Vương triều Trần không chỉ nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam với chiến thắng vang dội ba lần đánh bại quân Nguyên – Mông mà còn đi vào lịch sử với một chế độ ruộng đất rất đặc sắc đó là điền trang, thái ấp – một hình thức sở hữu ruộng đất phát triển đỉnh cao dưới thời Trần.

Về điền trang, thái ấp đã được rất nhiều nhà sử học quan tâm, tìm hiểu nghiên cứu. Bài tiểu luận nhỏ của bản thân tôi cũng mong muốn được góp một tiếng nói về hình thức điền trang, thái ấp nhà Trần. Trước hết đó là bởi tấm lòng yêu mến một vuơng triều trong lịch sử chế độ phong kiến Việt Nam, sau nữa là niềm tự hào của một người con sinh ra và lớn lên trên đất Hải Dương, nơi đó có Lục Đầu Giang, có Vạn Kiếp, Chí Linh, Phả Lại, nơi diễn ra hội nghị non sông tại bến Bình Than. ở đây đã có ít nhất hai thái ấp mà nổi tiếng là thái ấp của người anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo.

Hoàn thành bài tiểu luận này, tôi cũng mong muốn tìm hiểu rõ hơn về lịch sử của mảnh đất quê hương mình, làm giàu thêm tấm lòng yêu quê hương đất nước để mong muốn góp sức mình vào sự phát triển trong tương lai bởi tự hào về lịch sử sẽ là một động lực để chúng ta có thể hoàn thành thắng lợi những nhiệm vụ mà thời đại ngày nay đặt ra.

Các công trình nghiên cứu về hình thức sở hữu điền trang, thái ấp đã đem đến cho chúng ta một cái nhìn toàn cảnh về hai hình thức sở hữu này. Tuy nhiên tôi cũng mong muốn đóng góp thêm một số ý kiến về thái ấp, điền trang ở hai khía cạnh là cấu trúc của thái ấp, điền trang và quan hệ sản xuất phổ biến trong nó.

Để hoàn thành bài tiểu luận này tôi đã cố gắng vận dụng một số phương pháp nghiên cứu: : phương pháp lịch đại để khảo sát sự thay đổi của hình thức sở hữu điền trang, thái ấp; phương pháp đồng đại để miêu tả cấu trúc, cố gắng vận dụng và so sánh với các lãnh địa phương Tây để tìm ra dấu ấn riêng của thái ấp điền trang Việt Nam. Mặt khác tôi cũng sử dụng một số kết quả của các ngành khoa học có liên quan đặc biệt là khảo cổ học thời Trần. Đây sẽ là những tài liệu quan trọng cho phép chúng ta hình dung được về một hình thức sở hữu ruộng đất đã tồn tại trong lịch sử chế độ ruộng đất Việt Nam.

Kết cấu đề tài:

Chương 1: Nước Đại Việt thời Trần

Chương 2: Một số vấn đề về thái ấp, điền trang

Chương 3: Một vài nhận xét