngân hàng.

+ Từ đó đưa ra những giải pháp đẩy mạnh hoạt động thanh toán hàng xuất khẩu

bằng phương thức tín dụng chứng từ tại ngân hàng.

- Đánh giá điểm yếu của đề tài nghiên cứu:

+ Tuy đề tài phân tích khá chi tiết hoạt động của nghiệp vụ thanh toán hàng xuất

khẩu bằng phương thức tín dụng chứng từ tại ngân hàng Eximbank, nhưng chỉ ở mức so

sánh với các nghiệp vụ thanh toán khác. Mà chưa có sự phân tích cụ thể doanh số thu

được của từng ngành hàng thông qua nghiệp vụ trên.

+ Mặt khác tác giả chưa đưa ra được những khó khăn bên trong của ngân hàng,

cũng như những thách thức bên ngoài ngân hàng đối với nghiệp vụ này.

- Đề tài của em khác với đề tài trên ở chổ phân tích cụ thể hơn như sau:

+ Phân tích cụ thể hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu theo ngành kinh tế và theo

phương thức tài trợ.

+ Phân tích nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu.

+ Đưa ra các thuận lợi và khó khăn của ngân hàng để nêu ra một số giải pháp

giúp nâng cao hiệu quả hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu tại ngân hàng Eximbank Cần

Thơ