Kế toán quản trị : từ lý luận đến thực tiễn

Đối tượng của kế toán là tài sản và sự vận động của tài sản. Ở mức độ khái quát nhất thỡ đó là tài sản lưu động, tài sản cố định. Ở mức độ chi tiết hơn thỡ đó là các loại tài sản : tiền, nợ phải thu, các khoản đầu tư, hàng tồn kho, tài sản cố định, v.v…. Ở mức độ chi tiết hơn nữa là: tiền gỡ ? ở đâu ? nợ phải thu ở đối tượng nào? trong hạn thanh toán hay quá hạn? khoản đầu tư vào đối tượng nào? hiệu quả đầu tư ra sao? cụ thể từng thứ hàng tồn kho ở mức độ nào, chất lượng như thế nào? phù hợp vơi mục đích kinh doanh hay không? v.v… Cứ như vậy, tuỳ thuộc vào yêu cầu quản lý cụ thể mà chi tiết hơn nữa các đối tượng kế toán, nhằm cung cấp các thông tin phục vụ cho hoạt động quản lý và điều hành tổ chức.

Để thực hiện việc thu nhận, xử lý và cung cấp thụng tin về tỡnh hỡnh kinh tế tài chớnh, kế toỏn sử dụng cỏc phương pháp:

- Lập chứng từ để thu nhận thông tin.

- Đánh giá để làm cơ sở cho việc ghi sổ, tổng hợp số liệu theo chỉ tiêu giá trị.

- Sử dụng tài khoản để tổng hợp số liệu, theo chỉ tiờu giỏ trị.

- Ghi sổ kộp nhằm phản ỏnh tài sản theo hai khớa cạnh: Hỡnh thức tồn tại và nguồn hỡnh thành.

- Kiểm kê nhằm xác định chính xác số lượng tài sản hiện có.

- Lập bỏo cỏo nhằm cung cấp thụng tin.

Những phương pháp này được hỡnh thành trờn cơ sở các yêu cầu của kế toán: phản ánh chính xác, phản ánh trung thực, phản ánh kịp thời và các yêu cầu cụ thể khác. Những yêu cầu này lại chính là do nhu cầu sử dụng thông tin đặt ra.

Xét theo đối tượng sử dụng thông tin thỡ nhu cầu sử dụng thông tin gồm: Nhu cầu sử dụng thông tin của các đối tượng bên ngoài doanh nghiệp và các đối tượng bên trong doanh nghiệp. Mục dích sử dụng thông tin của các đối tượng này có khác nhau, nên nhu cầu thông tin của các đối tượng này cũng khác nhau.

Các đối tượng bên ngoài sử dụng các thông tin để phục vụ cho việc ra các quyết định liên quan đến mối quan hệ kinh tế, giữa doanh nghiệp và các đối tượng này hoặc là phục vụ cho mục tiêu quản lý kinh tế của Nhà nước.

Các đối tượng bên trong doanh nghiệp thỡ sử dụng cỏc thụng tin này phục vụ cho hoạt động quản lý và điều hành doanh nghiệp. Nhu cầu thông tin khác nhau sẽ quy định những nội dung thông tin khác nhau. Những nội dung thông tin có thể được cung cấp bởi những kênh thông tin khác nhau . Nhưng nếu những thông tin được cung cấp từ một kênh thỡ phải cú tớnh thống nhất, tớnh hệ thống nghĩa là đối chiếu được và cần thiết phải đối chiếu, nhằm tăng cường tính chính xác, tính trung thực của thông tin.

Kờnh thụng tin kế toỏn cung cấp những thụng tin về tỡnh hỡnh kinh tế tài chớnh của doanh nghiệp cho cỏc đối tượng bên trong và bên ngoài doanh nghiệp, thỡ cỏc thụng tin này phải cú chung điểm xuất phát là hệ thống chứng từ ban đầu. Nhưng có sự khác nhau về xử lý thông tin thu thập được từ chứng từ ban đầu để cho ra cỏc thụng tin với nội dung phự hợp nhu cầu thụng tin.

Điều này có nghĩa là phương pháp sử dụng trước hết là phương pháp kế toán, sau đó là kết hợp các phương pháp khác để có thể xử lý thông tin, đáp ứng nhu cầu cung cấp thông tin cụ thể khác nhau.

Từ những phõn tớch trờn cho thấy:

Kế toỏn quản trị là một bộ phận trong hệ thống kế toỏn doanh nghiệp.

Đối tượng của kế toán quản trị cũng là tài sản và sự vận động của tài sản trong qúa trỡnh sản xuất kinh doanh.

Mục tiờu của kế toỏn quản trị là cung cấp thông tin, đáp ứng yêu cầu quản lý cụ thể trong nội bộ doanh nghiệp.

Phạm vi của kế toỏn quản trị là :

Hạch toán kế toán trên TK cấp 2, 3,4… và sổ chi tiết, đồng thời hạch toán nghiệp vụ trên sổ chi tiết.