Bài tập chuyên đề                                          Nguyễn Thị Thanh Bình - K53A Lịch sử

Thế kỉ XIV ở Tây Âu, chế độ phong kiến lâm vào khủng hoảng, thay thế cho nú là một chế độ mới tiến bộ hơn, phát triển hơn: chế độ tư bản chủ nghĩa . Từ thế kỉ XIV đến thế kỉ XVIII là thời gian quá độ từ chế độ phong kiến sang chế độ tư bản chủ nghĩa ở Tây Âu . Quá trình đó diễn ra lâu dài, phức tạp đã diễn ra trên tất cả các lĩnh vực và dẫn đến sự biến đổi to lớn bộ mặt Tây Âu: lực lượng sản xuất phát triển mạnh mẽ, quan hệ sản xuất thay đổi, cùng với nú hình thức tổ chức sản xuất tư bản chủ nghĩa cũng thay thế hình thức tổ chức sản xuất phong kiến lỗi thời lạc hậu. Một châu Âu tư bản hiện đại dần thay thế một châu Âu phong kiến già nua ốm yếu.

I: Quá trình phát triển của lực lượng sản xuất Tây Âu thế kỉ XIV –XVIII

Lực lượng sản xuất là một bộ phận cấu thành phương thức sản xuất, có là công cụ để tạo ra của cải vật chất và người trực tiếp sản xuất với thói quen kinh nghiệm lao động. Lực lượng sản xuất là cơ sở của sự thay đổi của phương thức sản xuất[9.244]. Lực lượng sản xuất là yếu tố cách mạng nhất trong sản xuất. Sản xuất thay đổi bắt đầu bằng sự thay đổi và phát triển của lực lượng sản xuất.

Từ thế kỉ XIV đến thế kỉ XVIII, lực lượng sản xuất Tây Âu có sự thay đổi to lớn, đó là sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kĩ thuật , sự phát triển trong các mặt của nền kinh tế về quy mô, kinh tế năng suất, chất lượng.

Trước hết về kĩ thuật , cuối thế kỉ XIV đầu thế kỉ XV, nhiều phát minh, cải tiến đã ra đời và áp dụng trong các lĩnh vực sản xuất công nghiệp, nông nghiệp và thương nghiệp

Trong công nghiệp , việc cải tiến khung cửi thô sơ thành khung cửi nửa tự động, việc phát hiện ra con thoi, dụng cụ chải lông cừu và đặc biệt là kĩ thuật nhuộm có những tiến bộ đã làm cho công nghiệp dệt phát triển mạnh mẽ và chiếm vị trí quan trọng trong sản xuất công nghiệp. Vì vậy, nghề dệt tơ tại một số thành thị ở Italia, Pháp, Tây Ban Nha và Đức cũng có sự phát triển mới[3.503].

Kĩ thuật khai thác mỏ và luyện kim cũng tiến bộ rất nhiều. Đương thời họ cũng biết sử dụng máy móc, dùng sức ngựa kéo và sức nước đẩy trên quặng và vận chuyển quặng từ dưới lò lên, nhờ đó mà sản lượng quặng tăng lên gấp bội. Thế kỉ XV, người ta cũng biết sử dụng lò cao và có dung tích lớn và cải tiến hệ thống thông gió nên nhiệt độ trong lò cao tăng lên. Họ cũng biết luyện gang thép với khối lượng lớn tiết kiệm được nguyên vật liệu giá thành hạ, quy mô các nhà máy mở rộng hơn nhiều, công nghiệp quặng và rửa quặng cũng được cơ giới húa[7.72].

Từ thế kỉ XIV nền công nghiệp phục vụ quân sự cũng có những chuyển biến quan trọng, người ta đã chế tạo được súng đại bác và súng tay có sức công phá lớn và chính xác. So sánh với những vũ khí xưa như cung tên, giáo mác, kiếm,