ĐẶT VẤN ĐỀ.

Sự chuyển đổi nền kinh tế nước ta từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung sang cơ chế thị trường có rất nhiều vấn đề bức xúc cần phải giải quyết về mặt lý luận và thực tiễn, từ quản lý vĩ mô đến quản lý vi mô. Cứ mỗi bước tiến nên chúng ta lại gặp những vấn đề mới mẻ trong lĩnh vực quản lý kinh tế, quản lý tài chính đối với các doanh nghiệp, các tổ chức. Công tác quản lý tài chính hiện nay đòi hỏi mỗi doanh nghiệp trong quá trình tổ chức khi đạt đến một quy mô hoạt động nhất định, phải thiết lập và duy trì các bộ phận để kiểm tra, xác nhận và tư vấn cho quá trình quản lý và điều hành các hoạt động kinh tế - tài chính trong doanh nghiệp, một trong các bộ phận thực hiện chức năng này là bộ phận Kiểm toán nội bộ. Mà để các hoạt động kiểm tra và tư vấn có hiệu quả thì công tác tổ chức Bộ máy Kiểm toán nội bộ là hết sức quan trọng mà đặc biệt là đối với các doanh nghiệp Nhà nước trong giai đoạn hiện nay. Vì vậy sau một thời gian tham khảo sách báo cùng một số tài liệu, và được sự hướng dẫn của thầy giáo phụ trách em đã chọn cho mình đề tài đó là: “Tổ chức Bộ máy Kiểm toán nội bộ trong các doanh nghiệp Nhà nước”.

Ở các cơ quan nhà nước tổ chức kinh tế nhà nước và các tổ chức khác có sử dụng ngân sách nhà nước cũng như ở các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế trong cả nước thì các đơn vị trên phải tổ chức Bộ máy Kiểm toán nội bộ và phải có hoạt động Kiểm toán nội bộ xuất phát từ lý do sau:

Đối với các đơn vị thụ hưởng ngân sách Nhà nước – là đối tượng của hoạt động Kiểm toán nhà nước: vì phạm vi là đối tượng Kiểm toán nhà nước rất rộng, cho dù tổ chức kiểm toán nhà nước có phát triển đến đâucũng không thể thực hiện kiểm toán thường xuyên mọi đối tượng được. Vì vậy biện pháp khắc phục hữu hiệu được áp dụng phổ biến ở các nước là tổ chức hệ thống Kiểm toán nội bộ rộng rãi. Ở nước ta, trong những năm trước đây cũng đã từng thực hiện chế độ kiểm tra kế toán nội bộ ngành, đơn vị mà thực chất cũng là hình thức Kiểm toán nội bộ. Tuy nhiên trên thực tế bị buông lỏng và hầu như vô hiệu hoá. Đứng trước yêu cầu và nhiệm vụ đặt ra trong công cuộc đổi mới, đòi hỏi bức xúc phải tổ chức lại và đưa vào kỷ cương nền nếp hoạt động hệ thống Kiểm toán nội bộ.

Đối với các doanh nghiệp: Kiểm toán nội bộ là công cụ quản lý của các nhà lãnh đạo doanh nghiệp để kiểm soát, đánh giá phân tích tình hình hoạt động của doanh nghiệp, đánh giá và điều chỉnh chiến lược kinh doanh sao cho có hiệu quả nhất. Kiểm toán nội bộ cũng là công cụ để phân tích, đánh giá chất lượng của hệ thống kế toán và hệ thống kiểm soát nội bộ đồng thời Kiểm toán nội bộ cũng cung cấp căn cứ để lãnh đạo doanh nghiệp điều hành sản xuất kinh doanh có hiệu quả và chiếm lĩnh được thị trường.

Kiểm toán nội bộ là công cụ kiểm tra, đánh giá hoạt động của doanh nghiệp ở từng bộ phận, ở tất cả các giai đoạn trước, trong và sau khi kinh doanh. Kiểm toán nội bộ làm công việc thường xuyên theo yêu cầu và chỉ đạo của lãnh đạo doanh nghiệp.

Ở nước ta khả năng dự báo và phân tích các doanh nghiệp còn rất hạn chế, còn rất nhiều dáng dấp của thời kỳ quản lý bao cấp. Doanh nghiệp nhà nước muốn ỷ lại, dựa dẫm vào Nhà nước. Doanh nghiệp chưa có hệ thống phân tích chức năng, do đó việc tổ chức bộ phận Kiểm toán nội bộ ở các doanh nghiệp là hết sức đúng đắn và cần thiết. Kiểm toán nội bộ là tai mắt cho doanh nghiệp. Mục đích của Kiểm toán nội bộ là tạo ra công cụ để phân tích toàn bộ hoạt động chiến lược, để rút kinh nghiệm trong quản lý và điều hành, đồng thời đề ra chiến lược phát triển của riêng bản thân doanh nghiệp.

Trong phần dưới đây của bài viết em xin trình bày cụ thể hơn về công tác tổ chức Bộ máy Kiểm toán nội bộ cũng như nêu nên những vấn đề đặt ra đối với Kiểm toán nội bộ ở Việt Nam.