TÓM TẮT

Mục tiêu: Viêm gân mạn tính là bệnh lý thường gặp và điều trị nội khoa khó khăn. Nghiên cứu này nhằm đánh giá tính hiệu quả của phương pháp vi cắt lọc bằng sóng RF.

Phương pháp: Từ 11-2007 đến 10-2008 chúng tôi dùng phương pháp này điềutrị cho 19 trường hợp bị viêm gân mạn tính.

Kết quả: Qua 18 trường hợp theo dõi được, 94% cho kết quả giảm đau và phục hồi chức năng tốt.

Kết luận: Đây là phương pháp điều trị chọn lựa cho bệnh nhân viêm gân mạn tính không đáp ứng với điều trị bảo tồn.

ABSTRACT

PRELIMINARY RESULTS OF USING RF-BASED MICRODEBRIDEMENT FOR TREATING CHRONIC TENDINOSIS

Bui Hong Thien Khanh, Tang Ha Nam Anh , Le Tuong Vien, Duong ĐinhTriet

* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 13 – Supplement of No 1 - 2009: 227 – 232

Purpose: Tendinosis is a common orthropaedic condiction that is often refractory to conservative treatments. The purpose of this study is to evaluate the effectiveness of using RF-based microdebridement for treating chronic tendinosis.

Methods: From November 2007 to October 2008, there are 18 cases were treated with RF-based micodebrider device (TOPAZ® ) at Univercity Medical Center.

Results: 18 patients were followed up, 94% had marked pain relief and limb function improvement.

Conclusions: The RF –based microtenotomy procedure are safe and effective through short term follow up, this is a valuable option method for treating tendinosis who have failed conservative therapy.

Level of Evidence: Level IV, Prospective, nonrandomied consecutive case series.

ĐẶT VẤN ĐỀ

Viêm gân mạn tính (Tendinosis) là một bệnh lý thường gặp trong chấn thương chỉnh hình. Tổn thương này là kết quả của những chấn thương vi thể, liên quan đến các động tác lập đi lập lại nhiều lần. Vị trí tổn thương thường gặp ở nơi các gân bám vào lồi cầu trong hay ngoài của khuỷu, gân bánh chè, gân gót và các gân của chóp xoay. Trên vi thể, viêm gân mạn tính không có sự hiện diện của tế bào viêm, các sợi Collagen sắp xếp không có đinh hướng và bị phì đại, các bó sợi gân bị thiếu máu nuôi dưỡng dẫn đến việc tu chỉnh và tái tạo mô gân mới bị trở ngại. Do đó mục tiêu điều trị viêm gân mạn tính là tái lập tuần hoàn đến mô gân bị tổn thương[1,4]

Hiện nay các phương pháp điều trị kinh điển như nghỉ ngơi, các bài tập vật lý trị liệu như căn giãn liệu pháp, nẹp bất động, dụng cụ chỉnh hình cũng điều hướng vào điều trị triệu chứng chứ không điều trị nguyên nhân gây bệnh.

Hình 1: Hình trên mô học ở gân gót khi kích thích với sóng Radio cho thấy có đáp ứng viêm vào ngày thứ 9 (A), hình ảnh phì đại tế bào và mạch máu tân tạo vào ngày thứ 28 (C), hình ảnh mô gân bình thường sau 90 ngày (E). Ở nhóm chứng cho thấy mô gân bình thường, không có đáp ứng ở mọi thời điểm (B, D, F).

Dụng cụ đốt lưỡng cực được dùng trong nghiên cứu này có cơ chế tạo các ion dương (cation) và các electron tự do từ năng lượng của sóng radio (RF) tác động trong môi trường dung dịch điện giải (nước muối sinh lý dùng trong nội soi khớp). Các electron này có khả năng phá vỡ các liên kết hóa học, giúp cắt hoặc làm tan mô liên kết. Do đó cơ chế chính của sóng RF là tác động hóa học chứ không phải là thông qua năng lượng trực tiếp của sóng RF. Đầu của

dụng cụ TOPAZ có đường kính 0,8 mm, Arthrocare Timer giúp mỗi lần phát sóng chỉ 0,5 giây, khi cắm đầu đốt sâu vào mô 4 mm thì sẽ vi cắt lọc được 2 mm3 mô. Với diện tích đốt như thế đã được nghiên cứu tương đối là an toàncho mô gân, không bị yếu thêm về mặt cơ học(4)

Sóng Radio kích thích lên mô gân có tác dụng kích thích mạch máu tân tạo, biểu hiện bằng những thay đổi đáp ứng trên mô học cũng như sự tăng nồng độ các marker sinh học như yếu tố tăng trưởng nguyên bào sợi (fibroblastic growth factor), yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu (vascular endothelial growth factor), α integrin.Chúng tôi thực hiện nghiên cứu này nhằm đánh giá khả năng kích thích của sóng radio đối với quá trình liền mô gân viêm mạn tính, biểu hiện là giảm đau và cải thiện chức năng chi trên lâm sàng, cũng như sự an toàn cho bệnh nhân khi điều trị với dụng cụ này.