Giới thiệu

Xã luận và bình luận, hai thể loại đặc sắc thuộc nhóm chính luận, báo chí. Trong những thời điểm lịch sử nhất định của đất nước, đặc biệt là trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, những bài xã luận và bình luận đã được sử dụng rất có hiệu quả và có sức tác động lớn.

Giữa hai thể loại này, đề cập đến sự tương đồng, chúng ta có thể nhận thấy do đây là hai thể loại cùng thuộc nhóm chính luận báo chí nên sẽ cùng mang những đặc điểm chung của nhóm này như: xã luận và bình luận có cơ sở thực tiễn là các sự kiện, hiện tượng cụ thể của hiện thực khách quan; các sự kiện, hiện tượng đó được xem xét, đánh giá một cách có hệ thống trong mối liên hệ chặt chẽ phụ thuộc lẫn nhau. Trong xu hướng phát triển chung của đời sống xã hội. mặt khác với hai thể loại này, bút pháp chính luận được thể hiện rõ nét, thái độ, quan điểm chính kiến của bài báo cung được thể hiện nhất quán và công khai. Đối với những vấn đề xã hội phức tạp, có những đề xuất, hướng dẫn phương án tháo gỡ hoặc giải quyết vấn đề. Phạm vi bao quát rộng, có thể là toàn bộ các sự kiện, hiện tượng, quỏ trỡnh… của đời sống xã hội đương thời, một yêu cầu quan trọng với cả hai thể loại này là khi xem xét hay bình luận, đánh giá một sự kiện vấn đề nào đó. Nhà báo không thỉ nêu hiện tượng bên ngoài mà còn phải chỉ ra nguyên nhân và bản chất bên trong của vấn đề. Nói chung, đặc trưng chung nhất của hai thể loại xã luận và bình luận chính là ở chất trí tuệ, tư duy, lý luận, lý lẽ trong tác phẩm, hay chính là đặc điểm thông tin lý lẽ. Thêm vào đó, một đặc điểm chung giữa hai thể loại báo chí này có tính chất khác biệt so với những thể loại khác đó là khả năng tác động với đông đảo, rộng rãi quần chúng nhân dân, có tác dụng lớn trong việc định hướng dư luận, giúp công chúng hiểu biết về các vấn đề sự kiện theo một quan điểm nhất định.