1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong bối cảnh toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế, tham

gia hoạt động trên thị trường quốc tế sẽ đem lại cho doanh nghiệp (DN)

nhiều lợi ích, mở ra nhiều cơ hội phát triển và thu lợi nhuận cao cho

doanh nghiệp. Để đảm bảo sự thành công trên thị trường quốc tế, các

doanh nghiệp cần phải xây dựng cho mình một chiến lược phát triển quốc

tế. Công nghiệp chế biến thực phẩm (CNCBTP) là ngành công nghiệp gắn

liền với nông nghiệp, đóng một vai trò quan trọng trong phát triển kinh

tế. Ngành CNCBTP hiện đang là một ngành công nghiệp có nhiều tiềm

năng và triển vọng phát triển của Việt Nam. Để vượt qua được những

thách thức và khai thác được những cơ hội mà quá trình toàn cầu hoá

mang lại, các doanh nghiệp ngành CNCBTP Việt Nam cần có những

những chiến lược phát triển lâu dài để tạo được cho mình một năng lực

cạnh tranh bền vững, có thể hoạt động thành công trên thị trường quốc tế.

Nghiên cứu một cách hệ thống về các loại hình chiến lược phát

triển quốc tế và khả năng áp dụng vào thực tiễn các doanh nghiệp Việt

Nam sẽ là cần thiết để giúp cho các doanh nghiệp Việt Nam có một cơ

sở lý luận và bài học kinh nghiệm thực tế về chiến lược, giúp họ xây dựng

và thực hiện thành công chiến lược để nâng cao năng lực cạnh tranh, nâng

cao được vị thế của mình trên thị trường thế giới. Xuất phát từ những

nhận thức như trên, tác giả đã chọn vấn đề “Xây dựng chiến lược phát

triển quốc tế cho các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến thực

phẩm Việt nam” làm đề tài nghiên cứu của luận án.

2. Tình hình nghiên cứu

ở nước ngoài, đã có một số công trình nghiên cứu đề cập đến các

vấn đề lý luận về chiến lược kinh doanh nói chung và chiến lược phát

triển quốc tế nói riêng của doanh nghiệp. ở Việt nam, có nhiều nghiên

cứu của các Bộ, Ngành, các nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu về

ngành CNCBTP như của Bộ NN&PTNT, Bộ Công Nghiệp, Bộ Kế hoạch

2

và Đầu tư, Bộ Thương mại. Tuy nhiên, các vấn đề lý luận về chiến lược

phát triển quốc tế của doanh nghiệp cũng như nghiên cứu xây dựng chiến

lược phát triển cho các doanh nghiệp ngành CNCBTP Việt Nam mới chỉ

được đề cập ở những khía cạnh nhất định. Đến nay, chưa có công trình

nào nghiên cứu toàn diện, hoàn chỉnh cả về lý luận và thực tiễn các vấn

đề xây dựng chiến lược phát triển quốc tế cho các doanh nghiệp ngành

CNCBTP.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

Làm rõ những vấn đề lý luận về xây dựng chiến lược phát triển

quốc tế của doanh nghiệp. Đánh giá thực trạng xây dựng chiến lược phát

triển quốc tế của các doanh nghiệp ngành CNCBTP. Đề xuất các giải

pháp thúc đẩy việc xây dựng và thực hiện chiến lược phát triển quốc tế

cho các doanh nghiệp ngành CNCBTP Việt Nam.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của luận án là những vấn đề cơ sở lý luận

về xây dựng chiến lược phát triển quốc tế của doanh nghiệp và những vấn

đề thực tiễn có liên quan đến việc xây dựng chiến lược phát triển quốc tế

của các doanh nghiệp ngành CNCBTP Việt Nam.

Phạm vi nghiên cứu của luận án giới hạn ở việc tập trung

nghiên cứu chính những vấn đề liên quan đến xây dựng chiến lược phát

triển quốc tế của các doanh nghiệp, những vấn đề về tổ chức thực hiện và

kiểm tra đánh giá quá trình thực hiện chiến lược được nghiên cứu ở chừng

mực nhất định nhằm hỗ trợ cho vấn đề nghiên cứu chính. Khi đánh giá

thực trạng chiến lược phát triển quốc tế của các doanh nghiệp CNCBTP

Việt Nam, luận án chỉ tập trung nghiên cứu thực trạng của các phân

ngành điển hình có tiềm năng phát triển là ngành chế biến thịt, sữa và rau

quả ở giai đoạn từ năm 2000 đến nay

5. Phương pháp nghiên cứu

Luận án dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác-Lê

Nin về duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, các quan điểm đường lối

3

của Đảng trong Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam thời kỳ

2001-2010 do Đại hội lần thứ X của Đảng Cộng sản Việt Nam đề ra. Để

đạt được mục tiêu nghiên cứu, luận án sử dụng các phương pháp nghiên

cứu truyền thống như phương pháp tổng hợp và khái quát hoá vấn đề từ

các nguồn tài liệu trong và ngoài nước, phương pháp phân tích thống kê,

so sánh, phương pháp dự báo, phương pháp điều tra thực tế .

6. Những điểm mới của luận án

- Là luận án tiến sỹ kinh tế đầu tiên nghiên cứu một cách hệ thống các

vấn đề lý luận liên quan đến chiến lược phát triển quốc tế và xây dựng

chiến lược phát triển quốc tế cho các DN ngành CNCBTP Việt Nam.

- Đánh giá được thực trạng, đặc biệt nêu bật được những thuận lợi, hạn

chế và nguyên nhân của những hạn chế trong việc xây dựng chiến lược

phát triển quốc tế của các DN ngành CNCBTP Việt Nam.

- Xây dựng được các phương án xây dựng chiến lược phát triển quốc tế cơ

bản cho các DN ngành CNCBTP Việt Nam. Đưa ra được các giải pháp cụ

thể để thúc đẩy việc xây dựng và thực hiện chiến lược phát triển quốc tế

cho các DN ngành CNCBTP Việt Nam.

7. Kết cấu của luận án

Ngoài phần mở đầu và kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục,

nội dung của luận án được trình bày trong 3 chương:

Chương I: Cơ sở lý luận về chiến lược phát triển quốc tế của doanh

nghiệp.

Chương II: Thực trạng xây dựng chiến lược phát triển quốc tế của các

doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến thực phẩm Việt Nam.

Chương III: Các giải pháp thúc đẩy việc xây dựng và thực hiện chiến lược

phát triển quốc tế cho các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến thực

phẩm Việt Nam