ĐẶT VẤN ĐỀ

Tai biến mạch máu não (TBMMN) là tình trạng một phần nhu mô não bị tổn thương do mất nguồn cung cấp máu một cách đột ngột của vùng mô não đó. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng vô ụxy có thể do tắc hoặc vỡ mạch máu não. Khi thiếu máu lên não, các tế bào sẽ ngưng hoạt động và sẽ hoại tử trong vòng 3 - 5 phút. TBMMN là thuật ngữ chung để chỉ các bệnh nhồi máu não (NMN) do tắc mạch não hoặc xuất huyết não (XHN) do chảy máu trong não. TBMMN đã trở thành bệnh xã hội không lây nhiễm, có tỷ lệ tử vong cao, đứng hàng thứ ba sau bệnh ung thư và tim mạch, để lại di chứng nặng nề. Theo dự đoán, đến năm 2020 TBMMN có thể trở thành bệnh dịch gây tử vong hàng đầu trên thế giới[2][3][11][21][32] [34] [55] [66].

Trên toàn thế giới, TBMMN cướp đi sinh mạng của 4 triệu người mỗi năm, số người sống sót có di chứng nhẹ và vừa chiếm tới 50%. Trong số những người sống sót, chỉ có 26% trở lại nghề cũ, số còn lại phải chuyển hoặc bỏ nghề nên thu nhập thấp và trở thành gánh nặng cho gia đình, xã hội [6].Ở Hoa Kỳ, tỷ lệ TBMMN mới mắc lên tới 750. 000 trường hợp/ năm, số bệnh nhân tử vong do TBMMN là 130. 000 trường hợp [39]. Trong số các bệnh nhân bị TBMMN chỉ có 10% khỏi hoàn toàn, 25% có di chứng nhẹ, 40% có di chứng vừa và nặng cần sự trợ giúp một phần hoặc hoàn toàn. Gánh nặng của chi phí xã hội cho các trường hợp TBMMN lên tới 51 tỷ đô la Mỹ[39].

Ở Việt Nam, TBMMN ngày càng gia tăng, trở thành một vấn đề lớn của ngành thần kinh học. Một số thống kê từng thời kỳ 3 - 5 năm ở các bệnh viện tỉnh thành cho thấy bệnh nhân nội trú vì TBMMN tăng từ 1, 7 đến 2, 5 lần [3]. Theo thông báo của Bộ Y tế về tử vong ở sáu bệnh viện lớn tại Hà Nội vào cuối những năm 80 và đầu năm 90 thế kỷ vừa qua cho thấy TBMMN lại là nguyên nhân đứng hàng đầu.Tại bệnh viện Chợ Rẫy, trong những năm