Kế tục sự nghiệp của C. Mác- Ph Anghen, các nhà sáng lập chủ nghĩa xã hội khoa học, Lênin không chỉ vận dụng sáng tạo học thuyết của các ông vào hoàn cảnh cụ thể của nước Nga, thực hiện thắng lợi cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười vĩ đại, mà còn bảo vệ và phát triển xuất sắc toàn diện lý luận đó trong điều kiện mới, góp phần làm giàu kho tàng lý luận của chủ nghĩa Mác. Tư tưởng của Lênin về Đảng kiểu mới và xây dựng Đảng cộng sản cầm quyền chính là sự bảo vệ và phát triển sáng tạo, độc đáo học thuyết Mác về Đảng cách mạng trong điều kiện nước Nga những năm đầu của thế kỷ XX. Là lãnh tụ của giai cấp công nhân quốc tế. Được hội đủ những phẩm chất thông thái của một nhà khoa học vĩ đại và tầm nhìn chiến lược của nhà cách mạng thiên tài, từ khi bước vào hoạt động cách mạng, năm 1894, Lênin đã sớm nhận ra yêu cầu của cách mạng Nga cần sớm xây dựng một đảng mác xít chân chính “phải tổ chức một đảng công nhân xã hội chủ nghĩa”.

Trong hàng loạt các tác phẩm của mình, Lênin, một mặt đã tỏ rõ thái độ không khoan nhượng trước “chủ nghĩa kinh tế”, một biến dạng của chủ nghĩa cơ hội quốc tế ở Nga và chủ nghĩa xét lại đủ mọi màu sắc để bảo vệ chủ nghĩa Mác; mặt khác, đã luận chứng về vai trò không thể có một lý luận nào ngoài chủ nghĩa Mác đối với đảng cách mạng và đối với phong trào cách mạng. Lênin viết “Không thể có một đảng xã hội chủ nghĩa vững mạnh, nếu không có lý luận cách mạng để đoàn kết những người xã hội chủ nghĩa lại, để họ rút ra từ trong lý luận đó tất cả những tín điều của họ và đem áp dụng những tín điều đó vào những phương pháp đấu tranh và phương sách hành động của họ, và “không có lý luận cách mạng thì cũng không thể có phong trào cách mạng.Chỉ đảng nào được một lý luận tiên phong hướng dẫn thì mới có một khả năng làm tròn vai trò chiến sỹ tiên phong”. Đối với Đảng mác xít, theo Lênin, đảng mác xit là bộ phận, đồng thời là đội tiền phong có tổ chức và tổ chức cao nhất của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Đảng chỉ có thể vững mạnh và đoàn kết nếu nó được xây dựng trên nền tảng của chủ nghĩa Mác, theo nguyên tắc tập trung dân chủ; Đảng cộng sản phải là hiện thân cho mối liên hệ mật thiết với nhân dân lao động; Đảng phải có bản lĩnh chính trị vững vàng trước những bước phát triển mới của cách mạng, có năng lực nắm bắt qui luật và khả năng đề ra và thực hiện đường lối cách mạng phù hợp yêu cầu phát triển của cách mạng. Những chỉ dẫn của Lênin cũng chính là những định hướng, những nguyên tắc để xây dựng Đảng kiểu mới, Đảng cộng sản cầm quyền .

Kết cấu đề tài:

Phần thứ nhất: gồm mục a và mục b

Phần thứ hai: từ mục c đến mục n, trong phần này Lê-nin thông qua cuộc đấu tranh trong Đại hội để phân tích rõ sắc thái chính trị của các phe phái trong Đại hội

Phần thứ ba: từ mục o đến mục q

Phần thứ tư: Lê-nin phác họa lại một cách tổng quát sự phát triển của cuộc khủng hoảng trong Đảng và những quy luật phát triển của nó