Bài tập điều kiện                                                          Trần Thị Thu Hà

Xuất hiện tại lưu vực sông Hoàng Hà từ khoảng thiên niên kỷ thứ III TCN, nền văn minh Trung Quốc là một trong những nền văn minh sớm nhất của nhân loại.Trung Quốc là một nước do một dân tộc chủ thể là dân tộc Hoa (sau gọi là dân tộc Hán) lập nên và tồn tại liên tục lâu dài trong lịch sử. Trên cơ sở kế thừa những di sản văn húa cổ đại, trên cơ sở những điều kiện kinh tế xã hội mới và sự giao lưu văn húa với bên ngoài, nhân dân Trung Quốc đã sáng tạo ra những thành tựu văn húa vô cùng rực rỡ so với thế giới đương thời, trong đó nổi bật nhất là các mặt tư tưởng, văn học, sử học, nghệ thuật và một số lĩnh vực khoa học – kĩ thuật.Suốt 5000 năm tồn tại và phát triển, văn minh Trung Quốc không chỉ có ảnh hưởng sâu đậm đến các dân tộc châu Á mà còn có những đóng góp lớn vào tiến trình phát triển của văn minh loài người.

Để hiểu được cơ sở nào đưa đến những thành tựu của nền văn minh Trung Quốc cũng như những thành tựu rực rỡ của nền văn minh này, chúng ta cần phải hiểu khái niệm văn minh là gì?

Văn minh là danh từ gốc Hán. Theo Hán Việt tự điển của Đào Duy Anh thì Văn có nghĩa là dáng dấp bề ngoài và thường được hiểu là đẹp đẽ, tốt lành trái với nghĩa mộc mạc thô kệch; minh là sáng sủa, trong sáng, rõ ràng. Văn minh là cái tia đạo đức phát hiện ra ở trong chính trị, pháp luật, học thuật, điển chương…Cũng với cách giải thích tương tự, Hán Việt tự điển của Thiều Chửu viết rằng: văn minh là cái dấu vết do đạo đức, lễ nhạc, giáo húa mà có vẻ đẹp rõ rệt, trái với dã man.

Nhưng văn minh là dịch từ ngôn ngữ phương Tây.Chữvăn minh trong tiếng Pháp là civilisation, trong tiếng Anh là civilization, còn có nghĩa là hoạt động khai húa làm thoát khỏi trạng thái nguyên thuỷ.Từ văn minh được dùng rộng rãi từ thế kỷ XVIII, tức thế kỷ Ánh sáng. Trong bộ Tự điển Bách khoa, do Diderot chủ biên từ “civilisation” được giải thích là sự tiến húa của nhân loại từ trạng thái dã man hay bán khai sang trạng thái khai húa. Các nhà Triết học Ánh sáng tiếp tục phát triển khái niệm văn minh. Nói chung họ gọi là văn minh một xã hội dựa trên cơ sở của lí trí và công bằng.

Lớp: Cao học K18 - Lịch sử                                               Trường ĐHSP Hà Nội