LỜI MỞ ĐẦU

Năm 2006, diễn ra với nhiều sự kiện tác động mạnh đến sự phát triển kinh tế

đất nước. Đại hội Đại biểu Đảng tòan quốc lần thứ X kết thúc thắng lợi tạo một

luồng sinh khí mới cho quá trình đổi mới đất nước. Tổ chức thành công hội nghị

APEC làm cho uy tín của Việt Nam được nâng cao. Những phiên đàm phán song

phương, đa phương với các nước thành viên của tổ chức thương mại thế giới

(WTO) và đến ngày 07/11/2006 Việt Nam đã trở thành thành viên thứ 150 của tổ

chức WTO. Đây là một sự nâng tầm về hội nhập kinh tế quốc tế và đặt cho nền

kinh tế nói chung và ngành tài chính – ngân hàng nói riêng nhiều thách thức và cơ

hội.

Ngành tài chính – ngân hàng về bản chất là một ngành nhạy cảm với tất cả

những biến động trong đời sống Kinh tế – Chính trị – Xã hội. Trước những biến

động của tình hình trong và ngoài nước, hệ thống ngân hàng thương mại đã có

những cải cách để đáp ứng yêu cầu của quá trình hội nhập.

Thực trạng của hệ thống ngân hàng thương mại trước thềm hội nhập với khu

vực và thế giới còn khá bất cập, các NHTMCP còn nhỏ bé xét trên quy mô vốn cổ

phần, tổng tài sản và thị phần, các NHTMNN là các ngân hàng thương mại dẫn đầu,

chiếm đến 70% thị phần huy động vốn và tín dụng nhưng còn nhiều tồn tại mà có

thể tóm tắt như sau :

Mô hình tổ chức hoạt động:

Về mô hình quản trị, hiện nay, về cơ bản các NHTMNN đều được tổ chức

thành 2 cấp : trụ sở chính và các chi nhánh. Tại hội sở chính gồm : HĐQT, Ban tổng

giám đốc và khối các phòng ban chức năng. Thực tế thì HĐQT chưa đựơc hoạt

động đúng với tính chất cơ quan quản lý cao nhất của một tổ chức, chưa tập trung

được thông tin Chức năng, quyền hạn của HĐQT chưa được phân định rõ ràng và

thực thi đúng, dẫn đến sự phối, kết hợp giữa HĐQT và Ban điều hành không có sự

gắn kết thường xuyên, làm cho các hoạt động quản trị chủ yếu như : Quản trị rủi ro,

Quản lý tài sản nợ - tài sản có, Kiểm soát nội bộ thiếu sự hợp tác và phân tán,

không được cập nhật thông tin.

Kế đến, về mô hình tổ chức, các NHTMNN đang tổ chức theo cấu trúc chức

năng, thay vì cấu trúc theo nhóm khách hàng ( phổ biến đối với các ngân hàng trên

thế giới) dẫn đến ngân hàng có thể mất tín hiệu của thị trường đối với việc điều

1

hành kinh doanh nói chung và việc thiết kế sản phẩm nói riêng do không nắm bắt

kịp thời nhu cầu của khách hàng.

Quy mô hoạt động :

Các NHTMNN, hầu hết đã có các công ty con hoạt động trong lĩnh vực chứng

khoán, bảo hiểm, thuê tài chính Các công ty con này hoạt động dưới pháp nhân

công ty TNHH do ngân hàng đầu tư 100% vốn nên công ty khó có thể mở rộng quy

mô hoạt động do bị động về quy mô vốn và điều hành từ ngân hàng mẹ.

Tiềm lực tài chính :

So sánh với các ngân hàng trong khu vực thì vốn tự có của các NHTMNN rất

thấp, tính đến 31/12/2005 tổng vốn điều lệ của cả 04 NHTMNN (Ngân hàng Nông

Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn, Ngân hàng Ngọai Thương, Ngân hàng Công

Thương và Ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển) khỏang 21.000 tỷ VND (tương đương

1.3 tỷ USD), trong khi một số ngân hàng trung bình trong khu vực vốn tự có vào

khoảng 2 – 3 tỷ USD.

Sản phẩm :

Do cấu trúc tổ chức theo chức năng nên các sản phẩm ngân hàng còn đơn

điệu, thiếu sự liên kết chưa đáp ứng được thị hiếu của khác hàng, chủ yếu vẫn là sản

phẩm truyền thống, chưa có nhiều sản phẩm ứng dụng công nghệ.

Nguyên nhân sâu xa và bao quát về thực trạng yếu kém và bất cập của

NHTMNN là mô hình tổ chức, trong đó tập trung vào quan hệ sở hữu và cấu trúc tổ

chức hệ thống.

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, các tập đoàn kinh tế nước ngoài

chuẩn bị vào cạnh tranh ngay chính trên thị trường của chúng ta, trong nước Thủ

tướng chính phủ đã ký quyết định thành lập một số tập đoàn kinh tế : Tập đoàn Dệt

may, Tập đoàn Than và Khoáng sản, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông, Tập đoàn

Dầu khí, Tập đoàn Điện lực. Trước áp lực này đòi hỏi các ngân hàng thương mại

hàng đầu phải chuyển đổi mô hình tổ chức để có thể huy động được lượng vốn lớn,

nâng cao sức cạnh tranh đáp ứng nhu cầu khổng lồ về vốn và các sản phẩm tài

chính ngân hàng của các tập đoàn kinh tế, đồng thời, tạo lập một sự cân đối vĩ mô

về cấu trúc tổ chức trên quy mô toàn xã hội.

Như vậy, trước yêu cầu của hội nhập, chính sự lớn mạnh của nến kinh tế nói

chung và hệ thống ngân hàng nói riêng và áp lực nâng cao năng lực cạnh tranh đã

tạo ra sự cần thiết khách quan phải hình thành TĐ TC - NH .

Bàn về mô hình tổ chức của ngân hàng thương mại trong quá trình hội nhập

kinh tế quốc tế là một vấn đề mới, cho đến nay, đối với ngành tài chính ngân hàng

Thủ tướng Chính Phủ chỉ mới duyệt đề án cổ phần hóa, thí điểm thành lập Tập đoàn

Tài chính – Bảo Hiểm Bảo Việt (Thủ Tướng, 2005). Đây là tập đoàn tài chính đầu

tiên ở Việt nam, các Ngân hàng thương mại nói chung và NHTMNN nói riêng cũng

đang chuẩn bị để chuyển đổi mô hình tổ chức theo hướng tập đoàn.

Mục tiêu của luận văn : Phân tích các yếu tố chủ yếu của mô hình tập đoàn

tài chính ngân hàng và cấu trúc tổ chức của mô hình tập đoàn, từ đó áp dụng cho

BIBV trong quá trình chuyển đổi mô hình tổ chức .

Phương pháp nghiên cứu : Phân tích, so sánh, thống kê và diễn giải.

Giới hạn nghiên cứu : Xây dựng mô hình tổ và cấu trúc tổ chức của ngân

hàng mẹ trong hệ thống BIDV.

Nguồn dữ liệu : thứ cấp từ các tài liệu tham khảo.

Nội dung trình bày :

Chương I : Lý thuyết tổ chức và cấu trúc tổ chức TĐ TC – NH .

1.1 : Lý thuyết tổ chức

1.2 : Mô hình tập đoàn tài chính – ngân hàng

1.3 : Nền tảng của TĐ TC – NH

Chương II : Hoạt động của ngân hàng thương mại và Ngân hàng Đầu tư &

Phát triển Việt nam

2.1 : Tình hình chung của các Ngân hàng thương mại.

2.2 : Hoạt động của Ngân hàng Đầu tư & Phát Triển Việt

Nam

2.3 : Dự báo một số thay đổi môi trường họat động của các

ngân hàng thương mại

Chương III : Các giải pháp xây dựng mô hình tổ chức và cấu trúc bộ máy

BIDV theo mô hình TĐ TC – NH

3.1 : Sở hữu BIDV

3.2 : Chiến lược khách hàng và sản phẩm của BIDV

3.3 : Hệ thống và Mạng lưới

3.4 : Hệ thống quản lý rủi ro

3.5 : Mô hình tổ chứ