MỤC LỤC

Nội dung Trang

Danh mục các chữ viết tắt

Lời mở đầu

CHƯƠNG I XẾP HẠNG TÍN NHIỆM DOANH NGHIỆP VAY VỐN NGÂN HÀNG

1.1. RỦI RO TÍN DỤNG-------------------------------------------------------------------- 01

1.1.1. Khái niệm rủi ro tín dụng-------------------------------------------------01

1.1.2. Các nguyên nhân dẫn đến rủi ro tín dụng -----------------------------01

1.1.2.1. Các nguyên nhân khách quan ---------------------------------------------- 01

a. Do môi trường kinh tế không ổn định--------------------------------------- 01

b. Rủi ro do môi trường pháp lý ------------------------------------------------ 03

c. Sự thanh tra, kiểm tra giám sát của NHNN chưa hiệu quả --------------- 04

1.1.2.2. Rủi ro do nguyên nhân chủ quan------------------------------------------- 04

a. Rủi ro từ phía khách hàng vay ----------------------------------------------- 04

b. Rủi ro từ phía ngân hàng cho vay-------------------------------------------- 05

1.2.XẾP HẠNG TÍN NHIỆM DOANH NGHIỆP VAY VỐN----------------------- 07

1.2.1. Định nghĩa xếp hạng tín nhiệm ------------------------------------------------- 07

1.2.2.Sự cần thiết phải XHTN trong hoạt động tín dụng ngân hàng ----------- 08

1.2.2.1.XHTN doanh nghiệp vay vốn ngân hàng---------------------------------- 08

1.2.2.2.Sự cần thiết phải XHTN trong hoạt động tín dụng ngân hàng---------- 08

a.Do yêu cầu hạn chế rủi ro tín dụng------------------------------------------- 08

b.Do yêu cầu lựa chọn khách hàng cho vay----------------------------------- 09

c. Để hỗ trợ phân loại nợ và trích dự phòng rủi ro --------------------------- 09

d.Xây dựng chính sách khách hàng -------------------------------------------- 10

1.2.3.Vai trò của XHTN------------------------------------------------------------------ 10

1.2.3.1. Đối với ngân hàng thương mại --------------------------------------------- 10

1.2.3.2. Đối với thị trường tài chính------------------------------------------------- 11

1.2.3.3. Đối với doanh nghiệp được xếp hạng ------------------------------------- 11

1.3.NGUYÊN TẮC VÀ CÁC CHỈ TIÊU XHTN DOANH NGHIỆP -------------- 12

1.3.1.Nguyên tắc xếp hạng tín nhiệm-------------------------------------------------- 12

1.3.2.Các chỉ tiêu thường dùng để XHTN doanh nghiệp-------------------------- 13

1.3.2.1.Các chỉ tiêu tài chính --------------------------------------------------------- 13

1.3.2.2.Các chỉ tiêu phi tài chính------------------------------------------------ 13

1.4.SƠ LƯỢC XHTN TRÊN THẾ GIỚI VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO

VIỆT NAM------------------------------------------------------------------------------------- 14

1.4.1.Sơ lược XHTN trên thế giới ------------------------------------------------------ 14

1.4.1.1.Xếp hạng tín nhiệm tại Mỹ -------------------------------------------------- 14

1.4.1.2.Xếp hạng tín nhiệm tại Nhật Bản------------------------------------------- 15

1.4.1.3.Xếp hạng tín nhiệm tại Thái Lan ------------------------------------------- 15

1.4.1.4.Xếp hạng tín nhiệm tại Malaysia ------------------------------------------- 15

1.4.2.Bài học kinh nghiệm về XHTN doanh nghiệp cho Việt Nam-------------- 16

1.4.2.1.Các NHTM xây dựng hệ thống XHTN của riêng mình ----------------- 16

1.4.2.2.Cần thiết phải xây dựng tổ chức XHTN độc lập ------------------------- 17

1.4.2.3.Xây dựng đầy đủ các chỉ tiêu đánh giá mức độ tín nhiệm của khách

hàng vay--------------------------------------------------------------------------------- 17

1.4.2.4.Tham khảo kết quả xếp hạng để quyết định đầu tư ---------------------- 17

Kết luận Chương I ------------------------------------------------------------------------ 17

CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG XHTN DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM

2.1.GIỚI THIỆU NH ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM-------------------- 19

2.1.1.Giới thiệu quá trình hình thành và phát triển-------------------------------- 19

2.1.1.1.Tóm tắt quá trình hình thành và phát triển -------------------------------- 19

2.1.1.2.Cơ cấu tổ chức ---------------------------------------------------------------- 20

2.1.2.Tình hình hoạt động --------------------------------------------------------------- 20

2.1.2.1.Tình hình tài chính và quả hoạt động kinh doanh ------------------------ 20

2.1.2.2.Tình hình hoạt động tín dụng ----------------------------------------------- 21

2.2.TÌNH HÌNH XẾP HẠNG TÍN NHIỆM TẠI VIỆT NAM----------------------- 21

2.2.1.Trung tâm thông tin tín dụng ngân hàng nhà nước ------------------------- 22

2.2.2.Doanh nghiệp kinh doanh thông tin tín nhiệm------------------------------- 23

2.2.3.Xếp hạng tín nhiệm của các ngân hàng thương mại ------------------------ 24

2.3.THỰC TRẠNG PHƯƠNG PHÁP XHTN DOANH NGHIỆP TẠI BIDV --- 24

2.3.1.Quy trình XNTN-------------------------------------------------------------------- 24

2.3.2.Các chỉ tiêu đánh giá--------------------------------------------------------------- 25

2.3.2.1.Các chỉ tiêu tài chính --------------------------------------------------------- 25

2.3.2.2.Các chỉ tiêu phi tài chính ---------------------------------------------------- 27

2.3.3.Phương pháp tính điểm ----------------------------------------------------------- 29

2.3.3.1.Thang điểm các chỉ tiêu tài chính ------------------------------------------ 29

2.3.3.2.Thang điểm các chỉ tiêu phi tài chính-------------------------------------- 31

2.3.3.3. Điểm thưởng phạt ------------------------------------------------------------ 33

2.3.4.Kết quả xếp hạng ------------------------------------------------------------------- 34

2.3.4.1. Đối với doanh nghiệp đã quan hệ------------------------------------------ 34

2.3.4.2. Đối với doanh nghiệp mới quan hệ tín dụng lần đầu-------------------- 34

2.3.5. Đặc điểm khách hàng theo hệ thống XHTN của BIDV -------------------- 36

2.3.6.Ví dụ minh họa XHTN một doanh nghiệp ------------------------------------ 37

2.4.SO SÁNH PHƯƠNG PHÁP XHTN CỦA BIDV VỚI MỘT SỐ TỔ CHỨC

KHÁC --------------------------------------------------------------------------------------- 37

2.4.1.Với Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam--------------------------------------- 37

2.4.2.Với ngân hàng Công thương Việt Nam ---------------------------------------- 39

2.4.3. Với Ngân hàng Nhà nước Việt Nan (CIC) ------------------------------------ 39

2.4.4.Với Công ty Chứng khoán Đệ Nhất--------------------------------------------- 39

2.5. ĐÁNH GIÁ HỆ THỐNG XHTN KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP VAY

VỐN TẠI BIDV------------------------------------------------------------------------------- 40

2.5.1.Kết quả đạt được ------------------------------------------------------------------- 40

2.5.1.1.Triển khai XHTN trên toàn hệ thống -------------------------------------- 40

2.5.1.2.Nâng cao khả năng phòng ngừa rủi ro tín dụng -------------------------- 41

2.5.1.3.Dựa vào kết quả XHTN để quyết định cấp tín dụng --------------------- 42

2.5.1.4. Đưa ra chính sách khách hàng trên cơ sở của XHTN------------------- 42

2.5.1.5.Hỗ trợ quyết định cho vay trở lên nhanh chóng -------------------------- 42

2.5.1.6.Phương pháp xếp hạng đơn giản, dễ thực hiện và áp dụng ------------- 43

2.5.1.7.Phương pháp xếp hạng đã bao gồm nhiều chỉ tiêu quan trọng --------- 43

2.5.2. Những mặt còn hạn chế ---------------------------------------------------------- 43

2.5.2.1. Chỉ tiêu để đánh giá xếp hạng chưa phù hợp----------------------------- 43

2.5.2.2. Quy trìnhh xếp hạng chưa rõ ràng ----------------------------------------- 45

2.5.2.3. Đối tượng xếp hạng chưa phù hợp----------------------------------------- 45

2.5.2.4. Số lượng các thứ hạng xếp hạng chưa đầy đủ---------------------------- 45

2.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế----------------------------------------------- 45

2.5.3.1. Nguyên nhân khách quan --------------------------------------------------- 45

a. Thông tin phục vụ cho xếp hạng không đầy đủ---------------------------- 45

b. Thị trường chưa có nhiều tổ chức XHTN có thể cung cấp kết quả XHTN

cho các ngân hàng tham khảo ------------------------------------------------- 46

2.5.3.2. Nguyên nhân chủ quan ------------------------------------------------------ 46

a. Nhận thức về XHTN chưa cao ----------------------------------------------- 46

b. Trình độ cán bộ tín dụng chưa đồng đều ----------------------------------- 46

c. Ngân hàng chưa có cơ sở dữ liệu riêng ------------------------------------- 47

d. Kết quả xếp hạng chưa được ứng dụng trong quản lý rủi ro tín dụng - 47

e. Nhiều trường hợp xếp hạng chỉ mang tính hình thức -------------------- 47

Kết luận Chương II ------------------------------------------------------------------ 47

CHƯƠNG III: KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN PHƯƠNG PHÁP XHTN DOANH NGHIỆP TẠI BIDV

3.1. ĐỊNH HƯỚNG CỦA BIDV TRONG THỜI GIAN TỚI------------------------ 49

3.1.1.Các định hướng cơ bản------------------------------------------------------------ 49

3.1.1.1. Định hướng về tín dụng ----------------------------------------------------- 49

3.1.1.2. Định hướng về nguồn vốn -------------------------------------------------- 49

3.1.1.3. Định hướng về dịch vụ ------------------------------------------------------ 49

3.1.2.Các chỉ tiêu cơ bản đến năm 2010----------------------------------------------- 50

3.1.3.Xây dựng hệ thống xếp hạng tín nhiệm---------------------------------------- 50

3.2.CÁC KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN PHƯƠNG PHÁP XHTN --------------- 50

3.2.1. Đối với nhà nước ------------------------------------------------------------------- 50

3.2.1.1. Xây dựng tổ chức XHTN độc lập------------------------------------------ 50

3.2.1.2. Tạo môi trường cho hoạt động kinh doanh tín nhiệm phát triển ------ 51

3.2.1.3. Nâng cao chất lượng thông tin tín nhiệm của CIC ---------------------- 51

3.2.1.4. Xây dựng hệ thống dữ liệu để cung cấp thông tin doanh nghiệp nhanh

chóng, đầy đủ, chính xác-------------------------------------------------------------- 51

3.2.2. Đối với Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam------------------------- 52

3.2.2.1.Các kiến nghị về quản trị điều hành----------------------------------- 52

a. Nâng cao nhận thức về XHTN ----------------------------------------------- 52

b. Xây dựng hệ thống thông tin riêng của BIDV ----------------------------- 52

c. Tăng cường công tác giáo dục, đào tạo cán bộ----------------------------- 52

d. Đẩy mạnh thực thi XHTN trong hoạt động tín dụng---------------------- 53

e. Định kỳ hoặc đột suất kiểm tra thực hiện XHTN-------------------------- 53

3.2.2.2.Các kiến nghị để hoàn thiện phương pháp xếp hạng--------------------- 53

a. Đưa thêm trọng số để tính điểm các chỉ tiêu ------------------------------- 53

b. Thiết lập chương trình phần mền để thực hiện xếp hạng----------------- 53

c. Bổ sung, thay thế các chỉ tiêu tài chính ------------------------------------- 54

d. Bổ sung, thay thế các chỉ tiêu phi tài chính -------------------------------- 54

e. Thay đổi số lượng và ký hiệu bậc xếp hạng -------------------------------- 54

3.4.PHƯƠNG PHÁP XẾP HẠNG SAU KHI ĐÃ ĐIỀU CHỈNH------------------- 55

3.4.1.Bước 1, xác định ngành nghề kinh tế --------------------------------------------- 55

3.4.2.Bước 2, xác định quy mô ----------------------------------------------------------- 56

3.4.3.Bước 3, tính toán và chấm điểm các chỉ tiêu tài chính-------------------------- 56

3.4.4.Bước 4, tính toán và chấm điểm các chỉ tiêu phi tài chính --------------------- 61

3.4.5.Bước 5, tính tổng điểm-------------------------------------------------------------- 65

3.4.6.Bước 6, xác định kết quả xếp hạng tín nhiệm----------------------------------- 66

3.5.VÍ DỤ MINH HỌA XHTN MỘT DOANH NGHIỆP ---------------------------- 66

Kết luận Chương III ------------------------------------------------------------------------- 66

KẾT LUẬN ------------------------------------------------------------------------------------ 68

PHỤ LỤC SỐ 01

PHỤ LỤC SỐ 02

TÀI LIỆU THAM KHẢO