Bài viết này sử dụng khủng hoảng nợ thế chấp dưới chuẩn trong hệ thống tài chính toàn cầu như một ví dụ về tầm quan trọng của quản trị rủi ro trong các tổ chức tài chính. Cũng như Oxy, con người quan tâm đến sự thiếu vắng quản trị rủi ro chỉ khi thiếu nó.Thông thường, khi nó hoat động, chúng ta thường xem nhẹ nó. Khi nó ngừng hoạt động, hệ thống “chuyển động” chậm lại và dừng hẳn

I. GIỚI THIỆU

Vào tháng 8/2007, cuộc khủng hoảng vay thế chấp dưới chuẩn đột nhiên nổi lên trên thị trường tài chính Mỹ mà không có bất kì dấu hiệu cảnh báo nào. Nó đã lan đến những trung tâm tài chính khác như: London, Tokyo, Paris, Frankfurt. Đây lần đầu tiên nhiều ngân hàng lớn rơi vào cuộc khủng hoảng này

Một vài dấu hiệu đầu tiên của “tai hoạ” :

1. Ngân hàng đầu tư lớn thứ 5 của Mĩ – Bear Stearns, đã thông báo rằng 2 trong nhiều quỹ bảo hiểm của nó đã mất hơn ½ tài sản do sự sụt giảm mạnh giá trị của danh mục đầu tư vay thế chấp của nó. Các khách hàng thì không thể rút tiền lại và trở nên vô vọng khi mà những khoản đầu tư của họ tiếp tục bị “bay hơi”.

2. Banque Nationale Paribas (BNP), ngân hàng lớn nhất của Pháp đã đình chỉ hoạt động đối với các quỹ bảo hiểm của nó vì thị trừơng chứng khoán cầm cố trở nên kém lỏng

3. Hai trong năm ngân hàng lớn nhất của Trung Hoa ( Ngân hàng Trung hoa và Ngân hàng Thương Mại và Công Nghiệp Trung hoa) đã thông báo những khoản lỗ trị giá 11 tỷ đô la vì các khoản vay cầm cố trở nên nguy hiểm

4. Ở Anh, lần đầu tiên kể từ sau cuộc đại khủng hoảng, dân chúng đã xếp hàng trước cửa ngân hàng Northern Rock để rút tiền của họ trước khi quá trễ. Những bức ảnh về sự kiện này đã tạo ra những cú sốc đến toàn cầu

Khủng hoảng tài chính bắt nguồn từ khu vực vay thế chấp dưới chuẩn ở Mỹ. Vào tháng 8/2007, tỷ lệ thanh toán trễ đã tăng 36%, đạt kỷ lục cao nhất trong 16 năm qua. Trong khi đấy, những người sở hữu nhà khác đã thấy rằng tài sản của họ giảm từ việc thanh toán chậm trễ đến việc tịch thu tài sản để thế nợ với tỷ lệ tăng gấp đôi so với năm 2006. Xem xét kĩ lưỡng hơn thì đó là các khoản vay thế chấp dưới chuẩn, chiếm 16% quỹ vốn vay thế chấp, nhưng chiếm khoảng 50% các khoản vỡ nợ.

II. NGUỒN GỐC CỦA CUỘC KHỦNG HOẢNG

1. Lãi suất thấp

Cuối năm 2001, khi nền kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái. Fed đã phản ứng bằng cách liên tục cắt giảm lãi suất. Chính sách tiền tệ mở rộng đã khuyến khích các hoạt động kinh tế. Và đến giữa năm 2002, nền kinh tế phục hồi. Lo sợ rằng, tình hình suy thoái sẽ trở lại. Chủ tịch FED Alan Greenspan và những đồng nghiệp đã quyết định giữ lãi suất Fed ở mức 1% trong suốt 2 năm 2003 và 2004

Căn cứ vào “tín hiệu” của ngân hàng Trung ương, những thị trường tài chính cũng đã hạ lãi suất trên một phạm vi rộng. Đặc biệt, lãi suất đối với một khoản vay cố định 30 năm là từ 4 đến 5%, thấp nhất trong vòng 40 năm qua.

2. Một nguồn cung phong phú về tính thanh khoản

Đáp lại với chính sách tiền tệ nới lỏng của Fed, cung tiền trong nền kinh tế Mỹ tăng mạnh.Tất cả các loại hình cho vay của ngân hàng đã tăng đột biến về mặt khối lượng, do vậy càng góp phần mở rộng tiền tệ

Khối lượng cho vay tín dụng càng tăng khi mà có dòng vốn đổ vào đều đặn. Fed đã không có bất kì nỗ lực nào để “khử trùng” những tác động của tiền tệ vì họ tin rằng nền kinh tế thì đang ở trong giai đoạn phục hồi. Vào cuối năm 2002, với sự tăng trưởng của nền kinh tế ,thu nhập cá nhân và lợi nhuận của công ty đều tăng lên đáng kể