Nam Cao là một nhà văn lớn có vị trí quan trọng lịch sử văn học Việt Nam hiện đại. Ông là một trong số những gương mặt nổi bật của nền văn xuôi hiện đại. Sự nghiệp văn chương của Nam Cao đánh dấu một bước phát triển vượt bậc của văn học hiện thực giai đoạn cuối (1940 - 1945). Nếu như ở giai đoạn này, các trào lưu văn học khác dường như chững lại, thậm chí trào lưu lãng mạn với Tự lực Văn đoàn và thơ mới đi vào suy thoái thì trào lưu hiện thực với sự góp mặt mang ý nghĩa lớn lao của Nam Cao đã lại là một bước tiến mới so với chính nó giai đoạn trước. Nguyên nhân này có thể được lý giải bằng hoàn cảnh lịch sử, văn hoá, xã hội, song không thể không thấy sức sáng tạo mới mẻ, hấp dẫn trong các sáng tác của Nam Cao. Bên cạnh truyện ngắn, tiểu thuyết của Nam Cao có một vị trí đặc biệt khó ai có thể thay thế trong sự phát triển của tiểu thuyết Việt Nam hiện đại. Mặc dù được chú ý muộn, nhưng vị trí của Nam Cao ngày ổn định và được khẳng định ngày càng chắc chắn.

Tác phẩm của Nam Cao là một mảnh đất hấp dẫn các nhà nghiên cứu phê bình văn học. Có thể nói, so với các tác giả văn học trước năm 1945, Nam Cao là một trong số ít các nhà văn Việt Nam hiện đại được nghiên cứu nhiều nhất, khá toàn diện và sâu sắc. Đã có nhiều công trình khoa học lớn nhỏ, trong đó có nhiều công trình xuất sắc nghiên cứu về Nam Cao. Song điều đó không có nghĩa là việc tìm hiểu di sản văn học của Nam Cao đã hoàn tất, không còn gì để tiếp tục khai thác. Trái lại, trong việc tìm hiểu, nghiên cứu về Nam Cao, nhiều vấn đề vẫn còn cần được khai thác, đi sâu, mở rộng hơn nữa. Trước đây, trong một thời gian dài, nhiều nhà nghiên cứu mới chỉ chú ý tới đề tài, nội dung hiện thực, những ý nghĩa, những giá trị nội dung tư tưởng sâu sắc, mới mẻ trong các sáng tác của Nam Cao mà chưa chú ý thích đáng đến hình thức thể loại.

Kết cấu đề tài:

Chương 1: Cách tiếp cận hiện thực đời sống của Nam Cao trong tiểu thuyế

Chương 2: Cốt truyện và kết cấu

Chương 3: Nghệ thuật xây dựng nhân vật

Chương 4 Nghệ thuật trần thuật