CHƯƠNG 1:

NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ HUY ĐỘNG KIỀU HỐI TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI.

1.1. KIỀU HỐI LÀ GÌ ?

Theo quyết định 170/1999/QĐ-TTg của Thủ tướng chính phủ ngày 19/08/1999 có giải thích định nghĩa về kiều hối: “Kiều hối là các loại ngoại tệ tự do chuyển đổi được chuyển vào Việt Nam theo các hình thức sau:

- Chuyển ngoại tệ thông qua các tổ chức tín dụng được phép;

- Chuyển ngoại tệ thông qua các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tài chính bưu chính quốc tế;

- Cá nhân mang ngoại tệ theo người vào Việt Nam. Cá nhân ở nước ngoài khi nhập cảnh vào Việt Nam có mang theo ngoại tệ hộ cho người Việt Nam ở nước ngoài phải kê khai với Hải quan cửa khẩu số ngoại tệ mang hộ từ nước ngoài gửi về cho Người thụ hưởng ở trong nước.”

Còn theo ý kiến của một số lãnh đạo các Ngân hàng thương mại cổ phần trong nước, điển hình là ông Nguyễn Thanh Toại – Phó tổng giám đốc ACB phát biểu vào cuối năm 2007 trích trong bài báo “Kiều hối lũ lượt đổ về” đăng trên báo Tuổi trẻ ngày 15/12/2007 về kiều hối : " Trước đây, chúng ta hiểu kiều hối là tiền kiều bào gửi cho thân nhân với ý nghĩa trợ cấp tiêu dùng. Nhưng nay trong số này còn có tiền người lao động gửi về nhà, tiền kiều bào gửi về đầu tư, người thân của khách du lịch chuyển về tiếp tế khi họ dừng chân ở Việt Nam, người thân của du học sinh người nước ngoài du học tại Việt Nam. Chúng tôi gọi chung nhóm này là chuyển tiền bank-to-bank”

Theo tôi cần kết hợp cả 2 định nghĩa trên để có một định nghĩa tổng quan về Kiều hối như sau: Kiều hối là bao gồm toàn bộ tiền kiều bào gửi cho thân nhân với ý nghĩa trợ cấp tiêu dùng, tiền người lao động gửi về nhà, tiền kiều bào gửi về đầu tư, người thân của khách du lịch chuyển về tiếp tế khi họ dừng chân ở Việt Nam, người thân của du học sinh người nước ngoài du học tại Việt Nam và phải thông qua con đường chính thức như: thông qua các tổ chức tín dụng được phép; thông qua các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tài chính bưu chính quốc tế; cá nhân mang ngoại tệ theo người vào Việt Nam có khai báo với Hải quan cửa khẩu.

1.2. CÁC DÒNG KIỀU HỐI.

Nguồn tiền kiều hối chuyển vào một quốc gia có thể phân thành 2 loại sau:

1.2.1. Kiều hối chuyển theo kênh chính thức:

Chuyển qua các tổ chức tín dụng, các tổ chức được Ngân hàng Nhà Nước cho phép làm dịch vụ nhận và chi trả ngoại tệ hoặc tổ chức kinh tế làm đại lý cho các tổ chức tín dụng thực hiện việc chi trả ngoại tệ, các tổ chức tín dụng làm đại lý cho các tổ chức tín dụng được phép, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tài chính bưu chính quốc tế và các cá nhân mang theo ngoại tệ hộ cho kiều bào ở nước ngoài, có khai báo với Hải Quan cửa khẩu số ngoại tệ mang hộ từ nước ngoài gửi cho người thụ hưởng ở trong nước. Hiện nay phương thức chuyển tiền thông qua con đường chính thức đã phổ biến rộng rãi vì sự nhanh chóng và an toàn. Tuy nhiên cũng rất nhiều kiều bào e ngại vì phải chứng minh tính pháp lý của món tiền, đồng thời phí dịch vụ của Ngân hàng còn cao.

- Đặc điểm của phương thức này là:

 Tiền nhận được ngay không phải chờ lâu (trong trường hợp khách hàng sử dụng dịch vụ chuyển tiền ngay của các Tổ chức chuyển tiền nhanh có các đại lý đặt tại Ngân hàng, công ty kiều hối)

 An toàn.

- Khuyết điểm của phương thức này:

 Giá ngoại tệ mà ngân hàng bán ra cao hơn (mua vào thấp hơn) thị trường tự do

 Phải xuất trình nhiều giấy tờ.

1.2.2. Kiều hối chuyển theo kênh phi chính thức:

Là lượng kiều hối được chuyển vào một quốc gia do kiều bào nhập cảnh vào quốc gia đó mà không khai báo tại Hải Quan cửa khẩu hoặc qua đường dây ngầm của dịch vụ chuyển tiền tư nhân không qua hệ thống ngân hàng và các công ty kiều hối được cấp giấy phép nhận và chi trả ngoại tệ. Loại hình này được thực hiện dựa trên cơ sở quen biết và tin tưởng lẫn nhau. Phương thức chuyển tiền này đơn giản. Chỉ cần điện 2 lần điện thoại: một cho cá nhân làm dịch vụ chuyển tiền và một cuộc điện thoại cho thân nhân ở Việt Nam đến địa điểm chi trả hoặc đường dây chi trả sẽ đến tận nhà của kiều quyến để thực hiện chi trả.

- Đặc điểm của phương thức này là:

 Tiền nhận được ngay không phải chờ lâu.

 Giá ngoại tệ bán ra thấp hơn (mua vào cao hơn) tỷ giá bán ra và mua vào của các ngân hàng thương mại.

 Không đòi hỏi phải xuất trình nhiều giấy tờ.

- Khuyết điểm của phương thức này:

 Phí cao.

 Không an toàn.

Theo nghiên cứu của Ngân Hàng Thế Giới, quy mô của thị truờng kiều hối được chuyển qua kênh phi chính thức xấp xỉ ngang bằng với thị trường kiều hối được chuyển qua kênh chính thức (nguồn www.vnmedia.vn).

1.2.3. Cơ sở pháp lý về kiều hối tại Việt Nam

Ở Việt Nam, kiều hối chảy về nước cũng thông qua hai phương thức trên. Do đó dể tạo điều kiện thúc đẩy thị trường kiều hối qua kênh chính thức phát triển mạnh hơn, thu hẹp kiều hối chuyển qua kênh phi chính thức, Chính phủ Việt Nam đã có chủ trương thu hút kiều hối bằng cách bãi bỏ nhiều qui định về thuế và không giới hạn số lượng ngoại tệ được chuyển về Việt Nam đối với người nhận và người gửi.

Người nhận không phải chịu thuế thu nhập đối với các khoản ngoại tệ từ nước ngoài chuyển về hoặc bắt buộc phải bán ngoại tệ cho ngân hàng như trước đây, quyền lợi của người nhận và người gửi được đảm bảo đồng thời các hình thức chuyển tiền được mở rộng để thu hút nguồn ngoại tệ kiều hối từ nước ngoài về Việt Nam (Quyết định số 170/1999/QĐ-TTg ngày 19/08/1999 của Thủ Tướng Chính Phủ về khuyến khích người Việt Nam ở nước ngoài chuyển tiền về nước; Quyết định số 78/2002/QĐ-TTg ngày 17/06/2002).

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng đã sửa đổi, bổ sung, ban hành thêm nhiều quyết định, nghị quyết từ năm 2000 đến nay nhằm góp phần tạo điều kiện thông thoáng cho lượng kiều hối chuyển về nước nhiều hơn như: Quyết định số 878/2002/QĐ-NHNN nhày 19/08/2002 của ngân hàng Nhà nước Việt Nam với mục đích là hoàn thiện mạng lưới của các tổ chức nhận và chi trả ngoại tệ để đảm bảo thời gian chuyển nhanh, an toàn cho người nhận và đảm bảo dịch vụ chuyển tiền tuân thủ theo các quy định của pháp luật; Quyết định số 77/2006/QĐ-UBND ngày 22/05/2006 cuả Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh về chương trình hành động của Uỷ ban nhân dân thành phố thực hiện nghị quyết 36-NQ/TW của Bộ chính trị, Chương trình hành động của Chính phủ về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài trên địa bàn thành phố (trong đó có các nghiên cứu điều chỉnh bổ sung kịp thời các chính sách nhằm khuyến khích đẩy mạnh và phát huy hiệu quả của kiều hối); Nghị quyết số 3/2007/NQ-CP ngày 19/01/02007 của Chính Phủ về việc những giải pháp chủ yếu, chỉ đạo điều hành thực hiện kế hoạch kinh tế-xã hội và ngân sách Nhà Nước năm 2007 (trong đó có chính sách khuyến khích thu hút mạnh nguồn kiều hối)…

KẾT LUẬN

Trên cơ sở lý luận chung về dịch vụ Kiều hối của các ngân hàng trong giai đoạn đất nước hội nhập và phát triển, kết hợp với việc nghiên cứu các tài liệu, báo cáo của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước Thành phố Hồ chí Minh, của Ngân hàng Thế giới về lượng kiều hối chuyển về Việt Nam qua các năm. Đồng thời cũng kết hợp nghiên cứu thực tiễn hoạt động kiều hối của các Ngân hàng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh; Luận văn đã chọn lọc đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực canh tranh của Ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Việt Nam-chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh với những nội dung chính được đề cập trong các chủ đề:

 Nhấn mạnh được những ưu diểm và nhược điểm trong công tác dịch vụ kiều hối tai BIDV HCMC để từ đó xác lập hướng phát triển, kiến tạo lợi thế cạnh tranh và triển khai các chiến lược phát triển dịch vụ phù hợp với dặc trưng của mình.

 Nâng cao dịch vụ huy động vốn từ kiều hối như xác định đúng đối tượng phục vụ, xác định đúng nhu cầu khách hàng, xác định đúng thị trường tiềm năng.

 Những giải pháp của Nhà nước trong quản lý nền kinh tế vĩ mô nhằm thu hút hơn nửa nguồn tiền kiều hối về nước, phục vụ cho công cuộc đầu tư phát triển đất nước.

 Những giải pháp của BIDV Hội sở và BIDV HCMC nhằm nâng cao năng lực canh tranh của toàn hệ thống.

Việc nâng cao năng lực cạnh tranh của các ngân hàng bằng cách phát huy các dịch vụ thế mạnh của mình là một trong những hướng đi đúng đắn hiện nay. Do đó, việc xác định cho mình loại dịch vụ nào là cần thiết để đầu tư có hiệu quả góp phần nâng cao thương hiệu của mình là rất quan trọng. Trong cuốn luận văn này đã thấy được dịch vụ kiều hối cũng là một trong những dịch vụ trọng tâm để BIDV HCMC có thể quan tâm và phát huy đúng mức.

Những giải pháp trong luận vãn được nghiên cứu dựa trên những đặc trưng cơ bản của BIDV HCMC đang có, do đó nó mang tính thiết thực có thể áp dụng được để góp phần đẩy mạnh dịch vụ kiều hối như các ngân hàng thương mại trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.