Mục lục

GIỚI THIỆU CHUNG 1

CHƯƠNG I : LÝ LUẬN CHUNG VỀ LỢI THẾ CẠNH TRANH VÀ THỊ TRƯỜNG XUẤT KHẨU 4

I. Lợi thế cạnh tranh 4

1.Tìm hiểu và phân biệt các khái niệm về lợi thế cạnh tranh 4

2. Phân loại lợi thế cạnh tranh 9

2.1. Phân loại lợi thế cạnh tranh theo cấp độ 10

2.2 Phân loại lợi thế cạnh tranh theo tính chất 13

3. Lợi thế cạnh tranh tổng thể của một quốc gia và lợi thế cạnh tranh quốc gia trong lĩnh vực xuất khẩu các sản phẩm có thế mạnh :(Ở đây chuyên đề nghiên cứu năng lực cạnh tranh quốc gia và lợi thế cạnh tranh trong xuất khẩu thông qua các xuất khẩu các sản phẩm chủ lực) 14

3.1. Lợi thế cạnh tranh quốc gia và các tiêu chí xác định lợi thế cạnh tranh quốc gia 14

a) Mức độ mở cửa 14

b) Vai trò của chính phủ 14

c) Hệ thống tài chính 15

d) Năng lực công nghệ 15

e) Kết cấu hạ tầng 15

f) Quản trị 15

g) Lao động 15

h) Thể chế 15

3.2. Lợi thế cạnh tranh quốc gia trong lĩnh vực xuất khẩu các sản phẩm có thế mạnh, các yếu tố quyết định 15

3.2.1 Nhu cầu và mức độ ổn định của nhu cầu trên thị trường thế giới 15

3.2.2. Sự ổn định của môi trường kinh doanh 16

3.2.3. Lợi thế so sánh 18

3.2.4.Các nguồn lực 21

3.2.5. Các ngành công nghiệp hỗ trợ và có liên quan 25

3.2.6. Các chính sách hỗ trợ của Chính phủ 26

II. Thị trường xuất khẩu 28

1.Khái niệm thị trường xuất khẩu 28

2. Các căn cứ lựa chọn thị trường xuất khẩu 30

2.1.Quan hệ đối ngoại 31

2.2. Môi trường chính trị-xã hội-luật pháp và môi trường kinh tế vĩ mô 31

2.3. Quy mô, tốc độ tăng trưởng và mức độ cạnh tranh trên thị trường 34

2.4. Hệ thống phân phối trên thị trường 35

2.5. Thị hiếu người tiêu dùng trên thị trường 37

CHƯƠNG II: MỸ - THỊ TRƯỜNG ĐỂ VIỆT NAM CÓ THỂ PHÁT HUY ĐƯỢC LỢI THẾ CẠNH TRANH 38

I. Lợi thế cạnh tranh quốc gia của Việt Nam qua một số tiêu chí 38

1. Mức độ mở cửa 38

2. Thể chế điều chỉnh hoạt động xuất khẩu 40

3.Năng lực công nghệ 42

4. Lao động 43

5. Vai trò chính phủ 45

6.Về quản trị điều hành vĩ mô 47

7. Tài chính 47

II. Thị trường Mỹ 50

1.Mỹ - thị trường xuất khẩu để Việt Nam có thể phát huy được lơi thế cạnh tranh 50

1.1 Quan hệ đối ngoại giữa Mỹ và Việt Nam 50

1.2. Kim ngạch nhập khẩu lớn nhất thế giới(quy mô, tốc độ tăng trưởng) 51

1.3.Môi trường chính trị-xã hội và môi trường kinh tế vĩ mô 55

1.3.1. Thị trường đông dân trên thế giới 55

1.3.2. Thị trường hợp chủng 55

1.4.Thị trường tiêu dùng, thị hiếu tiêu dùng 57

1.5. Thị trường có hệ thống phân phối rộng khắp và hoàn thiện 58

2. Lợi thế cạnh tranh quốc gia của Việt Nam trong lĩnh vực xuất khẩu các sản phẳm có thế mạnh vào thị trường Mỹ 59

2.1. Cà phê 59

a)Nhu cầu tiêu dùng cà phê trên thị trường thế giới 61

b) Lợi thế so sánh 63

c) Nguồn lực(Điều kiện tự nhiên) 66

d) Chính sách khuyến khích của Chính phủ 67

e) Mỹ-Thị trường để Việt Nam có thể phát huy lợi thế cạnh tranh về mặt hàng cà phê 68

f) Vị thế của cà phê việt nam trên thương trường quốc tế(môi trương kinh doanh quốc tế) 71

g)Những mặt hạn chế trong xuất khẩu cà phê sang Mỹ 73

2.2. Dệt may 74

a) Cung cầu và mức độ ổn định của nhu cầu trên thị trường thế giới 75

b) Môi trường sản xuất kinh doanh 76

c) Nguồn lực 77

d) Các ngành công nghiệp hỗ trợ và có liên quan 83

e) Các chính sách hỗ trợ của chính phủ 84

f) Mỹ-thị trường xuất khẩu để Việt Nam có thể phát huy được lợi thế cạnh tranh về mặt hàng dệt may 85

g) Những bất lợi khiến Việt Nam chưa khai thác được lợi thế cạnh tranh 88

CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA VIỆT NAM KHI XUẤT KHẨU HÀNG HOÁ SANG THỊ TRƯỜNG MỸ 93

I.Bối cảnh chung và hội nhập Kinh tế của Việt Nam 93

II. Các giải pháp nhằm nâng cao lợi thế cạnh tranh nói chung 97

1. Kịp thời cung cấp những thông tin chính xác về nhu cầu và mức độ ổn định của nhu cầu trên thị trường thế giới 97

2. Tiếp tục đẩy mạnh xuất khẩu những mặt hàng truyền thống có có lợi thế so sánh và có giá trị xuất khẩu cao 98

3. Kiến tạo môi trường kinh doanh ổn định với sự yểm trợ có hiệu quả cao nhất của Nhà nước, đặc biệt cần thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh 99

a) Tiếp tục hoàn thiện môi trường pháp lý 99

b) Phát triển đồng bộ và đầy đủ thị trường yếu tố sản xuất 100

c) Tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thực hiện quyền kinh doanh 101

4. Nhóm giải pháp về các nguồn lực 101

4.1. Quản lý chặt chẽ nhằm bảo vệ các nguồn tài nguyên thiên nhiên và môi trường 101

4.2. Tăng cường trình độ khoa học công nghệ quốc gia 102

a) Sớm đưa ra chiến lược tổng thể về đổi mới công nghệ làm cơ sở cho việc thiết kế cụ thể chiến lược phát triển công nghệ gắn với chiến lược sản phẩm của các doanh nghiệp 102

b) Phát huy nhân tố con người trong chuyển giao công nghệ để có thể tiếp nhận và làm chủ công nghệ mới, cải tiến công nghệ nhập cho phù hợp với điều kiện Việt Nam, tiến tới từng bước sáng tạo công nghệ mới 103

c) Tạo vốn cho phát triển khoa học công nghệ 104

4.3. Phát triển nguồn nhân lực 105

5. Khuyến khích sự phát triển của các ngành công nghiệp hỗ trợ và có liên quan theo hướng tăng tỷ trọng các mặt hàng chế biến trong tổng khối lượng sản phẩm sản xuất ra 107

6. Chính phủ cần đẩy mạnh việc thực hiện các chính sách ưu đãi và hỗ trợ cho các doanh nghiệp 109

III.Những giải pháp thâm nhập vào thị trường cụ thể Mỹ 112

1.Nhóm giải pháp nhằm nâng cao những hiểu biết về thị trường Mỹ 112

2.Nhóm giải pháp nhằm khai thác tối đa lợi thế cạnh tranh trên thị trường Mỹ 113

2.1.Giải pháp đối với các cơ quan nhà nước 113

2.2. Nhóm biện pháp đối với các doanh nghiệp 116

2.3 Nhóm giải pháp gắn với một số mặt hàng có lợi thế cạnh tranh ở Chương II 120

KẾT LUẬN 127

Danh mục trích dẫn tài liệu tham khảo

Danh mục tài liệu tham khảo 129