LỜI MỞ ĐẦU

Từ khi con người quan tâm tới thẩm mỹ cái đẹp là một phạm trù được quan tâm nhiều nhất so với các phạm trù khác thuộc hệ thống khách thể thẩm mỹ. Nó chiếm một vị trí quan trọng trong hệ thống tư duy lí luận mỹ học cả quá khứ, hiện tại. Ở bài viết này chúng tôi muốn tìm hiểu và đề cập tới quan điểm về bản chất cái đẹp trong tư tưởng nho giáo

Trước khi đi sâu tìm hiểu đến cái đẹp trong tư tưởng nho giáo chúng ta cần đề cập tới hoàn cảnh ra đời của nho giáo. Bất kỳ một học thuyết nào thì sự ra đời của nó gắn liền với quá trình phát triển của thực tại xã hội.nho giáo không nằm ngoài quy luận ấy. Nho giáo là một trong học thuyết chiếm một vị trí quan trọng trong đời sống chính trị xã hội trung quốc cũng như một số nước phương đông khác.Sự ra đời của tư tưởng nho giáo trên cơ sở của thực tại xã hội trung quốc thoìư xuân thu chiến quốc. Từ khi nhà chu lên cầm c ấp thì mệnh lệnh nhà chu không còn ai theo các nước chư hầu phân thành 160 nước khác nhau thôn tính chém giết lẫn nhau gây nên một tình trạng loạn lạc nhân nhân dân vô cùng oán hận nổi dậy đấu tranh ở nhiều nơi. Trong một tình trạng đạo vương đời trước thì lỗi thời, mờ tối, người đời chìm đắm trong con đường hãm danh công lợi không còn ai thiết tha gì tới nhân nghĩa nữa. Trong bối cảnh xã hội như vậy phảI có một học thuyết nhằm cứu thoát nhân dân dân khỏi lầm than,xác lập kỷ cương mới ,tạo ra một xã hội mới phân minh.Đó là tiền đề cho sự ra đời của học thuyết nho gia.

Khổng Tử là người khảo cứu chế độ phong kiến và phong tục thời cổ, ngẫm nghĩ nhưng tư tưởng của các bậc thánh hiền và suy xét cái lẽ biến hoá của trời đất rồi đem những điều ngài tâm đắc thành lập nên một học thuyết có tâm chỉ rất cao, quán triệt cả căn nguyên quyền ở trung quốc chế đoọ phong kiến vẫn theo lỗi cũ chia thiên hạ ra bảy mươi nước phong cho các công thần và các con cháu của họ là chư hầi ,các nước mặc dầu có quyền tử chủ song hàng năm phảI có nghĩa vụ cống nạp cho thien tử nhà Chu, khi có chiến tranh thì họ phảI tuân lệnh thiên tử nhà chu tòng chinh.Khi nhà chu còn thịnh thì tật tự thống nhất phân minh,nhưng khi nhà chu suy sụp phảI rời đô phí đông đất lạ của vạn vật và lẽ sinh hoá trong vũ trụ, cả tâm tính, hành động của người ta. Cái học thuyết ấy ẩn chứa những quan niện về cái đẹp cái triết lý. Xét toàn bộ học thuyết của khổng tử chúng ta không chỉ thấy đây là một học thuyết chính trị, xã hội mà còn là những quan điểm về vạn vật về cái đẹp. Quan điểm về bản chất cái đẹp của khổng tử được thể hiện cụ thể tập trung ở hai lĩnh vực chính trị và đạo đức.