Lời nói đầu

Đầu tư trực tiếp nước ngoài có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển kinh tế của tất cả các nước trên thế giới nói chung và sự phát triển kinh tế của Việt Nam nói riêng. Nhận thức được tầm quan trọng nguồn vốn này hầu hết tất cả các quốc gia trên thế giới đều mở cửa thu hút nguồn vốn FDI. Tuy nhiên, nó còn phụ thuộc vào chính sách phát triển của mỗi nước và còn phụ thuộc vào khả năng phát triển của từng nước.

Đối với Việt Nam chúng ta cũng vậy, để hoàn thành sự nghiệp CNH-HĐH Đảng và nhà nước ta chủ trương mở cửa thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài. Nghị quyết đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng đã khẳng định vốn đầu tư nước ngoài có vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế của đất nước. Thu hút đầu tư nước ngoài là chủ trương quan trọng, góp phần khai thác các nguồn lực trong nước, mở rộng hợp tác kinh tế quốc tế, tạo nên sức mạnh tổng hợp phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa, phát triển đất nước.

Trong thời gian thực tập vừa qua, được sự giúp đỡ của các thầy cô giáo, của các cô, các chú trong vụ Tổng hợp Kinh tế quốc dân. Em đã quyết định chọn đề tài

“Một số giải pháp cải thiện môi trường đầu tư để thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào phát triển kinh tế Việt Nam giai đoạn 2006 - 2010” làm nội dung chuyên đề tốt nghiệp.

Mục lục

Lời nói đầu 1

Chương I: Sự cần thiết khách quan phải cải thiện môi trường đầu tư để thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào phát triển kinh tế Việt Nam 3

I. Vai trò của vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài với phát triển kinh tế của Việt Nam 3

1. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) 3

1.1. Khái niệm 3

1.2. Các đặc điểm của đầu tư trực tiếp nước ngoài 4

1.3. Các hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài 5

2. Tác động của FDI đối với phát triển kinh tế của các nước đang phát triển nói chung và của Việt Nam 8

2.1. Tác động tích cực của FDI 8

2.2. Những tác động tiêu cực 13

3. Sự cần thiết khách quan phải thu hút FDI vào Việt Nam 14

3.1. Việt Nam mở cửa thu hút FDI là xu hướng tất yếu của quá trình hội nhập 14

3.2. Nhu cầu về vốn cho sự nghiệp CNH - HĐH ở Việt Nam rất lớn trong khi đó khả năng tích luỹ trong nước hạn hẹp 15

3.3. FDI có ưu thế lớn so với các nguồn vốn đầu tư nước ngoài khác 15

4. Kinh nghiệm về việc thu hút và FDI của một số nước trong khu vực và thế giới 16

4.1. Trung Quốc 16

4.2. Malaysia 17

4.3. Thái Lan 17

4.4. Indonesia 18

II. Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng thu hút FDI của Việt Nam 19

1. Nhân tố khách quan 19

1.1. Xu hướng vận động của dòng FDI hiện nay 19

1.2. Động cơ, chính sách của các nhà đầu tư 23

2. Môi trường đầu tư 24

2.1. Khái niệm 24

2.2. Môi trường đầu tư bao gồm 25

Chương II: Thực trạng môi trường đầu tư và tình hình thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam thời kỳ 1995 - 2003 27

I. Tình hình thu hút FDI vào Việt Nam giai đoạn 1995 - 2003 27

1. Qui mô FDI đầu tư vào Việt Nam qua các năm 27

2. Cơ cấu vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam 30

2.1. FDI theo đối tác đầu tư 30

2.2. FDI theo vùng kinh tế 32

2.3. FDI theo ngành kinh tế 36

2.4. FDI theo hình thức đầu tư 39

3. Vai trò của FDI đối với phát triển kinh tế ở Việt Nam giai đoạn 1995 - 2003 44

3.1. Những tác động tích cực 44

3.2. Những tác động tích cực và vấn đề còn tồn tại của FDI đối với phát triển kinh tế của Việt Nam 51

II. Thực trạng môi trường đầu tư của Việt Nam từ 1987 đến nay 57

1. Công tác xây dựng luật pháp, chính sách 57

1.1. Hệ thống pháp luật, chính sách về đầu tư nước ngoài 57

1.2. Khung pháp lý song phương và đa phương về đầu tư nước ngoài 60

2. Về cơ sở hạ tầng 61

3. Thái độ lao động của cán bộ, nhân viên đối với các nhà đầu tư nươc ngoài 62

4. Đánh giá chung 62

Chương III: Một số giải pháp nhằm cải thiện môi trường đầu tư nhằm thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào phát triển kinh tế ở Việt Nam giai đoạn 2005 - 2010 67

I. Mục tiêu và phương hướng thu hút FDI trong kế hoạch 5 năm 2005 - 2010 67

1. Các mục tiêu chủ yếu về tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2005 - 2010 67

2. Dự báo một số chỉ tiêu chủ yếu của giai đoạn 2006 - 2010 67

3. Phương hướng thu hút FDI trong giai đoạn 2005 - 2010 71

3.1. Bối cảnh quốc tế 71

3.2. Tình hình trong nướcq 72

II. Một số giải pháp cải thiện môi trường đầu tư để thu hút FDI vào phát triển kinh tế Việt Nam giai đoạn 2005 - 2010 76

1. Xây dựng nâng cấp cơ sở hạ tầng kỹ thuật 76

2. Đảm bảo môi trường kinh tế chính trị - xã hội 78

3. Xây dựng quy hoạch chính sách thu hút FDI 79

3.1. Nguồn vốn FDI phải được bố trí trên bàn cờ chiến lược chung của các nguồn vốn 79

3.2. Hướng nguồn vốn FDI phục vụ thiết thực quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá 80

4. Hoàn thiện hệ thống pháp luật 81

5. Đổi mới cơ chế chính sách 83

5.1. Chính sách thuế và ưu đãi tài chính, tín dụng, ngoại hối 84

5.2. Chính sách lao động và thương mại 84

5.3. Chính sách thị trường và tiêu thụ sản phẩm 85

6. Nâng cao năng lực quản lý, điều hành bộ máy quản lý Nhà nước 85

7. Đổi mới, đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác vận động, xúc tiến đầu tư 87

8. Cần chú trọng công tác đào tạo và đào tạo lại đội ngũ cán bộ quản lý và công nhân kỹ thuật, đáp ứng yêu cầu của cách mạng khoa học - công nghệ và của các doanh nghiệp FDI 87

Kết luận 89

Tài liệu tham khảo 9