MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG I. NHỮNG NỘI DUNG CƠ BẢN VỀ XẾP HẠNG TÍN DỤNG 5

I. Giới thiệu chung về xếp hạng tín dụng 5

1.Khái niệm xếp hạng tín dụng 5

2. Mục đích của xếp hạng tín dụng : 6

3. Nhiệm vụ chủ yếu của xếp hạng tín dụng 7

4. Lịch sử hình thành và phát triển của hệ thống xếp hạng tín dụng trên thế giới 8

5. Phân loại xếp hạng tín dụng 10

5.1.Căn cứ vào đối tượng xếp hạng 11

5.2.Căn cứ vào phương pháp xếp hạng 12

6. Sự cần thiết của hệ thống xếp hạng tín dụng 13

6.1.Xét trên góc độ vĩ mô 14

6.1.1.Vai trò đối với toàn bộ nền kinh tế 14

6.1.2. Vai trò đối với thị trường tiền tệ 15

6.1.3. Vai trò đối với thị trường vốn 15

6.1.4.Vai trò đối với cơ quan quản lí nhà nước về tài chính – tiền tệ 16

6.2.Xét trên góc độ vi mô 16

6.2.1.Đối với các doanh nghiệp 17

6.2.2. Đối với các nhà đầu tư 18

7. Các tổ chức xếp hạng tín dụng 20

7.1. Trên thế giới 20

7.2.Tại Việt Nam 22

8. Các kí hiệu, biểu tượng được sử dụng trong xếp hạng tín dụng 24

II. Các phương pháp cơ bản được sử dụng để xếp hạng tín dụng 27

1.Phương pháp truyền thống ( còn gọi là phương pháp chuyên gia ) 27

2.Phương pháp xây dựng thang điểm 28

2.1.Chấm điểm tín dụng dựa trên các chỉ tiêu chung, chỉ tiêu tài chình và phi tài chính 28

2.1.1. Các chỉ tiêu tài chính 29

2.1.2. Các chỉ tiêu phi tài chính 33

2.1.3. Các chỉ tiêu chung 35

2.2. Chấm điểm tín dụng dựa trên độ biến động (rủi ro) tài sản của doanh nghiệp 36

III. Nghiên cứu phương pháp đánh giá, cho điểm và xếp loại các doanh nghiệp đang được thực hiện tại Trung tâm Thông tin tín dụng – Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (CIC) 38

1. Giới thiệu những công việc đang thực hiện tại CIC 38

1.1. Phân tích các chỉ tiêu tài chính 38

1.2.Phân loại doanh nghiệp theo quy mô và theo ngành 39

1.2.1. Phân loại doanh nghiệp theo quy mô 39

1.2.2. Phân loại doanh nghiệp theo ngành: 40

1.3.Phân tích xếp hạng tín dụng: 43

2. Quy trình xếp hạng tín dụng: 44

3. Cấu trúc bảng báo cáo xếp hạng doanh nghiệp: 44

CHƯƠNG II. CƠ SỞ LÍ LUẬN: MÔ HÌNH CREDITMETRICS VÀ PHƯƠNG PHÁP TÍNH TOÁN XÁC SUẤT CHUYỂN HẠNG DỰA TRÊN MÔ HÌNH NÀY 45

I.Tìm hiểu chung về CreditMetrics 46

1. Khái niệm 46

2. Phân biệt CreditMetrics với RiskMetrics 47

II. Mô hình CreditMetrics 48

1. Các giả thiết của mô hình 49

2. Các đầu vào cần thiết của mô hình 50

3. Phần phân tích 50

3.1. Xác định đặc trưng cơ bản của mỗi món cho vay trong danh mục cho vay của ngân hàng đối với các doanh nghiệp 51

3.2.Xác định bảng lãi suất thoả thuận trước mà ngân hàng đặt ra đối với các khoản cho vay nói chung ứng với các kì hạn và hạng tín dụng khác nhau của con nợ 51

3.3. Xác định ma trận chuyển hạng tín dụng: 52

3.4. Xác định kì vọng và phương sai của từng món vay cụ thể của doanh nghiệp (con nợ) ở cuối kì xem xét 53

3.5. Xác định kì vọng và phương sai của danh mục cho vay của ngân hàng 54

3.6. Tương quan giữa các món vay 55

3.7. Tính toán xác suất chuyển hạng chung của một cặp nợ bất kì 57

4.Phần mô phỏng Monte Carlo: 60

III. Ưu, nhược điểm của mô hình 61

1. Ưu điểm 61

2. Nhược điểm 62

CHƯƠNG III. ÁP DỤNG MÔ HÌNH CREDITMETRICS VÀO TÍNH TOÁN XÁC SUẤT CHUYỂN HẠNG CỦA MỘT SỐ DOANH NGHIỆP VIỆT NAM 63

I. Dữ liệu đầu vào 64

II. Phần phân tích 65

1. Xác định đặc trưng cơ bản của danh mục cho vay của ngân hàng 70

2.Bảng lãi suất thoả thuận trước mà ngân hàng đặt ra đối với các khoản cho vay nói chung ứng vói các kì hạn và hạng tín dụng khác nhau 66

3. Xác định ma trận chuyển hạng tín dụng 67

3.1. Xây dựng ma trận chuyển hạng tín dụng cho ngành nông, lâm, ngư nghiệp 68

3.2. Ma trận chuyển hạng tín dụng của các doanh nghiệp ngành công nghiệp 73

3.3. Ma trận chuyển hạng tín dụng của các doanh nghiệp ngành xây dựng 76

3.4. Ma trận chuyển hạng tín dụng của các doanh nghiệp ngành thương mại- dịch vụ 76

4. Xác định kì vọng và phương sai của từng món cho vay cụ thể 77

4.1. Xét khoản cho vay 1 77

4.2. Xét khoản cho vay 2 79

4.3. Xét khoản cho vay 3 80

4.4.Xét món cho vay 4 81

5. Tính tương quan của các biến loga- chuẩn hóa của các tài sản 82

5.1. Tính toán tác động của các yếu tố ngành tới các doanh nghiệp vay nợ 83

5.2. Tính toán tương quan giữa các chỉ số ngành 84

5.3.Xác định các biến loga- chuẩn hóa của tài sản của từng doanh nghiệp 84

6. Tính toán các xác suất chuyển hạng chung của từng cặp nợ (cặp doanh nghiệp vay nợ ngân hàng): 86

6.1. Xác định các giới hạn chuyển hạng tín dụng: 86

6.1.1. Đối với doanh nghiệp A 86

6.1.2. Đối với doanh nghiệp B 87

6.1.3. Đối với doanh nghiệp C 88

6.1.4. Đối với doanh nghiệp D 89

6.2. Xác định hàm phân phối xác suất đồng thời của cặp biến loga-chuẩn hóa (Ri , Rj) cho từng cặp tài sản của từng cặp doanh nghiệp tương ứng: 90

6.3. Tính xác suất chuyển hạng chung của 1 cặp doanh nghiệp vay nợ: 90

6.3.1. Xét cặp doanh nghiệp A và doanh nghiệp B: 90

6.3.2. Xét cặp doanh nghiệp A và C: 92

6.3.3. Xét cặp doanh nghiệp A và D 93

6.3.4. Xét cặp doanh nghiệp B và C 93

6.3.5. Xét cặp doanh nghiệp B và D: 94

6.3.6. Xét cặp doanh nghiệp C và D: 94

CHƯƠNG IV. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ RỦI RO Ở VIỆT NAM ĐÁNH GIÁ VÀ KHUYẾN NGHỊ 96

I. Tình hình hoạt động quản trị rủi ro ở Việt Nam 96

1.Thực trạng quản lí rủi ro nói chung trong các tổ chức tín dụng ngân hàng Việt Nam: 96

2.Thực trạng hoạt động đánh giá, xếp hạng rủi ro tín dụng tại Việt Nam: 97

II.Đánh giá và khuyến nghị 102

1. Đánh giá: 102

2. Khuyến nghị: 106

2.1. Kiến nghị đối với các cơ quan quản lí Nhà nước để khởi động và thúc đẩy quá trình áp dụng các mô hình đánh giá rủi ro tín dụng nói chung và mô hình CreditMetrics nói riêng: 107

2.2. Kiến nghị với các ngân hàng thương mại: 109

KẾT LUẬN 112