1. Lí do chọn đề tài

Chủ tịch Hồ Chí Minh người sáng lập và rèn luyện Đảng cộng sản Việt Nam. Từ khi Đảng Cộng sản được thành lập đến nay, gắn liền với quá trình phát triển của cách mạng, tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở thành tài sản tinh thần vô giá của Đảng và dân tộc ta. Mỗi bước đi của cách mạng Việt Nam gắn bó chặt chẽ với sự nghiệp và sự phát triển của tư tưởng Hồ Chí Minh. Tư tưởng Hồ Chí Minh là hệ thống các quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, trong đó tư tưởng QPTD đã trở thành tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt để tập hợp toàn dân và các hình thức mặt trận, phát huy cao độ khả năng của nhân dân trong cuộc kháng chiến toàn dân toàn diện, trường kỳ, là nguồn gốc thắng lợi của cuộc kháng chiến cứu nước thần thánh của nhân dân ta chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược.

Hiện nay, tình hình chính trị thế giới và trong nước đang có nhiều diễn biến phức tạp. Trên thế giới, các cuộc đấu tranh giai cấp và đấu tranh dân tộc vẫn tiếp tục diễn ra gay gắt và quyết liệt, nguy cơ chiến tranh thế giới bị đẩy lùi nhưng những cuộc xung đột vũ trang và nội chiến vẫn xảy ra và kéo dài ở nhiều nơi, những mâu thuẫn gay gắt về dân tộc, tôn giáo, lãnh thổ đang tiếp diễn. Trong bối cảnh đó, các nước XHCN còn lại tiếp tục phấn đấu xây dựng đất nước theo con đường XHCN phù hợp với đặc điểm từng nước. Việt Nam đã và đang nằm trong tầm ngắm của các thế lực phản động và đế quốc, chúng lợi dụng các vấn đề dân chủ, nhân quyền, tôn giáo, sắc tộc để can thiệp vào công việc nội bộ của ta nhằm thực hiện diễn biến hòa bình, bạo loạn lật đổ, gây bạo loạn chính trị, tình hình đó đã đặt ra những yêu cầu mới cho nhiệm vụ QP - an ninh trong thời kỳ mới, nhiệm vụ QP không chỉ của riêng Đảng và Nhà nước mà là của toàn thể nhân dân. Vì thế, cần thiết phải học tập, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về QPTD trong bối

GVHD: Bùi Thu Hằng SVTH: Nguyễn Thanh Lam

Trang 2

cảnh hiện nay để phát huy tổng hợp sức mạnh toàn dân, của hệ thống chính trị, từng bước nâng cao tiềm lực QP- an ninh của đất nước để bảo vệ vững chắc độc lập, an ninh, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước, bảo vệ nhân dân, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ XHCN làm thất bại mọi âm mưu chống phá nhà nước XHCN của các thế lực thù địch.

Mặt khác, đứng trước sự nghiệp đổi mới, quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN đã đặt ra nhiều vấn đề cấp bách, phức tạp không thể không giải quyết, đặt biệt trước sự biến đổi nhanh chóng, khó lường của cuộc khủng hoảng và suy thoái kinh tế thế giới, của hàng loạt vấn đề toàn cầu hóa, phát triển kinh tế tri thức và hội nhập kinh tế quốc tế. Sự tiếp thu thiếu chọn lọc các nền văn hóa trên thế giới của bộ phận TTN đã làm mất đi bản sắc văn hóa dân tộc, một khi an ninh văn hóa bị khủng hoảng thì ý thức dân tộc cũng dần phai mờ đi từ đó ảnh hưởng đến ý thức bảo vệ Tổ quốc.

Nếu không làm tốt công tác xây dựng ý thức bảo vệ Tổ quốc, không thực hiện tốt việc giáo dục tuyên truyền cho đồng bào Việt Nam đặt biệt đối với TTN - là người chủ tương lai của đất nước và là lớp người dễ chịu tác động bên ngoài, về những vấn đề liên quan đến sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, thì không những không phát huy được vai trò của họ đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, mà họ còn bị các thế lực thù địch lợi dụng, chia rẽ gây mất đoàn kết và có thể trở thành lực lượng đối lập, chống đối lại dân tộc và đất nước. Âm mưu, thủ đoạn đó chỉ có thể thất bại trước sức mạnh tổng hợp của nước ta được nâng cao, khi chúng ta thực hiện tốt việc xây dựng ý thức bảo vệ Tổ quốc XHCN cho mọi người dân.

An Giang là địa bàn có vị trí chiến lược quan trọng về phát triển kinh tế và QP - an ninh, có đường biên giới tiếp giáp với nước bạn Campuchia nên việc ý thức bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia là vô cùng quan trọng, nhất là trong tình hình hiện nay. Hơn nữa, việc học tập tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở thành cuộc vận động lớn trong cả nước, vì vậy, để vận dụng tư tưởng của Hồ Chí Minh vào quá trình xây dựng ý thức bảo vệ Tổ quốc XHCN cho TTN trên địa bàn tỉnh An Giang là vô cùng cần thiết. Chính vì những lý do trên nên tôi quyết định chọn đề tài: “Tìm hiểu tư tưởng Hồ Chí Minh về quốc phòng toàn dân và thực trạng xây dựng ý thức bảo vệ Tổ quốc XHCN cho thanh, thiếu niên tỉnh An Giang từ năm 2006 đến nay” làm khóa luận tốt nghiệp.

MỤC LỤC

Trang

Phần mở đầu 01

1. Lí do chọn đề tài 01

2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu 02

3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu 03

4. Phương pháp nghiên cứu .03

5. Đóng góp của khóa luận 03

6. Dàn ý của khóa luận 03

Phần nội dung 05

CHƯƠNG 1: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

VỀ QUỐC PHÒNG TOÀN DÂN

1.1. Khái niệm quốc phòng toàn dân 05

1.2. Cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về quốc phòng toàn dân 06

1.2.1. Truyền thống đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc .07

1.2.2. Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về quốc phòng toàn dân .11

1.3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về quốc phòng toàn dân .13

1.3.1. Phạm trù “dân” trong tư tưởng Hồ Chí Minh 13

1.3.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về quốc phòng toàn dân qua các thời kỳ 17

1.3.2.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về quốc phòng toàn dân

thời kỳ 1945 - 1946 17

1.3.2.1.1. Mục đích, tính chất của nền quốc phòng toàn dân .18

1.3.2.1.2. Xây dựng tiềm lực và thế trận quốc phòng toàn dân

chuẩn bị kháng chiến chống thực dân Pháp 20

1.3.2.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về quốc phòng toàn dân

thời kỳ 1946 - 1954 28

1.3.2.2.1. Xây dựng tiềm lực quốc phòng trực tiếp phục vụ

kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược 28

1.3.2.2.2. Xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân đáp ứng yêu cầu

chiến tranh nhân dân chống thực dân Pháp .34

1.3.2.3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về quốc phòng toàn dân

thời kỳ 1954 - 1975 36

1.3.2.3.1. Nêu cao cảnh giác, ra sức xây dựng, củng cố nền

quốc phòng toàn dân, toàn diện, hiện đại .36

1.3.2.3.2. Xây dựng tiềm lực và thế trận quốc phòng toàn dân

đáp ứng yêu cầu bảo vệ miền Bắc, giải phóng miền Nam,

thống nhất đất nước 40

1.3.2.3.3. Xây dựng lực lượng quốc phòng, lực lượng vũ trang

nhân dân làm nồng cốt của nền quốc phòng toàn dân 44

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG XÂY DỰNG Ý THỨC

BẢO VỆ TỔ QUỐC XHCN CHO THANH, THIẾU NIÊN

TỈNH AN GIANG TỪ NĂM 2006 ĐẾN NAY

2.1. Vị trí chiến lược về quốc phòng - an ninh của tỉnh An Giang .48

2.2. Vị trí và vai trò của thanh, thiếu niên trong sự nghiệp xây dựng và

bảo vệ Tổ quốc XHCN 55

2.3. Thực trạng xây dựng ý thức bảo vệ Tổ quốc XHCN cho thanh,

thiếu niên tỉnh An Giang từ năm 2006 đến nay 58

2.3.1. Thành tựu .60

2.3.2. Hạn chế .71

2.4. Một số giải pháp cho quá trình xây dựng ý thức bảo vệ Tổ quốc XHCN

cho thanh, thiếu niên tỉnh An Giang trong những năm tiếp theo 74

Phần kết luận .82

Danh sách tài liệu tham khảo .8