1. Tính cấp thiết của đề tài

ý thức dân chủ xã hội chủ nghĩa (XHCN) là một trong những

phẩm chất chính trị quan trọng của người quân nhân cách mạng. Nhờ

có ý thức dân chủ XHCN mà quân nhân trong Quân đội nhân dân

Việt Nam (QĐNDVN) có được nhận thức, niềm tin đúng đắn về chế

độ XHCN cùng ý chí quyết tâm bảo vệ và xây dựng chế độ XHCN,

đồng thời nhận thức sâu sắc hơn giá trị của sự cống hiến hy sinh cho

sự nghiệp cách mạng XHCN ở nước ta, phát huy hết khả năng sáng

tạo, hoàn thành xuất sắc mọi chức trách, nhiệm vụ.

Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN và xây

dựng quân đội hiện nay, đang đặt ra yêu cầu phải nâng cao hơn nữa

chất lượng về chính trị, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp và

sức mạnh chiến đấu của quân đội, đồng thời cũng đặt ra những yêu

cầu mới về thực hiện dân chủ XHCN trong quân đội, cũng như nâng

cao ý thức dân chủ XHCN của người quân nhân cách mạng.

Trong công cuộc đổi mới ở nước ta, bên cạnh những thành tựu

của quá trình dân chủ hoá XHCN, còn tồn tại, nảy sinh nhiều vấn đề

cần phải giải quyết. Tệ quan liêu, tham nhũng, cửa quyền, sách nhiễu,

vi phạm quyền làm chủ của nhân dân, lợi dụng dân chủ hay nhận thức

không đúng về dân chủ còn diễn ra khá phổ biến. Một trong những

nguyên nhân chính là công tác tuyên truyền giáo dục ý thức dân chủ

XHCN cho nhân dân còn nhiều hạn chế.

Hiện nay, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch đang ráo riết

thực hiện chiến lược “diễn biến hoà bình” chống phá chế độ XHCN ở

nước ta. “Dân chủ”, “nhân quyền” là mũi nhọn mà chúng thường

xuyên sử dụng hòng “phi chính trị hoá” quân đội. Trong âm mưu đó,

hạ sĩ quan, binh sĩ (HSQ,BS) Quân đội ta là đối tượng mà chúng tập

2

trung tuyên truyền, kích động và lôi kéo. Cùng với đó là những mặt

trái của nền kinh tế thị trường đang hàng ngày, hàng giờ tác động đến

tư tưởng, tình cảm và lối sống của HSQ,BS.

Những năm qua, toàn quân đang đẩy mạnh thực hiện các chế độ

dân chủ XHCN trong quân đội, triển khai thực hiện Quy chế dân chủ

(QCDC) ở cơ sở. Bước đầu nhiều đơn vị cơ sở (ĐVCS) đã thực hiện

tốt nhiệm vụ này. Tuy nhiên, một bộ phận HSQ,BS, nhất là HSQ,BS ở

các ĐVCS còn nhận thức chưa đầy đủ về dân chủ XHCN và các chế

độ dân chủ XHCN trong quân đội, thực hiện chưa đầy đủ quyền lợi và

nghĩa vụ quân nhân; niềm tin, ý chí quyết tâm bảo vệ và xây dựng chế

độ dân chủ XHCN chưa vững chắc; lợi dụng dân chủ vi phạm kỷ luật

quân đội, pháp luật nhà nước. Tại không ít các ĐVCS, xuất hiện một

số khuynh hướng lệch lạc, lợi dụng dân chủ vi phạm phẩm chất đạo

đức cách mạng, kỷ luật quân đội, pháp luật nhà nước

Tình hình đó đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến bản chất, truyền

thống và sự nghiệp xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh

nhuệ, từng bước hiện đại, trước hết là xây dựng quân đội vững mạnh

về chính trị. Đồng thời, phản ánh một thực tế là, ý thức dân chủ

XHCN của quân nhân nói chung, HSQ,BS nói riêng ở các ĐVCS

quân đội có những mặt chưa đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ ngày càng

cao của nhiệm vụ xây dựng quân đội trong tình hình mới.

Vì vậy, đề tài: “ý thức dân chủ xã hội chủ nghĩa của hạ sĩ quan,

chiến sĩ ở đơn vị cơ sở Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay” mà

tác giả lựa chọn nghiên cứu có ý nghĩa cấp thiết về lý luận và thực tiễn